Badanie grupy krwi. Jakie są wskazania do wykonania tego badania?
Badanie grupy krwi może mieć ogromne znaczenie dla zdrowia i życia człowieka. Znajomość grupy krwi pozwala na bezpieczne wykonanie transfuzji krwi, gdy dojdzie do jej znacznej utraty w wyniku wypadku lub zabiegu chirurgicznego. Istnieją cztery podstawowe grupy krwi: A, B, AB i 0. Jak sprawdzić grupę krwi? Aby poznać swoją grupę, wystarczy proste badanie krwi na podstawie pobranej próbki. Badanie grupy krwi jest bezpieczne i bezbolesne, nie licząc lekkiego ukłucia podczas pobierania krwi. Wynik badania pomaga w dobraniu dawcy, gdy niezbędna jest krew.
1. Jak sprawdzić swoją grupę krwi?
W trakcie badania laboratoryjnego obserwuje się zachowanie czerwonych krwinek pobranych od pacjenta, które mogą reagować na obecność, zawierającej określone przeciwciała, surowicy wzorcowej. Po dodaniu kropli wzorcowej surowicy do czerwonych krwinek może zajść zjawisko aglutynacji, czyli zlepiania się erytrocytów w duże skupiska, które można zauważyć gołym okiem.
Ze względu na obecność lub brak aglutynacji wyróżnia się cztery grupy krwi:
- grupa A – oznacza się ją, jeśli aglutynacja zachodzi jedynie w wyniku kontaktu czerwonych krwinek pacjenta z surowicami zawierającymi przeciwciała anty-A (przeciwciała przeciwko antygenowi A);
- grupa B – oznacza się ją, jeśli aglutynacja zachodzi jedynie w wyniku kontaktu czerwonych krwinek pacjenta z surowicami zawierającymi przeciwciała anty-B;
- grupa AB – oznacza się ją, jeśli aglutynacja nie miała miejsca pod wpływem żadnej z surowic wzorcowych;
- grupa 0 – oznacza się ją, jeśli aglutynacja zachodzi w wyniku kontaktu krwinek czerwonych zarówno z surowicami zawierającymi przeciwciała anty-A, jak i anty-B.
Wstępne wyniki badania potwierdza się w badaniu, które polega na poddawaniu surowicy pacjenta działaniu krwinek wzorcowych grup A lub B. Ponadto w badanych krwinkach sprawdza się obecność antygenu D, który jest istotny dla układu Rh.
2. Zastosowanie badania grupy krwi
Badanie grupy krwi można wykonać bez zlecenia lekarza, aby dowiedzieć się, jaką mamy grupę lub przewidywać grupę krwi dziecka. Zazwyczaj jednak badanie to przeprowadza się, gdy konieczna jest transfuzja krwi u pacjenta, który stracił duże jej ilości w wyniku wypadku lub podczas operacji.
Jeżeli biorcy przetoczy się krew niezgodną z jego grupą, w wyniku kontaktu jego przeciwciał z antygenami krwinek dawcy, może dojść do niekorzystnej reakcji poprzetoczeniowej. Ostateczną zgodność krwi dawcy i biorcy sprawdza się za pomocą próby krzyżowej.
Kolejnym wskazaniem do badania grupy krwi jest niedokrwistość, która wymaga leczenia za pomocą transfuzji. Badanie to wykonuje się przed każdym zabiegiem chirurgicznym, podczas którego może dojść do znacznej utraty krwi.
3. Przebieg badania grupy krwi
Aby oznaczyć grupę krwi pacjenta, należy pobrać od niego próbkę krwi żylnej – wystarczy 5-10 ml. Nie ma konieczności przeprowadzania żadnych innych badań poprzedzających. Krew można pobrać z żyły łokciowej, a w przypadku noworodka z pępowiny.
Jeżeli pacjent ma być poddany transfuzji krwi, pobiera się od niego dwie próbki krwi – jedną na oznaczenie grupy krwi, a drugą do próby krzyżowej. Wynika to z faktu, iż próby krzyżowej nie można przeprowadzać na próbce, którą wykorzystano już do badania grupy krwi.
Wyniki badania pacjent otrzymuje w formie opisowej. Przed przystąpieniem do badania powinien poinformować osobę, która je wykonuje o skłonności do krwawień. Żadne badanie krwi, w tym również oznaczenie grupy krwi, nie powoduje powikłań ani skutków ubocznych, nie licząc lekkiego krwawienia lub krwiaka w miejscu ukłucia.
4. Badanie grupy krwi - ile się czeka na wynik?
Czas oczekiwania na wynik badania jest zależny od laboratorium, w którym to badanie wykonujemy, ale najczęściej są to około 2 dni robocze.