Zapalenie sutka
Zapalenie sutka po odstawieniu dziecka od piersi zdarza się dość często wśród kobiet karmiących. Zapalenie sutka to stan zapalny tkanek gruczołu mlekowego. Wyróżnia się dwa rodzaje zapalenia sutka: zapalenie brodawki sutkowej i zapalenie gruczołów sutkowych. Zapalenie sutka najczęściej rozwija się w okresie połogu, kiedy kobieta dopiero zaczyna uczyć się prawidłowo przystawiać dziecko do piersi. Stan zapalny stanowi efekt albo pęknięć brodawki sutkowej z powodu urazów i niewłaściwego ssania przez dziecko, albo niedostatecznego opróżniania piersi z pokarmu i rozwoju tzw. zapalenia zastoinowego.
Zapalenie sutka
Przyczyny zapalenia sutka
Do najczęstszych przyczyn rozwoju zapalenia sutka należą:
- hiperprolaktynemia,
- zaburzenia czynności tarczycy,
- odstawianie dziecka od piersi,
- niewłaściwe przystawienie dziecka do piersi,
- niepożądane działania leków przeciw nadciśnieniu tętniczemu,
- stosowanie silikonowych implantów piersi,
- piercing sutków,
- urazy piersi i brodawek sutkowych,
- zakażenie gruczołów łojowych i potowych,
- kiła,
- aktynomikoza,
- mastopatia (zmiany zwyrodnieniowe w tkance gruczołów sutkowych).
Objawy zapalenia sutka
Charakterystycznymi objawami zapalenia sutka są: ból piersi, silna bolesność i powiększenie brodawek sutkowych, zaczerwienia na skórze piersi. Zaawansowane postacie zapalenia sutka mogą wyrażać się poprzez silne obrzęknięcie i zaczerwienienie piersi. Może dochodzić do szybkiego powiększania się pachowych węzłów chłonnych, czemu często towarzyszą takie objawy, jak gorączka i dreszcze. Bardzo ważne jest wczesne rozpoznanie zapalenia sutka, ponieważ zaawansowane zmiany w gruczołach sutkowych mogą prowadzić do powstania ropni.
Ropień gruczołu sutkowego wymaga szerokiego nacięcia chirurgicznego i sączkowania. Szczególną postacią zapalenia sutka jest ropień Montgomery'ego. Zmiany chorobowe dotyczą jednego z gruczołów znajdujących się na brodawce sutkowej. Wokół gruczołu powstaje czyrak, który zazwyczaj przekształca się w ropień. Najczęstszym rodzajem bakterii wywołującym zapalenie piersi jest gronkowiec złocisty. Zapalenie sutka najczęściej wywołane jest drażnieniem brodawek przez podniebienie lub zęby dziecka. Przy odstawianiu dziecka od piersi stan zapalny sutka rozwija się z powodu niedostatecznego opróżnienia piersi z mleka. Jeśli zatem chcesz oduczyć dziecko ssania piersi, odstawianie przeprowadzaj stopniowo, by gruczoły sutkowe przyzwyczajały się do coraz mniejszej produkcji pokarmu. Jeśli masz dużo pokarmu w piersiach, początkowo wskazane jest użycie odciągacza pokarmu.
Leczenie zapalenia sutka
Wczesne zmiany w przypadku zakażenia sutka leczy się poprzez hamowanie laktacji. Kobiecie podaje się leki hamujące wydzielanie prolaktyny – hormonu odpowiedzialnego za produkcję mleka w gruczołach piersiowych. W celu łagodzenia bólu i obrzęku piersi oraz zmniejszenia zaczerwienia brodawek stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne. Dobrym domowym sposobem na zapalenie sutków jest przykładanie do piersi zmrożonych liści białej kapusty. Okłady z liści kapusty działają przeciwzapalnie i zmniejszają obrzęk. Niekiedy konieczne jest podawanie antybiotyków oraz chirurgiczne zaopatrzenie zmian zapalnych, głównie ropni. Jeśli zmiany nie cofają się po wdrożeniu leczenia, należy wykonać badanie histopatologiczne w celu wykluczenia raka piersi.
Należy pamiętać, że za zapalenie sutka może odpowiadać palenie papierosów przez kobietę. Palenie tytoniu zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia tzw. okołoprzewodowego zapalenia sutka. Tego typu stan zapalny wywołany jest zakażeniem bakteryjnym, rozpoczynającym się w okolicy otoczki. Choroba przejawia się dużą bolesnością piersi, wciąganiem brodawki sutkowej, wyciekiem z sutka, guzem zapalnym lub ropniem wyczuwanym pod otoczką. W leczeniu okołoprzewodowego zapalenia sutka stosuje się antybiotyki aktywne wobec bakterii tlenowych i beztlenowych.
Źródła
- Rzempołucha J., (red.), Ginekologia i położnictwo, Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner, Wrocław 2000, ISBN 83-85842-77-2.
