Harcerstwo

Gdy wracałem z obozów harcerskich moja mama, samotnie wychowująca mnie i brata, miała ze mnie dużo więcej pożytku. Dużo chętniej zmywałem naczynia (gorąca woda i płyn do mycia naczyń były zdecydowanie lepsze od zimnej wody i piasku z plaży) sprzątałem (odkurzacz!), z roku na rok stawałem się bardziej samodzielny i pomocny. Mamuśka uważała, że harcerstwo jest dobrą alternatywą dla miejsc, typu budka z piwem. Alternatywą zapewniającą bezpieczeństwo, bo dziecko zawsze było pod opieką i alternatywą... niedrogą.

1. Co daje harcerstwo

„Mojemu” harcerstwu zawdzięczam znacznie więcej: samodzielność od lat wczesnych, naukę historii, o której nie uczono w szkole. Nauczyłem się być odpowiedzialny za siebie i za grupę, także za dzieci powierzone mojej opiece, nauczyłem się planować małe i duże przedsięwzięcia, planować i zarządzać finansami, zasad pierwszej pomocy przedmedycznej (zwanej w harcerstwie samarytanką), poznałem zasady planowania drogi na mapie i w terenie (terenoznawstwo), nauczyłem się, jak sobie radzić w lesie i współżyć z przyrodą, rozpalać ogień i mądrze go używać, nawet moje doświadczenia kuchenne rozpoczęły się w harcerstwie i trwają, z sukcesami, do tej pory. A to wszystko w atmosferze wspaniałej zabawy w gronie najlepszych przyjaciół, jakich można znaleźć.

Pomyślicie: nic wielkiego, większość z tych umiejętności posiada każdy dorosły człowiek. Ale ja, dzięki harcerstwu, umiałem to wszystko w wieku lat 15-16, a było to 26 lat temu. Wtedy moi szkolni rówieśnicy zabawiali się pijąc pierwsze piwa, paląc pierwsze papierosy i udając chojraków poważniejszych niż byli. Później dzięki harcerstwu nauczyłem się wielu innych umiejętności, których nie dawały mi szkoły i miałem okazję spotkać ludzi, którzy zmieniali moje życie.

Zobacz film: "Wysokie oceny za wszelką cenę"

Dlatego, gdy ktoś pyta mnie o harcerstwo i o wybór którejś z kilku harcerskich organizacji w Polsce, zawsze powtarzam, że harcerstwo dla dziecka, to przede wszystkim przygoda, i nie do końca jest ważne, w której organizacji będzie ją przeżywać. Wszystkie one opierają swoją metodę działania na zasadach nakreślonych przez założyciela światowego harcerstwa (skautingu), sir Roberta Baden-Powella i jego pierwszego polskiego naśladowcy, Andrzeja Małkowskiego. Metodę przez dziesięciolecia docieraną (często okrutnie – lata drugiej wojny) przez pokolenia harcerskich instruktorów i dzięki różnemu programowi dostosowywaną do czasów współczesnych.

Jedną z moich ulubionych cech harcerskiej metody jest jej pośredniość, co znaczy, brzydko mówiąc, że podmiot wychowywany tego wychowawczego aspektu świadomy nie jest. Mówiąc po polsku, chodzi o to, że dzieciaki w harcerstwie się bawią, ale dzięki umiejętnemu kierowaniu zabawą uczą się, niejako przy okazji. Oczywiście, im harcerz jest starszy, tym bardziej zmieniają się proporcje pomiędzy zabawą, a świadomym podejmowaniem zadań. I tak, np. zuchy (najmłodsi „harcerze” - klasy 1-3 podstawówki) po prostu się bawią, a ich najstarsi druhowie (wędrownicy – młodzież licealna) są bardziej samorządni i samodzielni, podejmują i realizują własne wyzwania.

2. Rozmowa z drużynową

Oczywiście moje doświadczenia harcerskie mogą nikogo nie przekonać. W końcu mam już swoje lata i dawno nie prowadziłem żadnej harcerskiej drużyny (choć kontakt z harcerzami mam nadal i pomagam gdy tylko mogę), postanowiłem w tej sprawie oddać głos aktualnej drużynowej zuchów - Dorocie Szymańskiej z Hufca ZHP (Związek Harcerstwa Polskiego) Szczecin-Pogodno.

