36 tydzień ciąży - rozwój dziecka, dolegliwości ciążowe, badanie USG

Pod koniec trzydziestego szóstego tygodnia ciąży płód waży już zwykle znacznie powyżej dwóch i pół kilograma, a jego długość przy wyprostowanych nóżkach przekracza 45 cm. Do momentu porodu urośnie już nieznacznie, natomiast przybierze jeszcze nawet kilogram masy ciała.

Wszystkie zmysły dziecka są w pełni rozwinięte, jednak najlepiej funkcjonuje słych. Dziecko potrafi rozpoznać głos mamy i osób z nią mieszkających, przyzwyczaja się do odgłosu bijącego serca matki, dlatego po porodzie szybko się uspokaja w objęciach matczynych, ciepłych ramion.

1. 36 tydzień ciąży - rozwój dziecka

Rozwój dzieci na tym etapie ciąży jest już bardzo indywidualny. Niektóre są już gotowe do przyjścia na świat i rodzą się w pełni zdrowe i dojrzałe. Inne będą potrzebować jeszcze dodatkowych czterech-pięciu tygodni, by osiągnąć pełną dojrzałość i, jak wierzy część badaczy, dać organizmowi matki hormonalny sygnał do narodzin.

Zwykle u dziecka trzydziesty szósty tydzień mija pod znakiem ostatecznego dojrzewania płuc. Dziecko urodzone w trzydziestym szóstym tygodniu może wykazywać pewną niewydolność oddechową, natomiast zdecydowana większość dzieci urodzonych po skończonym trzydziestym szóstym tygodniu potrafi już w pełni sprawnie, samodzielnie oddychać.

Zobacz film: "Czynniki zwiększające szansę na ciążę mnogą"

Związane jest to z produkcją w trzydziestym szóstym tygodniu istotnych ilości surfaktantu – substancji zapobiegającej sklejaniu się i zapadaniu płuc podczas wydechu.

Znaczny przyrost masy w ostatnim czasie sprawił, że brakuje już miejsca do poruszania się. Dziecko spędza większość czasu w charakterystycznej pozycji embrionalnej z podkurczonymi rączkami i nóżkami, grzecznie oczekując porodu. Jego aktywność może się nieco zmniejszyć, jako że poruszanie sprawia mu teraz więcej problemów.

Tabela. Szacowane, średnie wymiary płodu w 36 tygodniu ciąży. Omówienie skrótów użytych w tabeli znajdziesz w artykule Biometryczne wymiary płodu.

Wymiar (mm)	Średnia	5 centyl	95 centyl
CHL	460	426	494
BPD	90	80	100
OFD	112	103	121
HC	325	305	344
AC	307	277	337
FL	68	63	73
Masa (g)	2810	2200	3420

2. 36 tydzień ciąży - dolegliwości ciążowe

Zwykle w tym momencie ciąży dno macicy znajduje się wysoko pod klatką piersiową, w swoim najwyższym położeniu. Co może cię zdziwić, od tego tygodnia zacznie się ono nieco obniżać, a brzuch powiększy się nieco do przodu.

Opuszczenie się brzucha poprzedzające poród jest często wyraźnie odczuwane przez mamę jako nagłe polepszenie jakości oddychania – macica nie uciska już tak bardzo przepony i nie wywiera takiej presji na klatkę piersiową. Znowu będziesz mogła oddychać nieco głębiej.

Opadnięcie brzucha w dół sprawi, że możesz zacząć czuć nieprzyjemny nacisk na kość łonową. Podobnie pęcherz będzie uciskany nawet mocniej niż wcześniej, co będzie powodować konieczność jeszcze częstszego odwiedzania toalety.

Z każdym tygodniem powiększającej się masy ciąży i większego brzucha staniesz się coraz bardziej ociężała i niezdarna. Zwykłe poruszanie się może zacząć sprawiać ci problemy. Generalnie fizyczne radzenie sobie z ciążą jest do pewnego stopnia sprawą indywidualną, zależy w dużej mierze od ogólnej sprawności kobiety, wieku czy innych towarzyszących niekorzystnych objawów i powikłań ciążowych.

