Chwytanie u niemowlaka
Chwytanie u niemowląt to bardzo silny odruch, który pojawia się już w życiu płodowym. Kiedy niemowlę chwyta zabawki? Dziecko zaczyna chwytać już w jedenastym tygodniu po zapłodnieniu. Jest to odruch chwytny, polegający na tym, że dłoń dziecka się zaciska, jeśli coś dotknie jej wnętrza. Jest to jednak odruch, który zanika do ósmego tygodnia życia dziecka. W tym czasie zaczyna się rozwijać umiejętność chwytania świadomego.
1. Chwytanie odruchowe
Chwytanie odruchowe u noworodków i płodów nie wiąże się ze świadomym wyborem, że maluch chce coś chwycić. Jest to odruch, działający tak, jak odruch kolanowy u dorosłych. Coś dotyka wnętrza dłoni dziecka – dłoń się zaciska.
W czasie, kiedy chwytanie jest tylko odruchowe, chwyt małych paluszków dziecka jest bardzo silny, co zwykle zaskakuje młodych rodziców. Brak koordynacji oko - ręka sprawia, że przez pierwsze osiem tygodni życia, maluch nie łączy tego, co widzi z tym, co dotyka.
2. Chwytanie świadome
Kiedy niemowlę chwyta zabawki? Świadome chwytanie wybranych i interesujących przedmiotów rozpoczyna się u dziecka 3-miesięcznego. Odruch chwytny niemowlaka zanika już w ósmym tygodniu życia dziecka i pozwala mu na samodzielne chwytanie wybranych przez siebie przedmiotów.
Najpierw powinno dojść do opanowania mięśni szyi i pleców, później ramion i tułowia. Na końcu zostaje opanowanie świadomych ruchów rękami i palcami. Aby do tego doszło potrzebna jest także koordynacja wzrokowo-ruchowa.
Aby pobudzać rozwój koordynacji i zachęcić dziecko do chwytania różnych przedmiotów, trzeba dziecku zapewnić bodźce. Ale pamiętajmy, aby nie było ich za dużo. Na razie staramy się, aby zwrócić uwagę dziecka na pojedyncze przedmioty, np. powieszone nad łóżeczkiem w odległości ok. 50-70 cm balony lub lekkie zabawki.
Powinny być kolorowe, aby przyciągnąć uwagę dziecka. Umiejętność wodzenia oczami można wspomóc poruszając powoli kolorowymi przedmiotami z prawa na lewo i z lewa na prawo.
Dopiero kiedy dziecko opanuje wodzenie oczami za przedmiotami, a oko zacznie akomodować, może zacząć świadomie je chwytać. Wtedy właśnie pojawia się fascynacja własnymi rączkami i palcami. Jeśli włożymy dziecku do ręki grzechotkę, nie powinien jej już upuścić. Prawdopodobnie będzie nią potrząsał, chociaż jeszcze na nią nie spojrzy.
Kontrolowanie wzrokowe tego, co robią z różnymi przedmiotami ręce to dopiero czwarty miesiąc życia dziecka. Nie jest to jeszcze kontrola bardzo sprawna, ale maluch stara się śledzić działanie swoich rąk i interesujących przedmiotów wokół.
Dziecko 5-miesięczne opanowuje wodzenie oczami za przedmiotami. Samo już sięga po interesujące przedmioty. W kolejnym miesiącu rozwoju dziecka może ono już bardzo zdecydowanie trzymać zabawkę i nie chcieć jej oddać. Skupia jeszcze swoją uwagę tylko na jednym przedmiocie.
Nie potrafi chwycić dwóch przedmiotów naraz. Tego nauczy się dopiero w szóstym miesiącu. Wtedy także zacznie nie tylko dotykać różnych rzeczy, ale także wkładać je do buzi, aby zbadać je dokładniej. Radość sprawią dziecku zabawki wydające dźwięki, będzie po nie chętnie sięgał.