Żylaki u kobiet w ciąży

U wielu kobiet żylaki powstają jako efekt uboczny ciąży. Żylaki to jednak nic innego jak spuchnięte lub będące w stanie zapalnym żyły, które często na skórze widoczne są jako wybrzuszenia. Mogą pojawić się jako zakrzywione purpurowe, niebieskawe lub ciemne żyły na nogach. Występują one najczęściej na tylniej stronie łydek lub wewnętrznej, wszędzie od pachwiny do kostki.

1. Żylaki w ciąży

U niektórych ciężarnych pojawiają się żylaki odbytu w ciąży, czyli hemoroidy. Podczas gdy część z kobiet może nie odczuwać dolegliwości ze strony żylaków, inne mogą odczuwać pieczenie lub uderzenia tętna w nich. Tak zwykle dzieje się w przypadku kobiet, które w pracy spędzają czas na stojąco lub dużo chodzą.

U ciężarnych mogą pojawić się także pajączki, które są podobne do żylaków, ale są one mniejsze, często mają czerwony lub niebieski kolor i znajdują się bliżej powierzchni skóry niż żylaki. Mogą wyglądać jak gałąź drzewa lub pajęczyna o krótkich, poszarpanych liniach. Pajączki znajdują się na obu nogach i twarzy. Mogą obejmować bardzo małe lub bardzo duże powierzchnie skóry.

2. Żylaki kończyn dolnych

Zobacz film: "Krwawienie w ciąży - przyczyny i postępowanie"

Żylaki, które rozwinęły się w czasie ciąży często zostają później na nogach kobiet. Ciąża sprzyja żylakom, ponieważ macica wywiera dodatkowy nacisk na żyłę główną dolną w organizmie, co z kolei zwiększa ciśnienie w naczyniach krwionośnych nóg i innych kończyn. Kiedy w ciąży krew również podwaja swoją objętość, organizm musi bardziej wysilić się, by pompować krew przez żyły. Szybko podnoszący się poziom progesteronu może również osłabiać naczynia krwionośne w nogach, co daje większą skłonność do żylaków.

3. Objawy żylaków

• pojawienie się poszerzonych, poskręcanych żył pod skórą,
• uczucie ciężkich nóg,
• spuchnięcie nóg,
• swędzenie w okolicy powiększonych żył,
• tępy ból, pulsowanie lub ból w nogach.

4. Czynniki ryzyka żylaków w ciąży

Ryzyko wystąpienia żylaków zwiększa się jeśli:

• żylaki w ciąży wystąpiły u innych członków rodziny,
• wystąpiła ciąża mnoga, tzn. ciąża bliźniacza,
• kobieta cierpi na nadwagę lub znaczne zwiększenie masy ciała w ciąży,
• kobieta stoi lub siedzi dłużej niż zazwyczaj.

5. Leczenie żylaków

Aby zminimalizować ryzyko pojawienia się żylaków, przeciwdziałać im, a także leczyć jeśli już w czasie ciąży wystąpią, należy zastosować się do poniższych wskazówek:

• Trzeba kontrolować wagę – zbyt duża masa ciała sprzyja wystąpieniu żylaków w ciąży, dlatego warto, aby kobieta nie przytyła więcej niż 12 kilogramów.
• Regularne ćwiczenia poprawią krążenie i zmniejszą ryzyko gromadzenia krwi w żyłach.
• Gdy tylko to możliwe, kobieta powinna unosić nogi.
• Kobieta powinna prowadzić zdrową, dobrze zbilansowaną dietę, pełną warzyw i owoców i błonnika, a także pić 8 szklanek wody w ciągu dnia.
• Przyszła mama nie powinna zbyt długo siedzieć ani stać. Warto aby co jakiś czas kobieta wstała np. zza biurka i poprzeciągała się. Pomoże to zmniejszyć nacisk na nogi i utrzyma prawidłowy przepływ krwi. Podkurczanie palców i napinanie łydek również może pomóc.

6. Rajstopy na żylaki

Zapobiec żylakom mogą również specjalne rajstopy przeciw żylakom i pończochy przeciwżylakowe, które masują zalegającą krew. Wyroby te mogą nie tylko zmniejszenia wybrzuszenia, ale także pomóc zmniejszyć obrzęk kończyn w czasie ciąży. Te pończochy i rajstopy w przeciwieństwie do normalnych są dość grube i pomagają utrzymać prawidłowe krążenie krwi. Mogą one również pomóc w zapobieganiu gromadzeniu krwi w nogach, jeśli umieścić je na nogach od razu po przebudzeniu.

Należy pamiętać, że aby wyroby pończosznicze były skuteczne i przyniosły pożądany efekt, watro porozmawiać o nich z lekarzem, który np. wskaże jak duży ucisk mają one dawać. Elastyczne pończochy można kupić w aptece, nie są refundowane przez NFZ.

7. Kosmetyki na żylaki

Gdy nogi są obolałe i opuchnięte na początku choroby, dolegliwości zmniejszą kremy i żele zawierające wyciąg z kasztanowca (escyna), który zwiększa napięcie ścian naczyń krwionośnych, łagodzi obrzęki i działa przeciwzapalnie. Podobnie działają leki w tabletkach, które może przepisać lekarz.

Pomóc też mogą maści i żele przeciwobrzękowe i przeciwzapalne.Trzeba jednak pamiętaj, aby przez zastosowaniem takich leków skonsultować się z lekarzem, ponieważ często nie były one testowane na kobietach w ciąży i nie wiadomo, czy są dla nich i dla dziecka bezpieczne.

Po ciąży żylaki mogą nie powodować już dolegliwości. Zdarza się jednak, że są tak samo dokuczliwe po jak i w trakcie ciąży. Mała liczba kobiet może być narażona na powstawanie skrzepów krwi w żyłach, dlatego lekarz powinien kontrolować stan zdrowia kobiety. Jeśli po porodzie żylaki nadal są, warto zgłosić się do chirurga, który może zaproponować odpowiednie ich leczenie. Wiele współczesnych metod pozwala na ich zminimalizowanie, a czasami nawet na ich usunięcie.

W większości przypadków żylaki w ciąży nie są sygnałem jakiś bardziej poważnych problemów medycznych. Jednakże jeśli ciężarna zauważy nagłe spuchnięcie i bolesność stóp lub kostek albo krwawienie wokół żył, należy skontaktować się z lekarzem w celu uzyskania porady.