Ssanie palca

Ssanie palca jest naturalne dla malutkich dzieci, które ssąc palec, uspokajają się. Takie zachowanie występuje u ludzi, a także u małp człekokształtnych. Już dzieci w łonie matki ssą kciuk około piętnastego tygodnia życia płodowego. Noworodki odruchowo ssą wszystko, co znajdzie się w ich buzi, jest to odruch bezwarunkowy, który pozwala na karmienie. Odruch zanika około czwartego miesiąca życia dziecka. Ssanie kciuka u dziecka zwykle przechodzi samo około piątego roku życia, kiedy dziecko uczy się inaczej radzić sobie ze stresem. Jeśli tak się nie dzieje, trzeba pomóc dziecku, gdyż długotrwałe ssanie kciuka może wywołać wady zgryzu.

1. Kiedy ssanie palca jest nieszkodliwe, a kiedy wręcz przeciwnie?

Ssanie kciuka do momentu wyrżnięcia się zębów stałych jest nieszkodliwe dla dziecka. U noworodków i niemowląt ssanie palców (a także przedmiotów, które po prostu znajdą się w buzi) jest całkowicie naturalne i bezpieczne. Maluch spokojnie zasypia, mając w buzi palec lub palce i uspokaja się, kiedy jest w stresującej dla niego sytuacji. Po ząbkowaniu ssanie palców także jest uważane za bezpieczne, jednak w rzadkich przypadkach może dojść do ich wykrzywiania, szczególnie jeśli dziecko ssie palce bardzo energicznie.

Zęby stałe wyrzynają się około szóstego-ósmego roku życia. Jeśli dziecko do tej pory ssie palec (zwykle, kiedy staje się to nawykowe, dziecko wybiera sobie „ulubiony” palec do ssania i najczęściej jest to kciuk, wcześniej maluchom zdarza się ssanie różnych palców), należy wesprzeć je w zatrzymaniu tego nawyku. Zęby stałe u dzieckassącego kciuk mogą się na stałe wykrzywić. Może dojść także do nieprawidłowości w budowie wnętrza jamy ustnej. Większe ryzyko skrzywienia pojawia się u dzieci, które ssą palce energicznie. Dzieci, które po prostu trzymają palec w ustach są mniej narażone na stałe skrzywienie zębów.

2. Jak oduczyć dziecko ssania palca?

Zobacz film: "Co należy wiedzieć na temat fizjologii dwulatka?"

Naturalnym momentem, kiedy większość dzieci przestaje ssać palce jest czwarty-piąty rok życia. Jeśli tak się nie dzieje, należy pomóc dziecku w zaprzestaniu ssania palca (to samo dotyczy ssania smoczka, który w podobny sposób działa na zgryz dziecka – nawyk ten jednak łatwiej dziecku porzucić niż ssanie palca). Można to zrobić, przestrzegając kilku zaleceń:

• należy chwalić dziecko, kiedy udaje mu się jakiś czas nie ssać palca;
• nie należy na dziecko krzyczeć, kiedy mu się to nie udaje;
• należy rozmawiać z dzieckiem i mu wyjaśniać, że ssanie palca jest dla niego złe;
• należy zwrócić uwagę, co jest przyczyną ssania palca (np. czy dziecko ssie palec, kiedy czuje się samotne lub znudzone) i w miarę możliwości tę przyczynę wyeliminować;
• jeśli przyczyny ssania kciuka nie da się wyeliminować, należy nauczyć dziecko radzenia sobie ze stresem na inne sposoby;
• można także zabrać dziecko do stomatologa, który opowie, co stanie się z zębami dziecka, jeśli nie przestanie ssać palców.

W przypadku, jeśli powyższe zalecenia będą nieskuteczne, można spróbować bandażować palce dziecka lub zakładać mu rękawiczki, szczególnie na noc, kiedy dzieci najczęściej ssą palce. Pomocne mogą się okazać specjalne gorzkie środki, którymi smaruje się palce dziecka. Są to jednak sposoby na ssanie kciuka, które należy stosować w ostateczności.