Kolizja pępowinowa

Kolizja pępowinowa to powikłanie okołoporodowe lub występujące jeszcze w czasie trwania ciąży. Polega ono na zaburzeniu przepływu krwi, tlenu i substancji odżywczych przez pępowinę na skutek zaciśnięcia czy zaplątania jej w łonie matki, lub na zaciśnięciu pępowiny wokół szyi dziecka (może być owinięta jednokrotnie lub kilkukrotnie). W obu przypadkach taki stan może doprowadzić do niedotlenienia dziecka i groźnych dla jego zdrowia i życia zaburzeń. Nie można w żaden sposób zapobiec pojawieniu się takiego stanu. Jednak, jeśli zostanie ono zauważone w porę, można skutecznie zapobiec niebezpiecznym skutkom.

Kolizja pępowinowa nie jest zwykle diagnozowana aż do momentu porodu, choć coraz dokładniejsze badania USG pozwalają na wcześniejsze wykrycie takiego stanu. Ze względu na możliwość zauważenia tej komplikacji jeszcze przed rozpoczęciem akcji porodowej, nie można zapominać o regularnych badaniach i wizytach u ginekologa w trakcie ciąży.

Jednak najczęściej kolizja pępowinowa to powikłanie okołoporodowe, które w dodatku może wystąpić w ciąży niskiego ryzyka, kiedy nic jej nie zapowiadało. Szczególnie często problemy z pępowiną mają miejsce w przypadku ciąż mnogich, szczególnie dzieci jednojajowych.

Kolizja pępowinowa może doprowadzić do odcięcia dziecka od tlenu i substancji odżywczych, i w efekcie doprowadzić do niedotlenienia okołoporodowego. Niedotlenienie podczas porodu może z kolei wywołać u dziecka upośledzenie, ataki padaczkowe i inne problemy zdrowotne. Może nawet doprowadzić do śmierci dziecka.

Owinięcie pępowiny wokół szyi dziecka nie musi oznaczać, że coś jest nie tak. Problem pojawi się, jeśli dziecko przestanie otrzymywać tlen. Dokładne monitorowanie akcji porodowej jest wtedy konieczne. Im dłużej trwa niedobór tlenu, tym większe szkody mogą być wywołane w organizmie dziecka, dlatego działać trzeba szybko, jeśli tylko zauważy się odcięcie dopływu tlenu. W szybkiej reakcji pomaga ciągłe monitorowanie, zarówno stanu matki, jak i dziecka. Szczególnie ważne jest monitorowanie akcji serca dziecka za pomocą KTG, czyli kardiotokografii.

W przypadku kolizji pępowinowej, lekarz czy położna są w stanie zapobiec powikłaniom. Kiedy zauważona zostanie pępowina, często wystarczy delikatnie ją przesunąć ponad główką dziecka, by nie uciskała szyi. W innych przypadkach konieczne jest przecięcie pępowiny przed zakończeniem porodu, a nawet cesarskie cięcie. Jeśli interwencja jest szybka i profesjonalna, dziecku nic nie będzie, a w skali Apgar będzie miało takie same wyniki, jak dzieci urodzone bez powikłań. W przypadku, jeśli niedotlenienie okołoporodowe było krótkotrwałe, lekarz wspomaga dotlenienie dziecka po urodzeniu za pomocą maski tlenowej, intubacji, respiratora. Skraca dzięki temu czas niedotlenienia i minimalizuje, a nawet zapobiega ewentualnym powikłaniom zdrowotnym u dziecka. Obecnie, aby poprawić krążenie u noworodka, coraz częściej wykonuje się tzw. masaż pępowiny.