Katar alergiczny – objawy i leczenie
Inna nazwa kataru to kwiat malwy, zapalenie błony śluzowej nosa, sezonowy nieżyt nosa, pyłkowica, alergia pyłkowa lub gorączka sienna. Katar stanowi rodzaj schorzenia atopowego i jest wywołany przez pyłki roślin. Dotyczy nawet co czwartego Europejczyka. Katar alergiczny bardzo łatwo można zdiagnozować. Niestety, trudniej jest zniwelować jego objawy. Dotyczy przede wszystkim krajów rozwiniętych.
1. Charakterystyka kataru alergicznego
Alergiczny nieżyt nosa (ANN) to zapalenie błony śluzowej nosa. Choroba ma podłoże alergiczne. Czynnikiem patogenicznym są pyłki roślin (czyli alergeny wziewne), alergeny pokarmowe, lateks, niektóre leki oraz zanieczyszczenia powietrza. Pyłki drzew zwiększają swoją obecność w przyrodzie wiosną, pyłki traw latem, a zarodniki grzybów – jesienią. Jeżeli cierpimy na katar całoroczny, wówczas jest on spowodowany przez kurz lub sierść zwierząt. Nieżyt nosa może być również wywołany przez wirusowe i bakteryjne zakażenie dróg oddechowych. Dlatego też zawsze warto wzmacniać odporność. Napady astmatyczne mogą być spowodowane przez wirusowy nieżyt nosa, podwyższoną temperaturę ciała oraz problemy z gardłem.
2. Z jakich powodów powstaje nieżyt nosa?
Katar sienny wywołany jest przez predyspozycje genetyczne oraz styczność z alergenami. Te powodujące nieżyt nosa to: pyłki roślinne, pleśnie, roztocza, sierść zwierząt. Kontakt z alergenem aktywuje przeciwdziała, które produkują przekaźniki powodujące rozszerzenie naczyń krwionośnych. Wówczas następuje zwiększone wydzielanie śluzu. Osoby uczulone są również wrażliwe na działanie alergenów kontaktowych (np. kosmetyki, chemikalia czy tworzywa sztuczne).
3. Oznaki kataru alergicznego
Styczność z alergenem powoduje nadmierne uwalnianie histaminy, która podrażnia błony śluzowe nosa. Podczas ataku nieżytu odczuwamy swędzenie w nosie, kichanie, wodnisty katar, łzawienie i puchnięcie oczu, ból głowy, uczucie rozbicia, zatkanie nosa. Symptomy nasilają się od lutego do sierpnia. Powikłania kataru siennego prowadzą między innymi do astmy oskrzelowej.
4. Sposoby diagnozowania
Lekarzem diagnozującym jest alergolog. Na samym początku specjalista przeprowadza z nami wywiad lekarski. Następnie zlecane są testy uczuleniowe. U każdego pacjenta należy też wykluczyć astmę. Ponadto katar alergiczny jest wstępem do pierwszych objawów astmy. Nieżyt nosa leczy się poprzez specyfiki farmakologiczne, odczulanie, unikanie alergenów. Bardzo ważna jest właściwa edukacja. Diagnostyka nieżytu alergicznego nie należy do najprostszych zadań.
5. Leczenie kataru siennego
Początkowo wykonuje się testy uczuleniowe, które odpowiedzą na pytanie, jakie alergeny trzeba wyeliminować z otoczenia. Objawy nieżytu mogą być pogłębione przez działanie tlenków azotu, węgla i dwutlenku siarki. Najczęstszym źródłem substancji gazowych są aerozole, z którymi mamy cały czas do czynienia. Bierne palenie także może prowadzić do powstania astmy. Po pierwsze, musimy dbać o czystość w domu. Aby kurz nie osadzał się na książkach, warto je trzymać w zamkniętej półce. Pomocne będą odkurzacze z filtrem wodnym. Pościel należy prać w temperaturze ok. 60 stopni Celsjusza. Leczenie kataru alergicznego opiera się na stosowaniu środków antyhistaminowych. W kroplach do oczu i aerozolach powinien znaleźć się kromoglikan. Dodatkowo można zastosować immunoterapię, kortykosteroidy, leki antyleukotrienowe.
Zobacz także:
Współczesna immunoterapia swoista (SIT) nosi nazwę odczulania. Stosuje się je głównie przy uczuleniach na alergeny powietrzno-pochodne, atopowe zapalenie skóry oraz atopową astmę. Przeciwwskazaniem do stosowania odczulania jest chociażby ciąża, inne choroby autoimmunologiczne oraz ciężki przebieg astmy. Immunoterapię należy zastosować w początkowej fazie rozwoju choroby. Wówczas przywracane są prawidłowe funkcje organizmu. Szczepienia stosuje się od 3 do 5 lat.
6. Katar alergiczny a dzieci
Katar sienny u dzieci znacznie zaburza funkcjonowanie ich organizmu. Może być związany z przerostem migdałków, astmą, alergicznym wypryskiem oraz zaburzeniami koncentracji.