28 tydzień ciąży - zmiany w organizmie, proces ciąży, rozwój dziecka

Pod koniec 28 tygodnia całe ciało płodu intensywnie rośnie, a w ośrodkowym układzie nerwowym zachodzą kolejne zmiany, mózg dziecka przybiera pofałdowaną powierzchnię i tworzą się bruzdy i zakręty mózgowe. Jaka jest waga dziecka w 28 tygodniu ciąży? Z jakimi dolegliwościami musi zmierzyć się przyszła mama?

1. Rozwój dziecka w 28 tygodniu ciąży

W 28 tygodniu ciąży waga dziecka to już ponad kilogram, jego wzrost zaś to około 37 cm. Meszek płodowy na ciałku maluszka zanika, pozostając jedynie na pleckach i ramionach.

W dalszym ciągu rosną włosy i paznokcie, choć jest to sprawa dość indywidualna – jedne dzieci rodzą się zupełnie łyse, a inne mają urocze loczki, które jednak z czasem wypadają i są zastępowane w pierwszym roku życia przez właściwe włosy.

Zobacz film: "Jakie badania należy wykonać w ciąży?"

U większości chłopców jądra z jamy brzusznej zstępują przez kanał pachwinowy do moszny, choć niektórzy chłopcy rodzą się z jądrami w jamie brzusznej. U dziewczynek wykształcone są już wszystkie narządy rozrodcze, w badaniu USG dobrze widać wargi sromowe większe.

Rozwój mózgu w 28 tygodniu ciąży jest bardzo intensywny. Do tej pory powierzchnia mózgu była płaska – obecnie rozwija się na niej charakterystyczne pofałdowanie. Można już rozpoznać sześć warstw kory mózgowej. Trwa rozpoczęty proces mielinizacji włókien nerwowych.

Można zaobserwować fazę snu REM (rapid eye movement – sen z szybkim poruszaniem oczu), co wskazuje, że dziecko może mieć już sny. Dziecko coraz lepiej reaguje na bodźce z zewnątrz, głównie na głos i dotyk – udowodniono, że czuły głos matki potrafi obniżyć tętno dziecka na tym etapie ciąży, działa więc nań uspokajająco.

Zmniejszająca się przestrzeń wokół dziecka powoli zaczyna uniemożliwiać dotychczasowe swobodne koziołkowanie, natomiast nadal przekręca się ono i wykonuje wiele ruchów kończynami oraz precyzyjne ruchy mimiczne.

Angażują one do pracy różne partie mózgu, dzięki czemu powstają nowe połączenia między komórkami nerwowymi oraz wzorce pamięciowe ruchów. Większość odruchów wrodzonych jest już widoczna, np. odruch ssania, poszukiwanie pokarmu, odruch kroczenia, odruch chwytny.

Dziecko zaczyna też oddychać regularnie. Wcześniej ruchy oddechowe pojawiały się spontanicznie, w nieregularnych odstępach. Obecnie jego oddech reprezentuje aktualny poziom aktywności.

Podobnie zaczyna regularnie ziewać - o ile wcześniej można było zaobserwować pojedyncze ziewnięcia, tak teraz pojawiają się całe cykle ziewania, gdzie po jednym ziewnięciu następuje kolejne.

Dziecko w 28 tygodniu ciąży może zmienić swoją pozycję na „główkową”, tj. skierowaną główką w dół, co przygotowuje je do porodu. Jeśli tak się nie stanie, będzie miało jeszcze kilka tygodni, żeby się obrócić.

Jeśli jednak w ciągu tych kilku tygodni się nie obróci, to z czasem stanie się zbyt duże, by tego dokonać, a wtedy konieczne może być cięcie cesarskie.

Dojrzewają płuca i wydzielają coraz większe ilości surfaktantu – czyli substancji zapobiegającej zapadaniu i sklejaniu się płuc w czasie wydechu. Jest go jednak jeszcze zbyt mało, by dziecko urodzone w tym czasie mogło oddychać samodzielnie.

Tabela. Szacowane, średnie wymiary płodu w 28 tygodniu ciąży.

Wymiar (mm)	Średnia	5 centyl	95 centyl
CHL	355	326	384
BPD	72	65	79
OFD	95	87	103
HC	263	246	279
AC	230	208	252
FL	53	48	57
Masa (g)	1200	948	1452

2. Zmiany zachodzące w organizmie w 28 tygodniu ciąży

28 tydzień ciąży - który to miesiąc? Jest to 7 miesiąc i 3 trymestr ciąży. Macica systematycznie się powiększa i teraz sięga mniej więcej 7 cm powyżej linii pępka. Od początku ciąży powinnaś przybrać na wadze pomiędzy 8 a 11,5 kg, ale jeśli przybrałaś nieco mniej lub nieco więcej, to nie ma powodu do niepokoju.

