Bliźnięta syjamskie
Nie zawsze ciąża mnoga przebiega prawidłowo. W przypadku bliźniąt jednojajowych może dojść do zaburzenia polegającego na ich nierozdzieleniu się. Bardzo często (w 40-86 proc.) bliźnięta nierozdzielone, czyli bliźnięta syjamskie lub zroślaki, ulegają poronieniu już na początku ciąży. Tylko część z nich rodzi się żywa i jest w stanie funkcjonować. Bliźnięta syjamskie rodzą się raz na 50-100 tys. urodzeń.
1. Skąd się biorą bliźnięta syjamskie?
Bliźnięta nierozdzielone to bliźnięta jednojajowe, których rozwój został zaburzony. Uważa się, że ta wada pojawia się wskutek nieprawidłowości przy podziale tarczy zarodkowej na dwa płody. Podział ten jest zbyt późny lub niecałkowity. Według innej teorii, bliźnięta mogą w łonie matki
powtórnie się zrosnąć. Komórki macierzyste rozdzielonych płodów poszukują podobnych sobie komórek i łączą się. Ta druga hipoteza jest częściej przedstawiana jako prawdopodobna.
2. Jak wyglądają bliźnięta nierozdzielone?
Bliźnięta syjamskie mogą wyglądać różnie w zależności od tego,w którym miejscu nie nastąpiło ich rozdzielenie. Wyróżnia się (w kolejności od najczęściej do najrzadziej występujących):
- bliźnięta syjamskie zrośnięte klatką piersiową, przeponą i częścią brzucha, połączone i wspólne mogą być u nich: serce, wątroba, drogi żółciowe i przewód pokarmowy;
- bliźnięta syjamskie zrośnięte wyrostkiem mieczykowatym, częścią brzucha i pępkiem, połączone i wspólne mogą być u nich: wątroba, drogi żółciowe, przewód pokarmowy i układ moczowy;
- bliźnięta syjamskie zrośnięte pośladkami, kością ogonową o kością krzyżową, połączone i wspólne mogą być u nich: przewód pokarmowy, układ moczowy i układ nerwowy;
- bliźnięta syjamskie zrośnięte kością krzyżową, miednicą i kończynami dolnymi, połączone i wspólne mogą być u nich: wątroba, drogi żółciowe, przewód pokarmowy, układ moczowy i układ nerwowy;
- bliźnięta syjamskie zrośnięte czaszką i zatokami żylnymi, wspólny może być u nich układ nerwowy.
Oprócz tego zroślaki mogą urodzić się symetryczne lub niesymetryczne. Powyższe przypadki mogą dotyczyć zarówno zroślaków symetrycznych , jak i niesymetrycznych. Jednak szansę przetrwania razem mają tylko zroślaki symetryczne. W przypadku niesymetrycznych, jeden z nich jest zależny od drugiego, określa się go nawet pasożytem lub płodem pasożytniczym. Może także znajdować się poza ciałem większego płodu lub w jego wnętrzu. Fetus in fetu, czyli płód wewnątrz płodu zdarza się bardzo rzadko. Jest to zmiana patologiczna i taki płód trzeba usunąć.
Bliźniaki symetryczne mają szansę urodzić się żywe, a także dawać sobie radę w późniejszym rozwoju. Świadczą o tym przykłady słynnych bliźniąt syjamskich, spośród których najsłynniejsi są Chang i Eng Bunker, urodzeni w Syjamie (stan nazwa bliźnięta syjamskie). Obaj dożyli wspólnie podeszłego wieku, niestety zrośnięci, gdyż w ich czasach nie było metody na oddzielenie bliźniąt. Obecnie lekarze są w stanie chirurgicznie rozdzielić połączone ze sobą bliźnięta. Tego typu operacje są bardzo kosztowne i skomplikowane, ale bywa, że kończą się sukcesem.