Anaplazmoza – groźna choroba przenoszona przez kleszcze

Pierwszy przypadek zachorowania na anaplazmozę w Europie odnotowano w 2001 roku. Diagnozę postawiono w Słowenii.

Anaplazmoza to choroba gorączkowa, którą wywołuje Gram-ujemna bakteria Anaplasma phagocytophilum. Do zakażenia dochodzi w chwili ukłucia przez zakażonego kleszcza z rodziny Ixodes. Bakteria w ten sposób dostaje się do krwi, a stamtąd do szpiku kostnego. Namnaża się w granulocytach i upośledza czynność neutrofitów (komórek układu odpornościowego).

1. Objawy anaplazmozy

Choroba zaczyna się nagle. Podstawowym objawem jest gorączka (powyżej 38°C). Pojawić się może również silny ból głowy, ból mięśni i stawów, kaszel, zapalenie górnych dróg oddechowych, złe samopoczucie. Inne objawy anaplazmozy to:

• wymioty, nudności,
• biegunka,
• powiększenie śledziony lub wątroby,
• powiększenie węzłów chłonnych,
• zapalenie mózgu (występuje bardzo rzadko).

Zdecydowana większość przypadków anaplazmozy przebiega bezobjawowo, stąd wiele zachorowań jest nierozpoznanych.

Choroba ma średnio ciężki przebieg, ale wystąpienie objawów anaplazmozy jest wskazaniem do hospitalizacji.

W celu postawienia diagnozy przeprowadza się badania laboratoryjne. W morfologii krwi stwierdza się małopłytkowość, neutropenię (obniżenie liczby granulocytów) i limfopenię (zmniejszenie liczby limfocytów we krwi obwodowej). Badanie serologiczne z kolei potwierdza obecność swoistych przeciwciał przeciwko A. phagocytophilum we krwi.

Chorobę różnicuje się z gorączką plamistą, zapaleniem mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych oraz zimnicą.

W leczeniu anaplazmozy stosuje się antybiotyki. Lekiem z wyboru jest doksycyklina, a w przypadku dzieci i kobiet w ciąży – ryfampicyna.

Gdy choroba nie jest leczona, może prowadzić do rozwoju groźnych powikłań, m.in. niewydolności nerek i serca. Szczególnej opieki lekarskiej wymagają osoby starsze, pacjenci z niedoborem odporności oraz leczeni immunosupresyjnie.

Choroby odkleszczowe budzą powszechny strach. Nic w tym dziwnego, skoro wiele chorób zakaźnych przenoszonych przez kleszcze jest bardzo groźnych. Do najczęściej diagnozowanych należą: borelioza i zapalenie mózgu przenoszone przez kleszcze.

W mediach o boreliozie głośno jest nie tylko ze względu na sprzyjający zakażeniom sezon letni, ale też dlatego, że coraz więcej znanych osób szczerze przyznaje, że zmaga się z chorobą odkleszczową. Publicznie kilka lat temu powiedział o tym Wojciech Jagielski, dziennikarz radiowo-telewizyjny, jak również Tadeusz Drozda, satyryk i aktor.

W 2005 roku z powodu powikłań boreliozy zmarł Eugeniusz Priwieziencew, polski aktor filmowy i teatralny.

Kilka miesięcy temu o zachorowaniu na boreliozę swoich fanów poinformowała Barbara Kurdej-Szatan.

Z chorobą odkleszczową zmagały się również zagraniczne gwiazdy, m.in. Avril Lavigne i Ashley Olsen.

2. Ochrona przed kleszczami

W pewnym stopniu zapobiec chorobom odkleszczowym może odpowiednia profilaktyka. Jej najistotniejszym elementem jest osłona skóry ubraniem w czasie pobytu w lasach i na łąkach (długie rękawy, czapka z daszkiem, ubranie w jasnych barwach, buty z wysoką cholewką).

Warto stosować ponadto środki odstraszające kleszcze. Odpowiednie repelenty kupić można w aptece.

Po każdym powrocie z terenów potencjalnie zagrożonych obecnością kleszczy należy dokładnie obejrzeć skórę. Szczególną uwagę należy zwrócić na okolice pokryte delikatną skórą – pachwiny, fałdy skórne, małżowiny uszne, bo tam właśnie kleszcze najchętniej się przyczepiają.

W przypadku zauważenia kleszcza w skórze, należy go jak najszybciej usunąć. Jak to zrobić? Należy uchwycić pajęczaka wąskimi szczypczykami (np. pęsetą) jak najbliższej skóry i wyciągnąć go wzdłuż osi wkłucia. Kleszcza nie wolno wykręcać i niczym smarować.

Ochronę przeciwkleszczową należy zastosować również wobec zwierząt domowych , które mogą zawlec pajęczaki do mieszkania.