Witamina D dla niemowląt
Witamina D należy do grupy rozpuszczalnych w tłuszczach. Pełni w organizmie wiele funkcji, z których najważniejszą jest uczestnictwo w budowie tkanki kostnej. Jej niedobór w niemowlęctwie jest przyczyną krzywicy, a także tężyczki. Aby zapobiec tym schorzeniom, należy podawać witaminę D wszystkim noworodkom zgodnie z zaleceniami pediatry.
1. Funkcje witaminy D
Do prawidłowej mineralizacji tkanki kostnej niezbędny jest zarówno wapń, jak i witamina D, magnez, fluor oraz odpowiednia podaż pełnowartościowego białka. Witamina D w jelitach wspomaga wchłanianie wapnia oraz ogranicza nadmierne jego wydalanie z moczem, dzięki czemu ten pierwiastek zostaje wbudowany w kości. Witamina D wykazuje działanie przeciwzapalne, szczególnie tę funkcję widać po ekspozycji na promieniowanie słoneczne u osób z chorobami skóry. Pod jego wpływem zmniejszają się stany zapalne skóry.
Niedobór witaminy D charakteryzuje się:
- obniżeniem siły mięśni,
- zanikiem mięśni,
- spadkiem aktywności komórek budujących tkankę kostną,
- zmniejszeniem wytwarzania kolagenu (białko budujące skórę, kości, oko),
- zahamowaniem perystaltyki jelit,
- zaparciami,
- zmniejszeniem aktywności komórek nerwowych.
Niedobór witaminy D jest bardzo niebezpieczny szczególnie dla niemowląt, gdyż prowadzi do rozwoju krzywicy. Jest to zespół objawów charakteryzujących się:
- spłaszczeniem potylicy,
- opóźnionym zarastaniem ciemiączka,
- opóźnionym ząbkowaniem,
- nadmiernym poceniem się, szczególnie w okolicy czoła i potylicy,
- zapadnięciem mostka,
- pogrubieniem połączeń kostno-chrzęstnych – różaniec krzywiczy,
- koślawością kolan u niemowląt zaczynających chodzić,
- spadkiem napięcia mięśni,
- opóźnionym rozwojem ruchowym.
2. Profilaktyka krzywicy
Profilaktyką przeciwkrzywiczą w Polsce objęte są wszystkie noworodki i niemowlęta. Mleko kobiece jest doskonałym źródłem składników odżywczych, soli mineralnych oraz witamin, z wyjątkiem wit. D. Dlatego zaraz po urodzeniu należy podawać dziecku witaminę D zgodnie z zaleceniami lekarza. Według krajowych ekspertów ds. profilaktyki przeciwkrzywiczej wszystkie noworodki urodzone o czasie, bez względu na sposób karmienia, począwszy od pierwszych dni życia, powinny mieć wprowadzoną suplementację witaminą D w dawce 400 IU/dobę. Z kolei wcześniakom należy podawać ją codziennie w dawce 400-800 IU. Natomiast dzieciom powyżej 1. roku życia również należy podawać preparaty zawierające tę witaminę, gdyż jej niedobór w okresie dziecięcym zwiększa ryzyko wystąpienia osteoporozy w wieku dorosłym.
3. Źródła witaminy D
W niewielkich ilościach witamina D jest syntetyzowana w skórze pod wpływem promieniowania UVB. Jednakże dzieci do ukończenia 6 miesiąca życia nie można wystawiać na bezpośrednie światło słoneczne, dlatego tak ważne jest podawanie preparatów witaminy D. Spośród produktów spożywczych bogatym jej źródłem są tłuste ryby, tran, żółtko jaj oraz wątróbka. Z uwagi na fakt dużej zawartości substancji toksycznych w wątróbce nie należy jej podawać dzieciom do lat 3.
| Produkt | Zawartość witaminy D w IU/100 mg | Produkt | Zawartość witaminy D w IU/100 mg |
|---|---|---|---|
| Węgorz świeży | 1200 | Ser żółty | 7,6-28 |
| Dorsz świeży | 40 | Pokarm kobiecy | 1,5-8 |
| Żółtko jajka | 54 IU/żółtko | Mleko modyfikowane > 1. roku życia | 70-80 IU/100 ml |
Bogate źródło witaminy D dla niemowląt stanowi mleko modyfikowane. Mleko następne dla dzieci powyżej 4. miesiąca życia zawiera 560-760 IU/l witaminy D. Jeśli niemowlę zjada odpowiednią ilość takiego produktu, jego zapotrzebowanie na tę witaminę jest w pełni zaspokojone.