Dieta przed ciążą
Urodzenie dziecka jest jednym z najważniejszych wydarzeń w życiu dwojga kochających się ludzi. Dlatego warto zadbać o prawidłowy rozwój dziecka jeszcze przed jego poczęciem. Planowanie ciąży to najlepszy czas na to, by zadbać o swoją dietę, dokładniej przyjrzeć się temu, co mamy na talerzu i rozpocząć żywieniowe przygotowania. Kobieta musi uświadomić sobie, że organizm potrzebuje około trzech miesięcy na pozbycie się nadmiaru szkodliwych substancji oraz zgromadzenie zapasu potrzebnych dla rozwoju dziecka witamin i składników mineralnych. Dlatego już dzisiaj warto przyjrzeć się swojej diecie i zaplanować swój jadłospis, tak by był optymalny i zdrowy zarówno dla przyszłej matki , jak i jej dziecka.
1. Suplementy diety przed ciążą
Czego potrzebuje organizm kobiety, w chwili gdy zaczyna starania o dziecko? Przede wszystkim jest to kwas foliowy. Jest on niezbędny do powstawania i wzrostu komórek. Kwas foliowy ma pozytywny wpływ na kształtowanie się cewy nerwowej, z której później powstanie mózg i rdzeń kręgowy dziecka. Cewa nerwowa powstaje w ciągu dwóch pierwszych miesięcy od zapłodnienia. Kwas foliowy można znaleźć w sałacie, soi, bobie, groszku, pomidorach, jajkach.
Drugim równie ważnym składnikiem diety jest wapń. Warto zadbać o jego prawidłową ilość w organizmie jeszcze przed ciążą. Jego niedostateczne spożycie może zagrażać rozwojowi układu kostnego dziecka i zwiększać ryzyko wystąpienia osteoporozy u matki, ponieważ w okresie, gdy dieta ciężarnej jest uboga w wapń, płód „zabiera” go z jej organizmu. Kolejnym składnikiem jest żelazo.
Podczas ciąży występuje zwiększone zapotrzebowanie na ten pierwiastek, ponieważ bierze on udział w tworzeniu hemoglobiny w krwinkach, a także wspomaga rozwój płodu. Jego niedobór może być przyczyną anemii u matki.
Przewód pokarmowy człowieka najlepiej przyswaja żelazo zawarte w mięsie lub żółtku jaja. Kolejne ważne składniki to cynk i mangan. Niski poziom tych pierwiastków może być przyczyną zaburzeń płodności. Zdarza się to zwłaszcza u kobiet przyjmujących przez długi czas tabletki antykoncepcyjne.
Przed ciążą warto przyjmować również preparaty probiotyczne, które korzystnie wpływają na równowagę mikrobiologiczną pochwy i zmniejszają ryzyko wystąpienia infekcji układu moczowo-płciowego. Optymalną ochronę zapewniają przyszłej mamie probiotyki spełniające najnowsze wytyczne Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, takie jak doustne kapsułki prOVag, probiotyk dopochwowy inVag oraz preparat do stosowania miejscowego prOVag żel. Produkty te uzyskały pozytywną opinię Zespołu Ekspertów PTG, w skład którego wchodzi m.in. prof. Tomasz Paszkowski, Kierownik III Katedry i Kliniki Ginekologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.
2. Nadwaga przed ciążą
Jeśli kobieta cierpi na nadwagę lub otyłość, powinna postarać się schudnąć. Należy unikać jednak drastycznych diet, które mogą zaburzyć równowagę hormonalną i spowodować zatrzymanie owulacji. Kobietom otyłym w ciąży grozi znacznie więcej komplikacji, między innymi nadciśnienie i cukrzyca. Dieta powinna zawierać jak najwięcej świeżych, mało przetworzonych produktów. Powinna też być zróżnicowana, bogata w witaminy i składniki mineralne.
Warto, by kobiety z nadwagą i otyłością, które planują ciążę, zweryfikowały swoje nawyki żywieniowe, najlepiej z pomocą dietetyka. Należy wykluczyć produkty, które powodują nadmierny wzrost masy ciała. Dobrze, by specjalista od żywienia ustalił kobiecie odpowiednią kaloryczność diety. Mamy z nadwagą rodzą dzieci większe o 200 – 250g. Istnieje większe ryzyko powikłań takiej ciąży. Zwiększa się zagrożenie wystąpienia cukrzycy ciężarnej, nadciśnienia tętniczego, rzucawki, zatruć ciążowych, zaparć oraz możliwość złego ułożenia płodu i trudnego porodu.
3. Niedowaga przed ciążą
Niedożywienie to nie tylko niedobór masy ciała, ale również biochemiczne niedobory witamin i mikroelementów, wynikające z nieprawidłowego odżywiania. Konsekwencją niedożywienia organizmu kobiety przed ciążą i w pierwszych miesiącach ciąży może być gorszy rozwój łożyska, wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu i rozwoju dziecka, występowanie wad wrodzonych u płodu oraz zwiększone ryzyko przedwczesnych
porodów. Niedowaga, będąca skutkiem skrajnie nieodpowiedzialnego odchudzania, może prowadzić do zaburzeń hormonalnych i braku miesiączki. Mogą również pojawić się problemy z jajeczkowaniem, a w efekcie trudności w zapłodnieniu.
4. Dieta płodności
Dieta osób planujących powiększenie rodziny powinna być urozmaicona, składająca się z owoców, warzyw, produktów zbożowych z pełnego przemiału, mleka, serów i ryb morskich. Dzienna racja pokarmowa powinna dostarczać odpowiedniej ilości cynku, selenu, magnezu, żelaza, kwasu foliowego, witaminy C i E, niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Niezmiernie ważna jest odpowiednia dawka m.in. witaminy C (owoce i warzywa) i witaminy E (oleje roślinne). Niedobór witaminy E u mężczyzn zmniejsza wydzielanie gonadotropiny, co przyczynia się do zwyrodnienia plemników , a u kobiet może prowadzić do zaburzeń w przebiegu ciąży.
Ważne w diecie wspomagającej płodność jest spożywanie tłustego nabiału, który ma na celu poprawienie wydzielania w odpowiednich proporcjach hormonów wpływających na płodność oraz nienasyconych kwasów tłuszczowych, które biorą udział w regulacji ciśnienia tętniczego, funkcjonowaniu przewodu pokarmowego, nerek oraz – co dla przyszłych rodziców najważniejsze – narządów rozrodczych. Dobrym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych są morskie ryby, oleje roślinne i owoce awokado.