Gorączka po szczepieniu. Co robić, gdy się pojawi, kiedy reagować?
Gorączka to reakcja organizmu na obecność patogenu, polegająca na zwiększeniu temperatury ciała powyżej pewnego punktu, zwanego punktem nastawczym. Pojawiająca się gorączka świadczy o tym, iż coś niepokojącego dzieje się w organizmie. Niekiedy może pojawić się gorączka po szczepieniu. W tym wypadku należy odróżnić ją od stanu podgorączkowego, który wskazuje na to, iż szczepionka działa prawidłowo.
1. Co to jest gorączka i stan podgorączkowy?
Gorączka jest to obronna reakcja organizmu na obecność struktur białkowych – pirogenów, bakterii, wirusów, grzybów czy alergenów. Jeżeli obecne są w organizmie, komórki fagocytujące, łącząc się z nimi, produkują pirogeny endogenne.
Te, docierając do podwzgórza, stymulują syntezę neuromediatorów, które powodują przestawienie punktu nastawczego na wyższy, co skutkuje zwiększeniem temperatury ciała organizmu. Organizm zaczyna produkować więcej ciepła, aby osiągnąć poziom nowego punktu nastawczego.
Gorączkę diagnozuje się, jeżeli mierzona temperatura ciała osiągnie poziom 38°C lub wyższy. W przypadku temperatury 36,7 - 38°C jest to stan podgorączkowy.
O dziwo, gorączka jest procesem korzystnym dla zwalczania choroby, bowiem zwiększony jest wtedy proces wytwarzania przeciwciał oraz zmniejsza się dostęp żelaza i innych substancji dla patogenów, uniemożliwiając ich namnażanie się.
Długo utrzymująca się wysoka gorączka jest jednak bardzo niebezpieczna dla organizmu. Może spowodować uszkodzenie białek w komórkach nerwowych, prowadząc do śmierci. Poza tym organizm osłabia się i męczy.
2. Gorączka po szczepionce
Jak już było wspomniane, gorączka czy stan podgorączkowy to reakcja obronna organizmu. Niekiedy mogą pojawić się po szczepieniu. Mogą wystąpić od kilku godzin do kilku dni po podaniu szczepionki. Stan podgorączkowy po szczepieniu jest jednym z odczynów poszczepiennych.
Jeżeli pojawia się, oznacza to, iż szczepionka została prawidłowo podana i w organizmie następuje wytwarzanie przeciwciał przeciwko składnikom szczepionki. Tak więc stan podgorączkowy jest nawet wskazany do pojawienia się, daje bowiem pewność prawidłowego działania szczepionki.
Wysoka temperatura po szczepieniu nie jest już jednak pożądana. Może ona wskazywać bowiem na złe podanie szczepionki lub jej złą jakość. Niekiedy może być objawem reakcji uczuleniowej organizmu na jeden ze składników szczepionki. Nigdy nie należy więc bagatelizować pojawiającej się gorączki po szczepieniu.
Zdarza się, iż gorączka po szczepionce może być wynikiem obniżonej odporności organizmu lub współistnienia chorób przewlekłych, jak dziecięce porażenie mózgowe.
Dlatego też przed szczepieniem zawsze należy skonsultować się z lekarzem, który zbada dokładnie dziecko i skieruje je na szczepienie lub odroczy je na jakiś czas. Najczęściej gorączka lub stan podgorączkowy pojawiają się po szczepieniu na odrę, różyczkę lub świnkę.
Ze względu na możliwość pojawienia się gorączki lub innych niepożądanych odczynów poszczepiennych, po wykonaniu szczepienia należy bacznie obserwować dziecko przez kilka dni.
Mogą pojawić się również powikłania po szczepionce. Dlatego też nigdy nie wolno żadnych objawów bagatelizować i należy zgłosić się do lekarza.