Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Paweł Baljon

Badanie spermy

Avatar placeholder
29.09.2020 12:19
Badanie spermy
Badanie spermy (123rf)

Badanie nasienia czyli inaczej badanie spermy – to podstawowe badanie diagnostyczne potrzebne do rozpoznania przyczyn męskiej niepłodności. Badanie nasienia służy ocenie plemników, wydzieliny gruczołu krokowego i pęcherzyków nasiennych. Wskazaniem do wykonania badania są: niepłodność, trudności w poczęciu potomstwa, ustalenie ojcostwa. Ocena jakości nasienia ma na celu zdiagnozowanie niepłodności spowodowanej czynnikiem męskim. Niepłodność spowodowana złą jakością nasienia mężczyzny stanowi około 40% przypadków niepłodności małżeńskiej.

spis treści

1. Co ocenia badanie spermy?

Rutynowe badanie nasienia ocenia:

  • objętość nasienia,
  • szybkość upłynnienia nasienia,
  • liczbę wszystkich plemników i procent żywych plemników,
  • ruchliwość plemników,
  • budowę plemników po specjalnym wybarwieniu materiału do badania,
  • obecność przeciwciał antyplemnikowych w nasieniu,
  • stężenie w nasieniu substancji chemicznych: fruktozy, cytrynianów, fosforanów itp.
Zobacz film: "Jakie badania powinnyście wykonać zanim zdecydujecie się na dziecko?"

Jeśli istnieje podejrzenie infekcji bakteryjnej jąder, oprócz zwykłego badania nasienia wykonuje się również badanie bakteriologiczne nasienia.

2. Jak przebiega badanie nasienia?

Na 3-5 dni przed badaniem nasienia zaleca się zachowanie wstrzemięźliwości seksualnej, ponieważ częste stosunki płciowe i masturbacja mogą prowadzić do okresowego obniżenia się ilości dojrzałych plemników w nasieniu. Jeśli w dniu badania spermy pobierana jest krew celem wykonania innych badań, nasienie należy oddać zawsze po uprzednim oddaniu krwi. Przed oddaniem nasienia trzeba dokładnie umyć prącie wodą z mydłem. Pacjent w specjalnym pomieszczeniu poprzez masturbację doprowadza do wytrysku nasienia. Ejakulat do badania musi pochodzić z jednego (pierwszego) wytrysku. Nasienie oddaje się do czystego, suchego, jałowego naczynia – zwykle otrzymywanego z laboratorium, w którym wykonywana jest analiza spermy.

Naczynie powinno być ogrzane do temperatury ciała, czyli do 36,6ºC – najlepiej w dłoniach – w przeciwnym wypadku może dojść do zafałszowania wyników badania. Ważne jest pobranie w czasie jednego wytrysku całej objętości nasienia i natychmiastowe dostarczenie materiału do laboratorium. W wyjątkowych sytuacjach dopuszcza się możliwość uzyskania nasienia poprzez odbycie z partnerką stosunku przerywanego. Nie pobiera się nasienia z prezerwatywy, ze względu na obecność substancji chemicznych o działaniu plemnikobójczym. W przypadku ustalania ojcostwa nasienie oddawane jest w laboratorium pod kontrolą biegłego sądowego. Wynik badania przekazywany jest w formie opisu. Jeśli pacjent cierpi na zaburzenia autoimmunologiczne, w nasieniu obecne są przeciwciała przeciwplemnikowe.

3. Jakie informacje należy zgłosić lekarzowi?

Przed badaniem pacjent powinien poinformować lekarza o:

  • częstości występowania ejakulacji w okresie trzech miesięcy poprzedzających badanie,
  • sposobach uzyskiwania nasienia,
  • przebytych lub aktualnych chorobach (np. świnka, choroby przenoszone drogą płciową),
  • ewentualnych urazach jąder,
  • stosowanych używkach,
  • aktualnie lub długotrwale zażywanych lekach,
  • narażeniu na takie czynniki zewnętrzne, jak wysoka temperatura, promieniowanie jonizujące, silne pole elektromagnetyczne, fale ultradźwiękowe, silne drgania.

Jeśli badanie spermy nie wykazuje zmian patologicznych nasienia, wystarcza pojedyncza analiza w laboratorium. Jeśli w badanym nasieniu stwierdza się nieprawidłowości, np. azoospermię lub oligospermię, badanie należy powtórzyć. Wielokrotne badanie nasienia jest także konieczne w przypadku ustalania ojcostwa. Gdy badanie nasienia odbywa się celem określenia przyczyny niepłodności, jego powtarzanie powinno być wykonywane co najmniej w trzymiesięcznych odstępach – taki jest bowiem czas dojrzewania plemników. Gdy badanie nasienia służy ustaleniu ojcostwa, można je powtórzyć już po dziesięciu dniach, a trzecie – po trzydziestu dniach od badania pierwszego.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze