Lek na alzheimera wspiera terapię autyzmu. Naukowcy zaskoczeni wynikami
Lek stosowany w terapii choroby Alzheimera może poprawiać funkcjonowanie społeczne u części dzieci ze spektrum autyzmu, wynika z nowych badań przeprowadzonych w Massachusetts General Hospital i na Uniwersytecie Harvarda. Chodzi o memantynę, która oddziałuje na jeden z neuroprzekaźników.
Mózgowe różnice i celowane leczenie
Memantyna działa poprzez blokowanie receptorów dla glutaminianu – neuroprzekaźnika, którego nadmiar może być toksyczny dla komórek nerwowych. W chorobie Alzheimera spowalnia to procesy neurodegeneracyjne. Teraz naukowcy sprawdzili, czy podobny mechanizm mógłby pomóc dzieciom z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD).
Szczególnym obszarem mózgu, który przyciągnął uwagę badaczy, jest przednia część zakrętu obręczy. To struktura odpowiedzialna za przetwarzanie emocji i relacji społecznych. Wcześniejsze badania sugerowały, że u części osób z ASD może występować tam zaburzenie równowagi glutaminianu.
Do badania zaproszono 33 dzieci w wieku 8–17 lat, które nie miały niepełnosprawności intelektualnej. Połowa z nich przez 12 tygodni przyjmowała 20 mg memantyny dziennie, a druga połowa placebo. Najlepsze efekty zaobserwowano u tych dzieci, które miały podwyższony poziom glutaminianu w pgACC.
Autyzm - gdzie szukać pomocy?
W ich przypadku opiekunowie zgłaszali znaczną poprawę w zakresie komunikacji, zaangażowania w relacje i interakcji społecznych.
Ograniczenia i przyszłość badań
Warto podkreślić, że nie wszystkie dzieci reagowały w podobny sposób. Tylko nieco ponad połowa badanych miała podwyższony glutaminian w wybranym obszarze mózgu – co oznacza, że terapia potencjalnie byłaby skuteczna jedynie w pewnej grupie pacjentów. To właśnie brak wyodrębnienia takich podgrup mógł tłumaczyć, dlaczego wcześniejsze badania, np. z 2017 roku, nie wykazały korzyści z terapii memantyną.
Autorzy pracy, opublikowanej w czasopiśmie "JAMA", podkreślają, że potrzebne są większe i dłuższe badania kliniczne. Autyzm jest spektrum – różnorodnym i złożonym, dlatego trudno oczekiwać jednego uniwersalnego leku dla wszystkich pacjentów.
Jednak wyniki obecnej próby sugerują, że memantyna może poprawić jakość życia znacznej części dzieci, jeśli uda się trafnie wytypować kandydatów do terapii.
Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- JAMA