Opryszczka w ciąży na ustach - zakażenie, objawy i leczenie, profilaktyka

Opryszczka w ciąży na ustach objawia się w postaci małych pęcherzyków wypełnionych surowiczym płynem, które mogą pękać. Po pewnym czasie na ustach w miejscu pęcherzyków tworzą się strupy i opryszczka powoli zaczyna się goić.

Opryszczka należy do jednej z najpowszechniejszych chorób wirusowych skóry i błon śluzowych. Ma skłonność do nawracania w przypadku obniżenia się odporności. To schorzenie zakaźne spowodowane jest przez działanie wirusa HSV (ang. Herpes Simplex Virus). Opryszczkę wargową, czyli występująca na ustach, wywołuje wirus HSV1. Opryszczka narządów płciowych powstaje w wyniku zakażenia się wirusem HSV2.

1. Opryszczka w ciąży na ustach - zakażenie

Do zakażenia wirusem opryszczki dochodzi drogą kropelkową, poprzez dotyk i na drodze kontaktów seksualnych z zainfekowanymi osobami. Wirus HSV1, wywołujący opryszczkę na ustach, rozprzestrzenia się głównie przez błony śluzowe jamy ustnej i zmienioną chorobowo skórę twarzy (np. w wyniku pocałunku z zakażoną osobą).

Zobacz film: "Wstyd nie zapytać - ciąża bez opryszczki"

Już jednorazowe zakażenie opryszczką powoduje, że wirus HSV pozostaje w organizmie na całe życie, nawet jeśli nie występują widoczne objawy choroby. Wirus żyje w uśpieniu i może się uaktywniać za każdym razem, gdy spada odporność organizmu, np. w wyniku przebytych chorób czy zażywanych leków. Szacuje się, że średnio ponad 20% kobiet w ciąży jest zakażonych wirusem HSV, a u około 2% tych kobiet do pierwotnej infekcji dochodzi właśnie w czasie ciąży. Pierwotne zakażenie opryszczką w ciąży jest szczególnie niebezpieczne dla rozwijającego się płodu.

Aż 90% pierwotnych zakażeń wirusem HSV ma bezobjawowy charakter, co oznacza, że kobieta w ciąży może nawet nie wiedzieć, że uległa zarażeniu. Lepiej zatem, jeśli objawy opryszczki w ciąży się ujawnią, wtedy bowiem łatwiej rozpoznać chorobę, podjąć odpowiednie leczenie i uchronić płód przed wewnątrzmacicznym zakażeniem. Zakażenie wirusem HSV jest niebezpieczne dla dziecka i może nawet prowadzić do obumarcia płodu.

Oczywiście, opryszczka wargowa w ciąży nie jest tak groźna, jak opryszczka narządów płciowych, lecz nie wolno jej w ciąży bagatelizować. Jeśli opryszczka na ustach występuje dlatego, że kobieta miała już wirusa w sobie przed zajściem w ciążę, a objawy choroby ujawniają się tylko na skutek jego reaktywacji, oznacza to, że wytworzyła odpowiednie przeciwciała odpornościowe i nie ma zatem ryzyka zakażenia płodu. Tylko pierwotne zakażenie opryszczką w ciąży niesie ze sobą poważne konsekwencje zdrowotne dla dziecka.

2. Opryszczka w ciąży na ustach - objawy i leczenie

Pierwotne, a więc pierwsze zakażenie wirusem opryszczki wargowej w czasie ciąży jest groźne dla płodu. Zazwyczaj ma ono charakter bezobjawowy. Objawy opryszczki pojawiają się zaledwie u 10-20% zarażonych w ciągu dwóch do dwunastu dni od momentu zakażenia. Wirus namnaża się w miejscu zetknięcia się z organizmem. Opryszczka na ustach w ciąży skutkuje wystąpieniem pęcherzyków na ustach, które pękają, mogą swędzieć, rozprzestrzeniać się na całe wargi i obejmować również skórę wokół ust.

Domowe metody leczenia opryszczki, polegające na miejscowym stosowaniu maści, kremów, żelów i plasterków, łagodzą jedynie uciążliwe objawy, ale nie osłabiają wirusa. Jeśli opryszczka wargowa występuje z powodu aktywizowania się wirusa i nie jest efektem pierwotnego zakażenia, nie musisz się martwić o dziecko, ale nie lekceważ choroby – zgłoś się do lekarza i rozpocznij leczenie.

Jeśli masz aktywną opryszczkę na ustach w czasie porodu, możesz zarazić swoje dziecko – nawet wtedy, gdy u ciebie jest to infekcja wtórna, a nie pierwotna. Przeniesienie wirusa z ust matki na dziecko może nastąpić w wyniku pocałunku lub poprzez przeniesienie drobnoustrojów z rąk kobiety na noworodka. Zakażenie noworodka wirusem HSV bywa tragiczne w skutkach – może nawet prowadzić do śmierci dziecka.

3. Opryszczka w ciąży na ustach - profilaktyka

Jeśli miałaś już kiedyś opryszczkę na ustach, a teraz jesteś w ciąży i chcesz uchronić swoje dziecko, powinnaś porozmawiać z lekarzem o profilaktyce. W ten sposób zmniejszysz ryzyko ponownego wystąpienia wirusa, także w postaci bezobjawowej, w okresie ciąży. Korzyści leczenia profilaktycznego:

• zapobieganie nawrotom opryszczki,
• zmniejszenie ryzyka zakażenia partnera,
• zapobieganie zakażeniu chorobami przenoszonymi drogą płciową,
• zmniejszenie ryzyka zakażenia płodu i noworodka.

Nawrotom opryszczki w ciąży sprzyjają: gorączka, oziębienie organizmu, ekspozycja na promieniowanie słoneczne, stres, urazy mechaniczne skóry i błon śluzowych, inne stany związane ze spadkiem odporności. Do aktywacji wirusa HSV może też dochodzić w wyniku inwazyjnych zabiegów kosmetycznych i dermatologicznych, takich jak peelingi czy makijaż permanentny.

Joanna Krocz