Wyniki cytomegalii
Cytomegalią można zarazić się dokładnie tak samo, jak przeziębieniem. Daje ona również tak samo mało charakterystyczne objawy, jak w przypadku sezonowej infekcji. Brak typowości w wyrażaniu się choroby sprawia, że cytomegalia jest wykrywana w 90% przypadków dopiero po wystąpieniu poważnych objawów. W przypadku podejrzenia zakażenia cytomegalią, warto poprosić lekarza o skierowanie na dodatkowe badanie krwi. Prywatnie koszt takiego badania to około 50 zł. Biorąc pod uwagę, jak poważne mogą być następstwa choroby (zwłaszcza dla kobiety w ciąży), warto zdecydować się na dodatkowe badanie: test na obecność wirusa cytomegalii, w którym oznacza się miana przeciwciał klasy IgG i IgM.
1. Zakażenie wirusem cytomegalii
Zakażenie cytomegalowirusem jest powszechne w populacji. Przeciwciała antywirusowe występują we krwi u około 30-90% ludzi. Do zakażenia wirusem cytomegalii dochodzi najczęściej na drodze kontaktów płciowych i drogą kropelkową (oddychanie). U osób zdrowych infekcja przebiega na ogół bezobjawowo albo ogranicza się do wystąpienia mało charakterystycznych objawów grypopodobnych, którym może towarzyszyć powiększenie śledziony i wątroby. W większości przypadków cytomegalia ma charakter łagodny i ustępuje samoistnie (nie wymaga specjalistycznego leczenia). Czasami pomocne bywa wspomagające leczenie objawowe, np. podawanie leków przeciwgorączkowych. Cytomegalia w ciąży jest bardzo niebezpieczna dla płodu. Zakażenie cytomegalowirusem może również być groźne dla osób z upośledzoną odpornością, np. dla osób chorujących na AIDS lub na choroby nowotworowe.
Wśród ciężarnych mieszkanek Europy obecność wirusa cytomegalii na początku ciąży stwierdza się w 45% przypadków. Tak powszechne występowanie wirusa cytomegalii w populacji ludzi spowodowane jest łatwym szerzeniem się zakażenia: przez kontakt ze śliną chorego, przez mocz, nasienie, wydzielinę pochwy, w wyniku przetoczenia zakażonej krwi, po przeszczepach narządów. Najczęściej do zakażenia wirusem CMV dochodzi w okresie dzieciństwa, np. w żłobku czy w przedszkolu, albo w okresie dojrzewania. Stosunkowo często spotyka się przypadki cytomegalii wrodzonej u młodocianych ciężarnych. Wirus cytomegalii stanowi najczęstszą przyczynę zakażenia wewnątrzmacicznego płodu.
Następstwem zakażenia cytomegalią w okresie płodowym mogą być: zaburzenia i opóźnienia w rozwoju umysłowym dziecka, trudności w nauce, wady słuchu, upośledzenie widzenia. Do zakażenia płodu dochodzi najprawdopodobniej podczas pierwotnej infekcji CMV u ciężarnej przez barierę naczyń włosowatych i przestrzeni międzykosmkowych. Do grup wysokiego ryzyka urodzenia dziecka z wrodzoną cytomegalią należą: matki młodociane, kobiety pracujące w handlu, nauczycielki, opiekunki w żłobkach i przedszkolach. Największe niebezpieczeństwo cytomegalii u noworodka występuje wtedy, gdy pierwotne zakażenie CMV u ciężarnej datuje się do 20. tygodnia ciąży.
2. Interpretacja wyników badań na cytomegalię
Rozpoznanie cytomegalii u ciężarnej opiera się na badaniu miana przeciwciał w klasie IgG i IgM. Jeśli w surowicy krwi obecne są przeciwciała IgM, które mogą przetrwać nawet do półtora roku od pierwotnej infekcji, oraz notuje się znaczny wzrost przeciwciał IgG, świadczy to o istnieniu pierwotnego zakażenia wirusem. Czułość metody sięga 99%. Obecność przeciwciał u kobiety na kilka miesięcy przed ciążą wskazuje na przechorowanie cytomegalii. Obecne przeciwciała chronią ją przed ponowną infekcją i czynią zakażenie wewnątrzmaciczne płodu mało prawdopodobnym.
| Przeciwciała IgM | poniżej 0,7 | 0,7-0,9 | powyżej 0,9 |
|---|---|---|---|
| Przeciwciała IgG | poniżej 4,0 | 4,0-6,0 | powyżej 6,0 |
| Wynik | ujemny (negatywny) | wątpliwy | dodatni (pozytywny) |
- IgG (-), IgM (-) ---> brak zakażenia,
- IgG (-), IgM (+) ---> świeże zakażenie,
- IgG (+), IgM (+) ---> choroba w pełni rozwinięta,
- IgG (+), IgM (-) ---> stan po przebyciu choroby, nabyta odporność.
Leczenie cytomegalii u ciężarnych jak dotychczas nie zostało opracowane. Trwają ciągłe dyskusje nad stosowaniem leku przeciwwirusowego – gancycloviru – ale efekty jego działania są wątpliwe. Dużym przełomem w leczeniu cytomegalii byłoby stworzenie skutecznej szczepionki.