Budzenie się niemowląt - rytm snu, powody, przesypianie nocy
Budzenie niemowlaka jest wskazane tylko wtedy, gdy dziecko zbyt długo śpi w ciągu dnia i może to grozić zbytnią aktywnością malucha w nocy. Z reguły niemowlę wie, ile snu potrzebuje. Budzi się samo wielokrotnie, gdy jest głodne, ma mokro w pieluszce lub coś mu dolega. Budzenie dziecka nie jest więc potrzebne. Rytm dobowy snu i czuwania ustala się około trzeciego, czwartego miesiąca życia. Maluch odróżnia już wtedy dzień od nocy. Aby dziecko spokojnie przesypiało noc, warto wieczorem zadbać o codzienne rytuały, wyciszyć niemowlaka, przewinąć i odpowiednio nakarmić.
1. Budzenie się dziecka - rytm snu
Sen dziecka stanowi dla młodych rodziców zagadkę. Często zastanawiają się, jak długo maluszek powinien spać w ciągu dnia, co jaki czas niemowlę powinno się budzić, czy dziecko właściwie przesypia noc, w jakiej pozycji układać malucha do snu itp.
Niemowlę ma niejako wewnętrzny zegar, który podpowiada organizmowi, kiedy spać, a kiedy być aktywnym – jest to tzw. dobowy rytm snu i czuwania. Dzięki niemu, dziecko łatwo śpi zarówno w dzień, jak i w nocy. Noworodki śpią zwykle około 16-18 godzin na dobę, ale rzadko kilka godzin za jednym razem.
W miarę wzrostu i rozwoju dziecka, zegar biologiczny dostraja się i w wieku trzech miesięcy sen niemowlaka staje się zwykle bardziej regularny. Dzieci w tym wieku są już świadome ciemności i światła.
Karmienie i wieczorne czynności pielęgnacyjne stosowane konsekwentnie w ustalonym porządku przed snem sprawiają, że harmonogram dnia jest ustabilizowany, a zasypianie dziecka łatwe i nienastręczające problemów. Im niemowlę starsze, tym mniej snu potrzebuje. Do ukończenia szóstego miesiąca życia dziecko przesypia około 14-15 godzin na dobę, z czego w nocy potrafi przespać 10-12 godzin z przerwami na karmienie.
Jeśli maluch karmiony jest piersią, zwykle budzi się częściej, a przerwa między karmieniami w nocy nie powinna być dłuższa niż 3,5-4 godziny. Dziecko karmione mlekiem modyfikowanym zwykle budzi się w ciągu nocy rzadziej, przerwa między kolejnymi karmieniami może wynosić nawet 7-8 godzin, co daje rodzicom możliwość dłuższego wypoczynku.
W ciągu dnia normalne są krótkie drzemki, jednak nie należy pozwalać dziecku spać zbyt długo po godzinie 16:00, ponieważ potem maluch może mieć problemy z zaśnięciem i wyciszeniem się w nocy.
PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT
Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:
- Dziecko budzi się w nocy z krzykiem - co robić? - odpowiada mgr Magdalena Brudzyńska
- Budzenie się w nocy u niemowlaka - odpowiada lek. Rafał Gryszkiewicz
- Dlaczego moje dziecko budzi się i rzuca? - odpowiada mgr Aurelia Grzmot-Bilska
2. Budzenie się dziecka - powody
Przyczyny budzenia się dziecka są różne: mokra pieluszka, bolący brzuszek, uczucie głodu, niepokój i potrzeba bliskości mamy, niewygodne miejsce do spania, gorąco, zbyt ciasny kaftanik itp.
Niemowlęta w ciągu dnia budzą się dość często. Ucinają sobie krótkie drzemki, a następnie budzą się, bo są wyspane i głodne. Gdy dziecko czuje się zmęczone, po przystawieniu do piersi najczęściej znowu zasypia. Gdy jest wypoczęte i nakarmione, zwykle staje się skore do zabawy.
Czasami rodzice zastanawiają się, czy ich dziecko wystarczająco długo śpi i nie budzi się zbyt często. Należy pamiętać, że każdy maluch jest wyjątkowy. Niektóre dzieci potrzebują dużo snu, inne wręcz przeciwnie. Jeśli jednak niemowlę jest wypoczęte, pogodne i prawidłowo się rozwija, nie martw się, że śpi zbyt mało. Najwyraźniej śpi tyle, ile potrzebuje.
Niemowlę w ciągu dnia może ucinać sobie kilka, kilkanaście drzemek po pół godziny lub przesypiać po trzy godziny dwa razy dziennie. Wszystko zależy od potrzeb dziecka. Jednak, aby utrzymać regularność snu dziecka, można je budzić z przedłużających się w ciągu dnia drzemek. Najlepiej, jeśli niemowlę śpi o tych samych porach każdego dnia, np. o 10:00 i 14:00, a długość jego drzemek jest w miarę jednakowa.
Zobacz także:
3. Budzenie się dziecka - przesypianie nocy
Za przesypianie nocy uważa się u niemowlaka przespanie ciągiem pięciu godzin bez obudzenia się. Ponieważ noworodki muszą jeść co 2-4 godziny, są fizycznie niezdolne do spania przez tak długi czas.
W wieku trzech miesięcy żołądek niemowlęcia jest na tyle rozwinięty, że może pomieścić wystarczająco dużo pokarmu, aby dziecko nie odczuwało głodu przez 5-6 godzin od jednego nakarmienia. Od tego wieku dzieci są w stanie przesypiać większość nocy.
Aby nauczyć dziecko przesypiać całą noc i uniknąć częstego budzenia się dziecka, staraj się około trzeciego miesiąca życia dawać dziecku większość posiłków w ciągu dnia.
Pomocne w rozróżnianiu dnia od nocy może być utrzymywanie niemowlaka obudzonego przez dłuższe okresy podczas dnia. W ciągu dnia baw się z dzieckiem, dostarczaj mu różnych bodźców, słuchaj z maluchem muzyki, śpiewaj mu piosenki, włączaj go do domowych aktywności, wychodź na spacery. Dziecko zmęczone wrażeniami dnia, łatwiej zaśnie wieczorem i prześpi nocą więcej czasu.
W nocy postaraj się o ciszę w domu i zgaszone światła, by zasygnalizować dziecku, że noc jest odpowiednim czasem na odpoczynek. Jeśli niemowlę obudzi się w nocy na karmienie lub na zmianę pieluchy, utrzymuj półmrok w pokoju i nie rozbudzaj dziecka. Ucz malucha, że noc jest porą snu, a nie zabawy.
Jeśli przerwa między karmieniami jest dłuższa niż 4 godziny, a noworodek się nie budzi, należy delikatnie wyjąć go z łóżeczka i zacząć do niego mówić, spróbować zmienić pieluchę lub włączyć światło. Większe niemowlęta mogą przesypiać nawet całą noc. Jeśli niemowlę obudzi się w nocy, nie bierz go od razu na ręce i nie noś, lecz zajrzyj do łóżeczka, upewnij się, czy wszystko jest w porządku i staraj się utulić malca bez wyjmowania z łóżka.
Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Gdy dziecko budzi się w nocy.