5 miesiąc ciąży

Piąty miesiąc ciąży to czas, w którym następują bardzo duże zmiany zarówno u dziecka, jak i u matki. Kobieta może już stwierdzić, że dziecko śpi, ma czkawkę, kopie, obraca się, przeciąga się po śnie lub energicznie szuka wygodnej dla siebie pozycji. Może również stymulować jego ruchy poprzez pocieranie lub stukanie w powłoki brzuszne. Maluch nadal ćwiczy sprawności życiowe, np. od siedemnastego tygodnia trenuje ssanie.

1. Rozwój dziecka w piątym miesiącu ciąży

W piątym miesiącu ciąży dziecko mierzy już około 30 cm długości i waży około 400 gramów. Głowa maluszka stanowi nadal 1/3 wielkości całego ciała. Na skórze głowy zaczynają rosnąć włoski, coraz bardziej widoczne są brwi, rzęsy oraz paznokcie. Tony bicia serca daje się już wysłuchać uchem, bez słuchawki lekarskiej.

Można również zauważyć już pewien rytm snu i czuwania dziecka. Czasem śpi ono głęboko, niekiedy drzemie, innym razem spokojnie czuwa albo staje się bardzo ożywione i ruchliwe, np. obraca się, kopie. Na aktywność dziecka ma wpływ odziedziczony temperament i tryb życia matki.

Maluszek zwykle uaktywnia się ruchowo, gdy matka odpoczywa, np. kładzie się do snu, a ogranicza ruchy – gdy matka jest aktywna, chodzi, pracuje itp. Jest już na tyle sprawny, że potrafi łączyć swoje dłonie i ssać kciuka. Jest również bardzo ciekawski – dotyka siebie, pępowiny, ścian macicy czy łożyska.

Zobacz film: "Aktywność fizyczna w ciąży"

Od siedemnastego tygodnia okresu płodowego gruczoły łojowe w skórze dziecka zaczynają wytwarzać tłustą, żółtawobiałą substancję. Jest to maź płodowa, która tworzy ochronną powłokę zabezpieczającą naskórek przed nadmiernym nasiąkaniem wodami płodowymi. Pozostanie ona na ciele dziecka aż do czasu porodu.

Coraz bardziej doskonali się układ wydalniczy. Nerki produkują już mocz i maluch może robić siku do płynu owodniowego. Zaczyna się kształtować pęcherz moczowy, powstaje odbyt. Dziecko potrafi już reagować na zmiany temperatury otoczenia oraz natężenie światła. Rozpoznaje również dźwięki. Na początku silne i wyraźne, później – także słabe, ciche.

Chemicznie aktywne są kubki smakowe. Intensywność ruchów połykania wód płodowych zależy nie tylko od uczucia głodu, lecz również od ich smaku i samopoczucia dziecka. Im słodsze wody, tym wolniej je połyka, dokładniej smakując.

Na wibracje dziecko reaguje przyspieszeniem akcji serca, niepokojem, zwiększeniem ruchliwości całego ciała i gałek ocznych oraz zmianą pozycji ciała – w celu ucieczki od bodźca naruszającego normalne warunki życia. Można uspokoić maluszka poprzez czułe do niego przemawianie, głaskanie powłok brzusznych, słuchanie relaksującej muzyki lub śpiewanie.

2. Dolegliwości ciążowe piątego miesiąca

Ciąża kobiety jest już coraz bardziej widoczna. Przyszła mama szybko przybiera na wadze. Stały przyrost masy ciała i powiększający się obwód brzucha mogą być źle tolerowane przez organizm. Częste dolegliwości piątego miesiąca ciąży to wzdęcia i niestrawności wynikające z ucisku powiększonej macicy na jelita.

Wzrost masy ciała może skutkować ogólnym przemęczeniem, bólami krzyża i puchnięciem łydek oraz kostek. Zalecane są dlatego częste odpoczynki, najlepiej z lekko uniesionymi do góry nogami, a także częstsze spożywanie posiłków mniejszymi porcjami.

Brzuch z dnia na dzień się powiększa, a dno macicy znajduje się już na poziomie pępka. Kobieta może zacząć odczuwać swędzenie brzucha z powodu napinania i rozciągania się skóry. Właśnie teraz mogą pojawić się rozstępy – różowawe prążki, które po porodzie bledną i przybierają perłową barwę.

Na brzuchu może również uwidocznić się ciemna linia biegnąca od wzgórka łonowego do pępka. Jest to tzw. biała kresa, powstająca w wyniku wzmożonej produkcji barwnika skóry – melaniny. Przebarwienia na skórze i zmiany pigmentacyjne w ciąży to całkiem naturalne zjawisko, które samo znika po urodzeniu dziecka. Na tym etapie ciąży charakterystyczne są również skurcze Braxtona-Hicksa, czyli skurcze przepowiadające.

3. Rady dla kobiet w piątym miesiącu ciąży

W piątym miesiącu ciąży należy dbać o skórę na brzuchu, nawilżać ją kremami i olejkami, by nie dopuścić do jej przesuszenia i powstania rozstępów. Warto używać specjalnych preparatów przeznaczonych dla kobiet w ciąży, które zapobiegają rozstępom na brzuchu, pośladkach i piersiach.

Szczególnie narażone na rozstępy w ciąży są kobiety z jasną i delikatną skórą, które znacznie przybrały na wadze. Aby zmniejszyć ryzyko przebarwień skórnych, należy unikać długotrwałej ekspozycji na słońcu i zabezpieczać ciało kremem z filtrem przeciwsłonecznym.

Piąty miesiąc ciąży czasami upływa także pod znakiem bólów i zawrotów głowy. Jeśli kobiecie robi się słabo, powinna pochylić się w taki sposób, by jej głowa znajdowała się między kolanami – wtedy krew stopniowo spływa do mózgu.

Niekiedy dokuczają również hemoroidy. Ich wystąpienie zwiastuje swędzenie bądź pieczenie odbytu. Ulgę mogą przynieść działające miejscowo maści i kremy, do kupienia w aptece bez recepty. Hemoroidy w ciąży pojawiają się, gdy kobieta cierpi na zaparcia i ma problemy z wypróżnianiem się. Pomocna jest wówczas zdrowa dieta, bogata w płyny i produkty z błonnikiem. Błonnik pokarmowy usprawnia bowiem pracę jelit i przyspiesza trawienie.

Joanna Krocz