Podczas gdy jedne kobiety kontynuują pracę i wykonują domowe obowiązki praktycznie do dnia porodu, inne spędzają ostatnie tygodnie, leżąc w łóżku, co przerywane jest jedynie wizytami w toalecie.

Nawet jeśli dobrze znosisz noszenie brzuszka, musisz bardzo uważać, poruszać się z dużą ostrożnością i unikać wszelkiego ryzyka upadku. Nawet niegroźnie wyglądający upadek na tym etapie ciąży może przyczynić się do powstania poważnych komplikacji ciążowych czy wywołania przedwczesnego porodu.

W trzydziestym szóstym tygodniu zacznie wydzielać się większa ilość relaksyny – hormonu powodującego rozluźnienie stawów. Rozluźnienie stawów ma za zadanie efektywne powiększenie kanału rodnego i umożliwienie dziecku przyjścia na świat.

Skutkiem ubocznym będzie pojawiający się ból stawów biodrowych, spowodowany naciskiem dużej masy na nieco rozluźnione stawy biodrowe. Jeśli doświadczasz silnego bólu bioder, ulgę przynieść ci może masaż lub kąpiel w basenie, odciążając stawy biodrowe. Podobnie rozluźnienie licznych stawów w stopach spowodować może powiększenie stopy nawet o numer buta.

Na tym etapie ciąży będziesz doświadczać również zwiększonego wydzielania z pochwy. Śluz stanie się nie tylko obfitszy, ale też gęstszy. Wrażliwa, rozpulchniona szyjka macicy może też wydzielać niewielkie ilości krwi w razie kontaktu w czasie badania ginekologicznego czy stosunku seksualnego i zabarwiać śluz na różowo, czerwono lub brązowo.

Jednocześnie nagłe pojawienie się dużej ilości krwisto-czerwonego śluzu może świadczyć o odejściu tzw. czopu śluzowego, zasłaniającego światło szyjki macicy, które stanowi bezpośrednie poprzedzenie porodu.

3. 36 tydzień ciąży - badanie USG

W ostatnich tygodniach przed porodem wizyty u lekarza będą konieczne nawet co tydzień. Lekarz będzie oceniał dojrzałość szyjki macicy i próbował przewidzieć nadchodzący poród. Zostałaś też już najpewniej skierowana na ostatnie w ciąży badanie USG, które powinno się odbyć do trzydziestego szóstego tygodnia, zwykle w okolicach 30-36 tygodnia.Dzięki niemu można będzie oszacować masę płodu. Masa płodu wyliczana jest dzięki specjalnym wzorom na podstawie czterech wymiarów: wymiaru dwuciemieniowego, obwodu głowy, obwodu brzuszka i długości kości udowej.

Dzięki szacunkowej masie można określić szansę na poród fizjologiczny. Przy szczególnie dużych płodach można rozważyć wykonanie wcześniejszej indukcji porodu, by nie dopuścić do dalszego jego wzrostu w macicy lub planowanego cięcia cesarskiego.

Pamiętaj jednak, że szacunkowa masa, obliczona dzięki pomiarom wykonanym podczas USG, obarczona jest pewnym błędem wynikającym z niedoskonałości obliczeń. Nie należy więc być zaskoczonym, jeśli rzeczywista masa urodzeniowa różni się od tej szacowanej nawet o kilkaset gramów.

Ewentualne zahamowanie wzrostu dziecka lub jego nadmierna masa mogą wskazywać na poważne komplikacje ciążowe, które potwierdzone w innych badaniach będą prowadzić zwykle do wcześniejszego rozwiązania ciąży.

W czasie badania USG w trzecim trymestrze lekarz ocenia również ilość płynu owodniowego w macicy oraz stopień dojrzałości łożyska. Jeśli stwierdzi, że łożysko się starzeje, to może być to wskazanie do wcześniejszego zakończenia ciąży.