Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Małgorzata Horbaczewska

Padaczka u dzieci

Avatar placeholder
09.05.2017 15:11
Padaczka u dzieci
Padaczka u dzieci

Padaczka to choroba centralnego układu nerwowego, charakteryzująca się przerwami w wysyłaniu sygnałów elektrycznych przez mózg. Powodują one tymczasowe kłopoty z komunikacją pomiędzy komórkami nerwowymi, co prowadzi do napadów padaczkowych. Można je porównać do wyładowania elektrycznego w mózgu, które sprawia, że chory wykonuje niezamierzone przez siebie czynności. Pojedyczny napad, a nawet kilka ataków, nie muszą oznaczać padaczki. Dzieci dotknięte tą chorobą mają zwykle wiele napadów przez długi czas.

spis treści

1. Przyczyny padaczki u dzieci

Padaczka nie jest jedyną przyczyną napadów u dzieci. Nie jest to choroba psychiczna i nie musi mieć wpływu na inteligencję dziecka. W przypadku mniej niż połowy małych pacjentów napady drgawkowe mają związek z problemami z mózgiem, które powodują ataki. Najczęściej są to: infekcje zakaźne (np. zapalenie opon mózgowych lub zapalenie mózgu), wady w budowie mózgu, urazy mózgu, zaburzenia metaboliczne, guzy mózgu, wady naczyń krwionośnych, udar oraz zaburzenia chromosomalne. U ponad połowy dzieci padaczka jest idiopatyczna, co oznacza, że nie można ustalić wyraźnej przyczyny choroby lub problemów z mózgiem. Większość dzieci z idiopatyczną padaczką ma w rodzinie przypadki tej choroby.

2. Napady padaczkowe

Napady w padaczce mogą różnić się postacią, częstotliwością oraz czasem trwania. Niekiedy atak trwa kilka sekund, ale może wydłużyć się do kilku minut. Istnieje wiele rodzajów napadów padaczkowych – ich typ zależy od miejsca w mózgu, w którym doszło do zakłócenia sygnałów elektrycznych. Mogą one być ogólne – wówczas cały mózg jest dotknięty zakłóceniami – oraz częściowe. U niektórych osób występują obydwa rodzaje napadów padaczkowych.

Zobacz film: "Pierwsza pomoc przy napadzie padaczkowym"

Atak może być przerażającym doświadczeniem. Dziecko może stracić przytomność lub gwałtownie trząść się, a nawet pozornie przestać oddychać. Łagodniejsze napady padaczkowe mogą spowodować dezorientację dziecka. Niektóre są jednak tak krótkie i łagodne, że tylko wprawne oko jest w stanie je zauważyć. Dziecko może po prostu mrugać oczyami lub wpatrywać się w przestrzeń i po chwili wrócić do zwykłej aktywności. Po napadach trwających ponad 30 sekund większość dzieci jest zmęczona, śpiąca, zdezorientowana lub wręcz przeciwnie – podekscytowana.

W czasie napadu padaczkowego bardzo ważne jest, by zachować spokój i zapewnić dziecku bezpieczeństwo. Należy położyć je z dala od mebli, schodów, kaloryferów i innych twardych lub ostrych przedmiotów. Pod głowę trzeba podłożyć coś miękkiego. Dziecko powinno leżeć na prawym boku. W żadnym wypadku nie należy wkładać czegokolwiek do jego ust lub usiłować unieruchomić go w czasie ataku. Wskazane jest notowanie częstotliwości napadów padaczkowych, momentu ich występowania, czasu trwania i zachowania dziecka po ich zakończeniu. Informacje te zgłaszamy lekarzowi prowadzącemu. Po zakończeniu napadu należy uspokoić dziecko. Jeśli poczuje się senne, powinno położyć się i zdrzemnąć. Niewskazane jest podawanie mu leków bez porozumienia ze specjalistą. Większość napadów drgawkowych jest niegroźna, ale jeśli atak trwa ponad pięć minut, a dziecko ma po nim trudności z oddychaniem, należy wezwać pogotowie.

3. Diagnoza i leczenie padaczki u dzieci

Gdy dziecko ma napady padaczkowe, czasami patrzy się w przestrzeń, jest zdezorientowane i trzęsie się, a także coraz gorzej radzi sobie z nauką, należy udać się do lekarza. Jeżeli specjalista będzie podejrzewał padaczkę, zleci wykonanie następujących badań:

  • EEG – mierzy aktywność elektryczną mózgu za pomocą sensorów przyczepianych do skóry głowy leżącego dziecka. Badanie trwa około godzinę. Dzień wcześniej należy późno położyć się do łóżka i wstać wcześnie rano.
  • Obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego lub tomografia komputerowa mózgu.

Jeśli badania potwierdzą padaczkę, lekarz musi ustalić najlepszą metodę leczenia dziecka. Zwykle stosuje sie leki zapobiegające napadom padaczkowym. Większość dzieci jest skutecznie leczona jednym lekiem, ale jeżeli nie działa on w przypadku danego pacjenta, wypróbowuje się drugi lub trzeci. Niestety, żaden z leków na padaczkę nie jest doskonały i należy liczyć się z ryzykiem skutków ubocznych. Najczęstsze z nich to: uczucie zmęczenia, zmniejszona szybkość reakcji, problemy z nastrojem i zachowaniem. Większość dzieci leczonych obecnie środkami zapobiegającymi napadom padaczkowym nie doświadcza jednak reakcji niepożądanych. Jeśli mimo stosowania medykamentów dochodzi do napadów padaczkowych, konieczne może być zastosowanie dodatkowych metod leczenia. Są to: terapia łączona kilkoma lekami, dieta bogata w tłuszcze i uboga w węglowodany oraz białko, wszczepienie stymulatora nerwu błędnego oraz operacja usunięcia części mózgu odpowiedzialnej za napady padaczkowe.

4. Życie z padaczką

Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia napadów padaczkowych u dziecka, należy upewnić się, że dziecko systematycznie przyjmuje leki, nie przemęcza się i nie zmaga z gorączką. Ponadto trzeba regularnie badać je u neurologa, nawet jeśli leki działają prawidłowo. Dziecko powinno być dobrze odżywione i wypoczęte. Należy zadbać o jego bezpieczeństwo na wypadek napadu padaczkowego. Nie można na przykład pozostawiać go samego w wannie. Starsze dziecko powinno kąpać się lub brać prysznic tylko wtedy, gdy w domu jest ktoś dorosły. Drzwi do łazienki nie powinny być zamknięte na haczyk, by w razie napadu padaczkowego rodzic mógł pomóc. Niewskazane jest także dopuszczenie do sytuacji, w której dziecko chore na padaczkę samo pływa w wodzie lub jedzie na rowerze bez kasku. Rodzice powinni uprzedzić wychowawców w przedszkolu oraz nauczycieli, że dziecko ma padaczkę, by mogli oni prawidłowo zareagować na napad. Mały pacjent powinien mieć możliwie dużą wiedzę na temat swojej choroby. Nie należy traktować jej jak tematu tabu – dziecko musi mieć możliwość uzyskania wyczerpujących informacji na temat swojego stanu zdrowia.

Rodzice powinni pamiętać, że wiele dzieci dotkniętych padaczką ma inne problemy neurologiczne. Częste są kłopoty z nauką i zachowaniem. Może się zdarzyć, że leki na padaczkę je nasilą. Wówczas konieczna może być pomoc psychologów.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze