Skąd bierze się nietrzymanie moczu?

Kłopoty z nietrzymaniem moczu mogą pojawić się z różnych przyczyn. Objaw ten, zwany również inkontynencją, może wskazywać na istnienie poważniejszych schorzeń lub manifestować się jako skutek złych nawyków bądź zaburzeń fizycznych. Powszechnym problemem jest także nietrzymanie moczu w ciąży. Ważne jest ustalenie przyczyny tej przypadłości nie tylko ze względu na jej dość wstydliwy charakter, ale przede wszystkim dlatego, że wtedy można rozpocząć skuteczne leczenie.

1. Podział inkontynencji

Podstawowy podział inkontynencji związany jest z czasem jej trwania. Nietrzymanie moczu możemy podzielić na:

• tymczasowe lub incydentalne nietrzymanie moczu;

• uporczywe lub przewlekłe nietrzymanie moczu.

Inkontynencja o charakterze krótkotrwałym pojawia się zazwyczaj jako skutek spożywania określonych napojów lub produktów spożywczych. Swój udział w powstawaniu tymczasowych zaburzeń mają także leki.

2. Nietrzymanie moczu a dieta

W przypadku spożywanych produktów i napojów największy udział w powstawaniu inkontynencji mają:

• alkohol – silne działanie moczopędne i pobudzające pęcherz;

• kawa oraz inne napoje zawierające kofeinę (w tym herbata zawierająca teinę) – działanie wzmagające diurezę, przy okazji powodujące możliwość niekontrolowanego oddawania moczu;

• napoje słodzone i gazowane – wysoka ilość cukru, kwasu, a także dwutlenek węgla mogą działać na pęcherz moczowy drażniąco;

• inne napoje spożywane w nadmiarze – nadmierne obciążenie pęcherza również może prowadzić do nietrzymania moczu.

Problem nietrzymania moczu - które produkty go wzmagają? [9 zdjęć]

Osoby dotknięte problemem nietrzymania moczu niekiedy rezygnują z przyjmowania dużej ilości płynów w...

zobacz galerię

3. Nietrzymanie moczu a inne schorzenia

Do pojawienia się czasowego nietrzymania moczu przyczynić się mogą spożywane leki:

• obniżające ciśnienie tętnicze krwi;

• stosowane w leczeniu chorób serca;

• rozkurczowe i rozluźniające.

Krótkotrwała inkontynencja to także objaw towarzyszący niektórym schorzeniom, tj.:

• stany zapalne dróg moczowych – podrażnienie pęcherza, jakie występują podczas infekcji dróg moczowych potęgują uczucie parcia na pęcherz, co skutkuje mimowolnym oddawaniem moczu,

• silne zaparcia – pojawienie się nietrzymania moczu w tym przypadku związane jest z anatomią człowieka, konsystencja stolca może wpływać na podrażnienie nerwów, czasem także utrudnia jego oddawanie, co prowadzi do przepełnienia pęcherza i w efekcie do mimowolnych wycieków moczu. Inkontynencja miewa również charakter uporczywej i wyjątkowo uciążliwej dolegliwości. Długotrwałe nietrzymanie moczu najczęściej związane jest ze stanami takimi jak:

• ciąża – w organizmie kobiety zachodzi wtedy wiele zmian, powiększająca się macica może powodować nacisk na pęcherz moczowy, nie bez znaczenia są również zmiany hormonalne, jakie zachodzą w organizmie i które powodują nietrzymanie moczu w ciąży. Problem ten może pojawić się także po porodzie, na skutek którego dochodzi do osłabienia mięśni – w tym mięśni pęcherza, opadnięcia macicy i przesunięcia organów wewnętrznych;

• starzenie się organizmu – człowiek z wiekiem traci siłę napięcia mięśniowego. Zmianom tym podlega także mięśniówka pęcherza moczowego. Zmniejszeniu ulega zdolność pęcherza do utrzymywania moczu, co prowadzi do powstania tzw. pęcherza nadreaktywnego;

• menopauza – zmiany hormonalne pojawiające się w okresie postmenstruacyjnym polegające na zmniejszeniu ilości wytwarzanego estrogenu mają bezpośredni wpływ na nabłonek cewki moczowej i pęcherza. Delikatny nabłonek łatwo ulega uszkodzeniom i wówczas pojawia się nietrzymanie moczu;

• usunięcie macicy – histerektomia jest zabiegiem, podczas którego uszkodzeniom mogą ulec mięśnie dna macicy, co objawia się między innymi inkontynencją; • przerost prostaty, rak prostaty – ze względu na funkcje i umiejscowienie gruczołu krokowego jego przerost (łagodny lub nowotworowy) ma bezpośredni wpływ na oddawanie moczu;

• zaburzenia układu nerwowego – choroby demielinizacyjne (np. stwardnienie rozsiane), choroba Parkinsona, guzy mózgu, udary itp. prowadzą do zakłócenia przekaźnictwa nerwowego, również w nerwach odpowiedzialnych za kontrolę oddawania moczu;

• choroby pęcherza – rak pęcherza, kamienie, śródmiąższowe zapalenie pęcherza moczowego, guz w drogach moczowych – wszystkie te choroby w swoim przebiegu mogą objawiać się poprzez nietrzymanie moczu.

Jak widać, inkontynencja może mieć wiele przyczyn. Może to być nietrzymanie moczu w ciąży, w przebiegu wielu chorób lub na skutek spożywania różnych substancji. Wiedza na temat przyczyn daje większe możliwości wprowadzenia skutecznej terapii. Zawsze jednak należy pamiętać, że niebagatelne znaczenie ma – jak w przypadku wielu innych dolegliwości – styl życia, zdrowe odżywianie, utrzymywanie optymalnej masy ciała i ruch.