Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Paweł Baljon

Objawy świnki - przebieg choroby, powikłania, profilaktyka

Avatar placeholder
18.10.2022 10:47
Objawy świnki - przebieg choroby, powikłania, profilaktyka
Objawy świnki - przebieg choroby, powikłania, profilaktyka

Świnka, inaczej zapalenie ślinianek przyusznych, jest chorobą wirusową. Wywołuje ją wirus RNA, który namnaża się w cytoplazmie zakażonej komórki. Świnka to powszechnie występująca choroba zakaźna.

Najczęstsze zachorowania  przypadają na zimowe miesiące i dotyczą przeważnie dzieci i młodzieży w wieku 4-15 lat. Źródło zakażenia stanowi człowiek chory oraz osoby z bezobjawowym przebiegiem choroby. Wirus świnki rozprzestrzenia się drogą kropelkową oraz przez przedmioty i pokarmy zanieczyszczone śliną chorego.

spis treści

1. Objawy świnki - przebieg choroby

Świnka rozpoczyna się nagle. Po przebyciu choroby rozwija się trwała odporność, dlatego powtórne zachorowania zdarzają się wyjątkowo rzadko. Okres pierwszych objawów świnki jest dość krótki, a wstępne symptomy mało charakterystyczne.

Zobacz film: "Jak radzić sobie z infekcjami u dzieci?"

Początkowymi oznakami zachorowania na świnkę mogą być: uczucie ogólnego rozbicia, złe samopoczucie, utrata apetytu, dreszcze, podwyższona temperatura ciała, bóle brzucha, wymioty. Śwince dość często towarzyszy lekka infekcja górnych dróg oddechowych.

W jamie ustnej stwierdza się zaczerwienienie i obrzęk błony śluzowej. Niekiedy świnka nie daje wstępnych objawów i choroba zaczyna się od obrzmienia jednej lub obu ślinianek przyusznych.

Po okresie objawów wstępnych pojawiają się typowe objawy świnki, do których należy powiększenie gruczołów ślinowych – najczęściej w okolicy przyusznej. Obrzęk może występować po jednej stronie, z czasem rozwija się jednak obrzmienie również drugiej ślinianki.

PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT

Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:

Bolesny obrzęk przyusznic nadaje twarzy chorego charakterystyczny wygląd – stąd nazwa choroby. Narastającemu obrzękowi towarzyszy ból, który nasila się przy jedzeniu i żuciu pokarmów. W przebiegu świnki czasami dochodzi do zapalenia ślinianek podżuchwowych i podjęzykowych.

Obrzmienie ślinianek narasta przez 2-3 dni, a potem zmniejsza się. Obrzęk ustępuje zwykle po tygodniu. W czasie przechodzenia świnki utrzymują się objawy ogólne, takie jak złe samopoczucie, osłabienie, gorączka, bóle mięśni.

2. Objawy świnki - powikłania

Wirus świnki najczęściej atakuje narządy wywodzące się z mezenchymy, takie jak: tarczyca, gruczoły sutkowe, trzustka, jajniki, jądra, najądrza, ośrodkowy układ nerwowy. W przebiegu świnki mogą rozwinąć się powikłania związane z zajęciem przez wirus konkretnych narządów.

Objawy świnki zazwyczaj nie odbiegają od standardowego schematu, powinniśmy jednak być w tym okresie szczególnie uważni na zdrowie dziecka
Objawy świnki zazwyczaj nie odbiegają od standardowego schematu, powinniśmy jednak być w tym okresie szczególnie uważni na zdrowie dziecka (123RF)

W 15 proc. przypadków infekcji dochodzi do świnkowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu. Główne objawy świnki dotyczą takich dolegliwości to bóle głowy, nudności i wymioty. Trwałym następstwem poświnkowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych może być uszkodzenie nerwu słuchowego i głuchota.

U dorosłych i dorastających mężczyzn przechorowanie świnki wiąże się z niebezpieczeństwem zapalenia jąder. Objawy wskazujące na świnkowe zapalenie jąder ujawniają się zwykle po około tygodniu od zakażenia i obejmują takie dolegliwości, jak gwałtowne powiększenie jąder, ból i obrzęk jąder oraz najądrzy, wysoka temperatura ciała.

Obustronne zajęcie jąder może prowadzić do zniszczenia komórek rozrodczych, co powoduje niepłodność u mężczyzn. Dla zdrowia i życia chorego niebezpieczne jest również powikłanie z zapaleniem trzustki, które objawia się bólem w nadbrzuszu po lewej stronie, wymiotami, nadpobudliwością, zwolnieniem tętna i biegunką. Zapalenie trzustki może grozić w późniejszym czasie rozwojem cukrzycy.

3. Objawy świnki - profilaktyka

Na świnkę nie ma skutecznego lekarstwa. Jak każda choroba wirusowa, musi być zwalczona przez sam organizm. Można jednak łagodzić objawy świnki poprzez leżenie w łóżku, unikanie wszelkiego wysiłku, zmniejszanie gorączki i zawijanie wysoko szyi w bawełniany, miękki szalik czy chustę, aby nie „przewiać” obrzęku.

Pacjent powinien jeść tylko takie pokarmy, które nie podrażniają błony śluzowej jamy ustnej i gardła: łatwe do przełykania, niezbyt gorące, płynne lub papkowate, lekkie, nietłuste. Należy przyjmować dużo płynów (woda, herbata), które można pić przez słomkę.

Dziecko chore na świnkę
Dziecko chore na świnkę

Świnka jest chorobą wirusową powodującą zapalenie ślinianek przyusznych i przenoszoną przede wszystkim

zobacz galerię

Profilaktyka świnki polega na izolowaniu chorego w okresie utrzymywania się objawów klinicznych świnki. Okres zarażania rozpoczyna się jednak często jeszcze zanim wystąpią jawne objawy świnki, więc trudno ustrzec się przed infekcją.

Doskonałą bronią w walce ze świnką są szczepienia ochronne. W Polsce szczepienia przeciw odrze, śwince i różyczce są obowiązkowe (finansowane z budżetu Ministerstwa Zdrowia) dla dzieci w schemacie szczepienia:

•  podstawowego w 13-14 miesiącu życia,

•  uzupełniającego w 10. roku życia.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze