Zdrowie noworodka
Wiadome jest, że każdy choruje. Kiedy na świecie pojawia się bezbronny maluszek, chciałoby się sprawić, aby choroby go ominęły. Jednak jest to niewykonalne. Choroby są, były i będą, ale warto zapoznać się z tymi, które pojawiają się najczęściej, aby nas nie zaskoczyły. Jakie to choroby?
1. Żółtaczka
To żółte zabarwienie skóry i twardówek oczu, występuje u około 60% noworodków urodzonych o czasie i 80% wcześniaków. Pojawia się zwykle w drugiej i trzeciej dobie życia i ustępuje po 1-2 tygodniach. Zaczyna się typowo od twarzy, a w miarę nasilania schodzi na tułów i kończyny.
Przyczyną żółtaczki noworodków jest wysoki poziom bilirubiny we krwi. W warunkach prawidłowych bilirubina przechodzi przez wątrobę, po czym zostaje wydalona do jelit wraz z żółcią i wreszcie z kałem na zewnątrz. Czasem dzieje się jednak tak, że organizm produkuje zbyt dużą jej ilość, z której wydaleniem nie potrafi sobie poradzić niedojrzały organizm noworodka.
Rodzaje żółtaczki
- Żółtaczka fizjologiczna – jest wynikiem przejściowej niedojrzałości wątroby. Zwykle pomaga fototerapia, czyli naświetlanie lampą fluorescencyjną. Jaki poziom bilirubiny uznaje się za fizjologiczny dla noworodka? Podaje się, że poziom powyżej 12 mg/dl dla noworodka donoszonego (osiąga maksimum w 4–5 dobie, po czym stopniowo ustępuje, zanikając do 10 dnia życia) oraz poziom powyżej 15mg/dl u noworodków urodzonych przedwcześnie, pojawia się zwykle w 3 dobie życia, może się utrzymywać nawet do 21 dni.
- Żółtaczka związana z karmieniem piersią – u 10-15% niemowląt karmionych piersią żółtaczka ma większe nasilenie, gdyż otrzymują one mniej pokarmu niż dzieci karmione sztucznie. Można temu zapobiec, częściej przystawiając dziecko do piersi.
- Żółtaczka związana z pokarmem matki – trwa od 3 do 10 tygodni i pojawia się po ukończeniu pierwszego tygodnia życia. Przyczyna tego rodzaju żółtaczki nie jest do końca znana. Przypuszcza się, że organizm dziecka źle reaguje na jeden ze składników mleka matki, w następstwie działania, której ma miejsce zwolnione wydalanie bilirubiny do jelit. Dobrą metodą jest ściąganie mleka przez matkę, pasteryzacja i podanie go dziecku lub przejście na mleko sztuczne
- Żółtaczka hemolityczna – związana z niezgodnością grupową krwi między matką a dzieckiem – występuje w sytuacji, w której matka i dziecko mają różne grupy krwi. Organizm matki może produkować przeciwciała niszczące krwinki czerwone dziecka. Żółtaczka tego typu pojawia się zwykle już w pierwszej dobie i szybko nasila się.
Kiedy należy skontaktować się z lekarzem?
- Gdy pojawia się duże zażółcenie.
- Gdy żółtaczka pojawia się w pierwszej dobie życia.
- Gdy pieluszka jest sucha od ponad pięciu godzin.
- Gdy występuje gorączka, letarg, brak apetytu, ospałość.
- Gdy żółtaczka nie ustępuje po 10 dniach lub pogłębia się zażółcenie.
2. Przepuklina pępkowa
Powstaje podczas napinania się dziecka w czasie krzyku, płaczu lub wypróżniania. Rośnie wtedy napór trzewi na ścianę brzucha i do otworu uwypukla się fragment jelita, co jest widoczne jako wybrzuszenie. Zwykle to wybrzuszenie zasklepia się samoistnie w ciągu kilku pierwszych lat życia. Jeśli to nie następuje, zamyka się otwór i wzmacnia ściany brzucha poprzez prosty zabieg chirurgiczny.
3. Pleśniawki
Pojawiają się w sytuacji, gdy jama ustna dziecka zostaje nakadzona grzybami z rodziny Candida. Drożdżaki te powodują pękanie kącików ust oraz biały lub żółty nalot na języku, wargach, podniebieniu i wewnętrznej powierzchni policzków. Występują u 2-5% dzieci, pojawiają się zwykle w 7-10 dobie życia. Ustępują samoistnie, a w sytuacji poważniejszych zakażeń lekarz może zalecić środek przeciwgrzybiczny.
4. Inne stany chorobowe dzieci nowo narodzonych
Refluks żołądkowo–przełykowy – cofanie się pokarmu z żołądka do przełyku.
- Wnętrostwo – niezstąpienie jąder lub jądra do worka mosznowego.
- Przepuklina pachwinowa – wpuklenie się pętli jelit do kanału pachwinowego i moszny.
- Kolka jelitowa.
- Bezdechy.
Znajomość najczęściej pojawiających się chorób u noworodków pozwala w porę zapobiec ich rozprzestrzenianiu się. Profilaktyka zaoszczędzi również cierpienia najmłodszym. Wszystko w tej kwestii zależy od rodziców i ich zdolności rozpoznawania, co dzieje się z organizmem ich dziecka.