Co to jest badanie DNA?
Badanie DNA jest najdokładniejszym sposobem weryfikacji spornego ojcostwa. Za jego pomocą możliwe jest potwierdzenie biologicznego ojcostwa z prawdopodobieństwem 99,99% bądź też jego wykluczenie ze 100-procentową pewnością. Testy ojcostwa są całkowicie bezbolesne. Dzieje się tak dlatego, że standardowym źródłem materiału do badania nie jest już jak do niedawna krew, ale wymaz z wewnętrznej strony policzka. To sprawia, że ustalanie ojcostwa staje się dziecinne proste.
1. Jak przebiegają badania na ojcostwo?
Proces badania ojcostwa wydaje się niezwykle skomplikowany. Jednak dzięki zaawansowanej technologii stosowanej w trakcie badań genetycznych i fachowej wiedzy personelu laboratoriów o pomyłce nie może być mowy. Przy wykonywaniu testów DNA na ojcostwo stosuje się obecnie najczęściej dwie metody:
- metoda PCR – reakcja łańcuchowa polimerazy,
- analiza RFLP – polimorfizm długości fragmentów restrykcyjnych.
Jedną z odmian metody PCR jest Multiplex STR. Wykorzystuje ona polimorfizm, czyli zmienność w niekodujących fragmentach genu. Za pomocą zaawansowanych technologicznie procesów laboratoryjnych sprawdza się, ile powtórzeń określonych nukleotydów znalazło się w niekodujących fragmentach DNA ojca i dziecka. Wynik badania podaje się w liczbach, które oznaczają liczbę powtórzeń danego motywu (STR - krótkie powtórzenia tandemowe).
2. Etapy badania DNA
- wyizolowanie materiału genetycznego – do przeprowadzenia testu na ojcostwo potrzebne jest DNA, którego wyizolowanie możliwe jest z komórek zawierających jądra (komórki krwi, komórki naskórka, komórki nabłonkowe). Te ostatnie można pozyskać z wymazu z wewnętrznej strony policzka, który stanowi standardowe źródło materiału do testu DNA w kierunku ustalenia ojcostwa;
- namnożenie pozyskanego materiału genetycznego – wyizolowane DNA, a właściwie jego niekodujące fragmenty, tzw. markery, zostaje powielone do takiej liczy kopii, która umożliwia uwidocznienie profilu genetycznego badanej osoby. Proces ten wykonywany jest przy użyciu specjalnej aparatury zwanej termocyklerem;
- sekwencjonowanie DNA – otrzymany obraz podlega analizie. Przy użyciu zaawansowanej technologicznie procesów laboratoryjnych sprawdza się, ile powtórzeń określonych nukleotydów znalazło się w niekodujących fragmentach DNA ojca i dziecka.
Dzięki coraz większej konkurencji wśród specjalistycznych laboratoriów medycznych, testy ojcostwa są coraz tańsze. Sześć lat temu ustalenie ojcostwa za pomocą badania DNA kosztowało około 3000 zł brutto i było robione tylko na zlecenie organów procesowych. Było zatem dostępne tylko wąskiej grupie ludzi – tym, którzy przed sądem musieli dowieść, że są lub nie są rodzicami. Dziś ceny wahają się od około 900 zł do 1500 zł. Dla przeciętnie zarabiającego Polaka to nadal nie jest mały wydatek, ale płatność można rozłożyć na raty.
Badanie genetyczne na ojcostwo można wykonać praktycznie bez wychodzenia z domu. Wystarczy zamówić tzw. zestaw testowy. Za pomocą patki pobiera się wymaz z wnętrza policzka. Zabieg jest bezbolesny i bezpieczny nawet dla niemowląt. Badania na ojcostwo są najbardziej wiarygodne, jeśli testy genetyczne są wykonywane na trzech osobach: dziecku i rodzicach. Testy ojcostwa można jednak zrobić bez udziału matki. Badanie DNA pozwala także ustalić pokrewieństwo dalszych członków rodziny, np. dziadków i wnuczków. Badanie genetyczne trwa od jednego do dwóch tygodni. Za dodatkową opłatą laboratorium medyczne dostarcza wynik do domu klienta.