Dlaczego zimą potrzebujemy witaminy D?

Organizm potrafi syntetyzować witaminę D z cholesterolu na skutek działania promieni ultrafioletowych na skórę. Proces ten jest utrudniony w okresie zimowym. Aby przeciwdziałać niedoborowi witaminy D, należy stosować suplementy diety.

1. Co to jest witamina D?

Witamina D to związek steroidowy pokrewny hormonom płciowym i cholesterolowi. Inna jego nazwa to cholekalcyferol (D3). Aktywna postać witaminy D to hormon, który jest dostarczany drogą dokrewną. Substancja ta pełni funkcję regulacyjną w narządach i tkankach ludzkiego organizmu. Co więcej, dzięki steroidowej i rozpuszczalnej w tłuszczach budowie aktywna postać witaminy D bezpośrednio przenika do jądra komórkowego. Pełni funkcję regulacyjną w stosunku do materiału genetycznego. Źródłem witaminy D są tłuszcze zwierzęce oraz grzyby.

Zobacz film: "Czy w ciąży należy jeść za dwoje?"

Organizm potrafi syntetyzować witaminę D z cholesterolu na skutek działania promieni ultrafioletowych na skórę. Aby pokryć zapotrzebowanie organizmu na tę witaminę, wystarczy każdego dnia wiosną i latem eksponować 1/5 ciała na działanie promieniowania słonecznego przez 20 minut między godziną 10 a 15. Zimą kąt padania promieni jest niski, co sprawia, że warstwa ozonowa utrudnia powstawanie witaminy D3.

2. Niedobór witaminy D

Skutki niedoboru witaminy D w organizmie są następujące:

• demineralizacja kości (witamina D jest potrzebna do wchłaniania wapnia i fosforu z przewodu pokarmowego; jeżeli jej brakuje, występuje niedobór wapnia, wówczas przytarczyce wydzielają parathormon, co powoduje uwalnianie wapnia z kości);

• zaburzenia metabolizmu;

• zaburzenia integralności materiału genetycznego;

• skłonność do rozwoju infekcji na skutek zaburzeń pracy układu odpornościowego;

• skłonność do chorób na tle reakcji immunologicznej organizmu skierowanej przeciwko własnym tkankom, takich jak stwardnienie rozsiane i cukrzyca typu 1;

• skłonność do zachorowania na nowotwór złośliwy (rak piersi, rak prostaty, rak jelita grubego) na skutek obniżonej zdolności organizmu do usuwania komórek nowotworowych, czego przyczyną jest zaburzenie układu odpornościowego;

• zaburzenia gospodarki węglowodanowo-tłuszczowej, co skutkuje cukrzycą typu 2;

• zwiększenie ryzyka zachorowania na choroby układu sercowo-naczyniowego, takie jak udar mózgu i zawał serca.

3. Suplementacja witaminy D

Zimą odpowiednią dawkę witaminy D zapewni suplementacja w postaci preparatów farmakologicznych. W czasie zimowych miesięcy często cierpimy z powodu niedoboru tej witaminy, który jest spowodowany rzadką ekspozycją ciała na słońce i tym, że mniejsza powierzchnia ciała jest odsłonięta. Aby wzmocnić odporność i przeciwdziałać schorzeniom, należy stosować suplementy diety z witaminą D, zwłaszcza że niektóre produkty spożywcze (na przykład margaryna) zawierają niewystarczającą ilość dodatku tego hormonu.

Dzienna dawka witaminy D wynosi od 800 do 2000 jednostek cholekalcyferolu. W okresie jesienno-zimowym (od października do kwietnia) zaleca się przyjmowanie 800-1200 jednostek witaminy D3 osobom, które unikają miejsc nasłonecznionych i starszym, po 65. roku życia. Warto pamiętać, że zdolność do produkcji cholekalcyferolu spada wraz z wiekiem. Stosując preparaty farmakologiczne z witaminą D3, należy zachować ostrożność, by zapobiec przedawkowaniu. Nadmiar witaminy D skutkuje podwyższonym poziomem wapnia we krwi. W rezultacie powstają kamienie żółciowe i rozwijają się choroby trzustki.