Samodzielne dziecko
Jak nauczyć dziecko samodzielności? To pytanie prędzej czy później zadaje sobie każdy, nawet najbardziej nadopiekuńczy, rodzic. Samodzielność dziecka jest dość trudna do osiągnięcia… ale wychowywanie dzieci to nie tylko samo rozpieszczanie i trzeba się z tym pogodzić. Samodzielne dziecko będzie sobie lepiej radziło w przyszłości - będzie odpowiedzialne, będzie potrafiło podejmować własne decyzje i bronić swoich racji. Samodzielność wpływa pozytywnie także na samoocenę dziecka.
1. Dlaczego samodzielność dziecka jest ważna?
Dziecko od małego uczone, że może samo podejmować decyzje, w późniejszym życiu zyskuje samodzielność. Dzięki temu potrafi, już jako dorosła osoba, decydować o sobie. Przekłada się to także na samoocenę, pewność siebie i poczucie niezależności. Wychowywanie dziecka od początku powinno skupiać się na uczeniu samodzielności, gdyż jej potrzebuje każdy. Nie znaczy to, że pozbawiamy dziecko rodzicielskiej miłości. Poskramiamy ją trochę, aby dać dziecku swoją własną przestrzeń.
Chowanie dziecka pod kloszem może w efekcie spowodować, że dziecko:
- nie będzie w stanie podjąć żadnej samodzielnej decyzji;
- w końcu pojawi sie bunt się przeciw tobie, mimo że chciałaś dobrze;
- będzie za każdym razem czekało, aż ktoś inny podejmie za nie wszystkie życiowe decyzje.
2. Jak nauczyć dziecko samodzielności?
Głównym błędem kochających rodziców jest czasem to, że nie potrafią niczego odmówić swojemu dziecku. Miłość do dziecka to nie jest jednak tylko pozwalanie na wszystko i brak zasad, nie na tym polega także wychowywanie dzieci. Jest wręcz przeciwnie. Błędy przejawiają się na przykład tym:
- nie ma jasno określonych zasad, np. co dziecko może robić, a czego nie;
- jeśli zasady istnieją, są łamane przez ciebie;
- jeśli zasady istnieją, są łamane przez dziecko, bez reakcji z twojej strony.
Aby dziecko było samodzielne, należy przestrzegać kilku zasad (ty jako rodzić też musisz mieć swoje zasady!):
- daj dziecku wybór, pozwól podejmować swoje decyzje, nawet jeśli są złe,
zachęcaj do pomocy w domu, to da dziecku poczucie, że jest potrzebne, a domowe obowiązki mogą być dobrą wspólną zabawą,
chwal, kiedy zrobi coś dobrze,
- jeśli nałożysz na dziecko jakiś obowiązek, zawsze go egzekwuj, a jeśli dziecko nie chce czegoś zrobić, daj mu wybór, np. albo pomoże wycierać naczynia, albo musi wcześniej iść spać,
- nigdy nie rób czegoś za dziecko,
- pozwól dziecku wykonywać swoje obowiązki samemu, ale bądź w pobliżu, na wypadek, gdyby samo poprosiło o pomoc,
- wypełniane przez dziecko obowiązki nie muszą być wykonane perfekcyjnie, tylko samodzielnie,
- pomagaj przy bardziej skomplikowanych zadaniach, np. dzieląc je na pojedyncze czynności,
- pozostawiaj dziecko czasem samo, nawet na krótki czas, to nauczy je, że rodzic nie musi być w pobliżu, aby czuć się bezpiecznie.
Jak pomóc dziecku uczyć się na własnych błędach:
- wyjaśnij, że wszyscy popełniają błędy i to nie jest powód do wstydu,
- wyjaśnij, że liczy się wysiłek włożony w wykonanie obowiązków,
- nie dopuść do tego, aby dziecko pomyślało, że twoja miłość zależy od tego, czy wykonują coś dobrze,
- jeśli mówisz dziecku, co zrobiło źle, zawsze mów też, co zrobiło dobrze.
3. Dziecko samo je posiłki
Dziecko powinno samo zacząć używać swojej łyżeczki między 2. a 3. rokiem życia. To pierwszy krok do samodzielności. Jak zachęcać do samodzielnego jedzenia? Oto kilka rad:
- zanim jeszcze dziecko samo będzie jadło, podczas karmienia dawaj mu jego własną
- łyżeczkę, to pomoże mu się przyzwyczaić do jej kształtu;
- demonstruj, jak je się samemu;
- zacznij od prostych produktów, np. jogurtu;
- pozwól dziecku próbować;
- jeśli widzisz, że ma trudności, nie zabieraj dziecku łyżeczki, tylko poprowadź rękę dziecka do ust.
Dobry rodzic to bez wątpienia taki rodzic, który kocha swoje dziecko. Ale potrzeba także odrobiny dyscypliny i konsekwencji, aby nauczyć dziecko samodzielności i pomóc w dorosłym życiu. Wbrew pozorom to, czy dziecko śpi samo, je samo, czy samo potrafi powycierać szklanki, może zaważyć na jego późniejszym życiu.