• Dlaczego warto zapisać dziecko do Gromady Zuchowej?

…przyszedł wrzesień. Czar wakacyjnych przygód staje się historią. Dzieci wracają do szkół, które po raz kolejny rozbrzmiewają ich śmiechem. Szkolny dzwonek odkurzony po wakacyjnym śnie rozbrzmiewa, zaganiając uczniów do klas. Jedynie letnie słońce zdaje się pamiętać szum potoku, zapach rozgrzanych gór, ciepło morskiej fali, beztroskę wakacyjnej przygody. Zwykły, metalowy, szkolny dzwonek daje znać rodzicom, by nie pozwolili odejść tym chwilom w niepamięć…

Jak, wśród otaczającej nas szarej codzienności sprostać wymaganiom „małych rozbójników” i zapewnić im pobudzającą wyobraźnię przygodę w miejscu zamieszkania, przez cały rok? Odpowiedź nie jest taka trudna – Gromada Zuchowa. Gromada Zuchowa jest podstawową jednostką organizacyjną Związku Harcerstwa Polskiego, skupiającą dzieci od 6 do 10 roku życia. Poprzez gry i zabawy inspirowane przez kompetentnego drużynowego dzieci nabywają nowych umiejętności. Każda zbiórka gromady przenosi za pomocą wyobraźni i dostępnych materiałów młodych odkrywców na nowe lądy. Stawiając przed nimi wyzwania na miarę ich możliwości. Dzięki podziałowi na mniejsze grupy (szóstki zuchowe), drużynowy z łatwością może kierować przebiegiem zabawy i dbać o bezpieczeństwo swoich podopiecznych. Dzieci poprzez wykonywanie różnorodnych zadań stają się bardziej samodzielne, a współpracując z kolegami i koleżankami z grupy rówieśniczej nawiązują nowe przyjaźnie dzieci.

Uczestniczenie w zbiórkach gromady pozwala młodym zuchom, przynajmniej przez chwilę, stać się fantastami konstruującymi maszynę do przenoszenia się w czasie, aktorami grającymi w przedstawieniu, reżyserami filmu, gwiazdami zuchowej estrady, strażakami, dziennikarzami i redaktorami zuchowych gazetek. Każda zbiórka w umiejętny sposób pokazuje, poprzez zabawę świat dorosłych, pozwalając dzieciom na samodzielne znajdowanie odpowiedzi na zadawane przez nie pytania.

Spotkania gromady najczęściej podzielone są na cykle tematyczne. Dzięki nim dzieci mogą zdobywać liczne sprawności. Program każdego cyklu ułożony jest tak, aby zuchy za każdym razem poznawały coś nowego. Poprzez zdobywanie sprawności dzieci uczą się, m.in. staranności, przywiązywania wagi do szczegółów i zaradności. Przynależność do gromady daje również możliwość podsumowania rocznej pracy podczas kolonii zuchowej (która jest jedną z tańszych form wypoczynku na polskim rynku turystycznym).

• Dlaczego warto być zuchem?

W gronie przyjaciół i pod opieką doświadczonych instruktorów, zuchy ciekawie spędzą czas, nauczą się rozwiązywać konflikty staną się bardziej samodzielne, będą mogły rozwijać swoją kreatywność i wyobraźnię, różnorodne formy pracy Gromady Zuchowej pozwolą na rozwój indywidualnych zainteresowań i talentów, zuchy poznają wiele ciekawych miejsc w Polsce, wyjeżdżając na kolonie, uczestnicząc w rajdach i wycieczkach. Tym, których wspólnie z druhną Dorotą zainteresowaliśmy harcerstwem, proponuję zajrzenie na strony trzech największych organizacji harcerskich w Polsce: www.zhp.plwww.zhr.plwww.fse.pl oraz na tysiące stron internetowych, prowadzonych przez harcerskie środowiska z całej Polski.

Z harcerskim CZUWAJ!