W ciągu dalszej ciąży brzuch będzie rósł o około jeden centymetr tygodniowo, a ty będziesz nadal przybierać niemal pół kilograma na tydzień.

W dwudziestym ósmym tygodniu ciąży coraz częściej możesz odczuwać skurcze przepowiadające, tak zwane skurcze Braxtona-Hicksa. Dzięki tym lekkim napinaniom, macica przygotowuje się do ciężkiej pracy, jaką jest akt porodu.

Jeśli nie zapisałaś się jeszcze do szkoły rodzenia, a to twoja [pierwsza ciąża]https://parenting.pl/pierwsza-ciaza), to czas najwyższy. Nauczysz się między innymi ćwiczeń przygotowujących mięśnie do porodu, które wspomogą twoją macicę i ułatwią dziecku przyjście na świat.

Coraz częściej będą pojawiać się bóle pleców, spowodowane coraz cięższym brzuchem. Podobnie będzie ci niezmiernie trudno znaleźć wygodną pozycję do spania – nawet spanie na boku będzie coraz mniej wygodne.

W wyniku niewyspania, trudności z nabieraniem powietrza i konieczności noszenia ciężkiego brzucha, towarzyszyć ci może permanentne zmęczenie, które w ciągu kolejnych tygodni będzie nabierać intensywności.

Obok bólów pleców coraz większa macica i brzuch powodować będą dalsze utrudnienie sprawnego poruszania się, spłycenie oddechu i zaburzenia trawienia – pojawiać się mogą zgaga, wzdęcia, zatwardzenia.

Ograniczone ukrwienie jelit, spowodowane uciskiem macicy, może powodować hemoroidy. Pamiętaj o regularnym i zdrowym odżywianiu się, jedz dużo owoców, warzyw, błonnika, pełnowartościowych mięs. Unikaj obfitych, wysokokalorycznych posiłków.

Stopniowo powiększać się mogą obrzęki nóg i stóp, będziesz cierpieć na nocne skurcze łydek lub stóp, związane ze zmianami hormonalnymi oraz wysysaniem z twojego organizmu mikroelementów i minerałów przez rosnące dziecko.

Możesz też zacząć chrapać. Częste zmiany nastrojów połączone z pojawieniem się syndromu wicia gniazda sprawią, że staniesz się nieznośną domowniczką.

Remont pokoju dziecinnego czy zakupy ekwipunku dla malucha z pewnością poprawią twój humor i natchną optymizmem. Pamiętaj też, by dużo rozmawiać z najbliższymi o swoich potrzebach, dolegliwościach i obawach związanych z macierzyństwem.

Jeśli do tej pory nie został przeprowadzony test tolerancji glukozy, należy go jak najszybciej wykonać w celu wykluczenia cukrzycy ciążowej lub jej potwierdzenia. Szybkie wdrożenie leczenia dietą lub insuliną obniża ryzyko powikłań związanych z cukrzycą, takich jak makrosomia płodu, czyli nadmierna waga urodzeniowa dziecka.

3. 28 tydzień ciąży - proces ciąży

Istotą konfliktu serologicznego jest wytworzenie przez organizm matki przeciwciał przeciwko krwinkom dziecka rozwijającego się w jej łonie. Może to nastąpić, gdy krwinki płodu dostają się do krwi matki.

Zazwyczaj następuje to podczas obfitego krwawienia towarzyszącego porodowi lub poronieniu. Tak więc ewentualnie wytworzone przeciwciała grożą dopiero dziecku z kolejnej ciąży.

Wytworzone przeciwciała przechodzą przez łożysko do krwi dziecka i powodują niszczenie jego krwinek czerwonych. Doprowadza to do narastającej anemii (niedokrwistości) i, jeśli nie jest leczone, może doprowadzić do zgonu płodu.

Najczęściej konflikt serologiczny zachodzi w układzie Rh, w sytuacji gdy matka jest Rh-ujemna, a dziecko Rh-dodatnie.

Zapobieganie konfliktowi polega na podaniu domięśniowym immunoglobuliny antyD. Ma ona za zadanie zablokować występowanie przeciwciał. Podajemy ją w ciągu 72 h po porodzie, jeśli tylko wykażemy, że dziecko jest Rh-dodatnie, a matka nie ma już wytworzonych przeciwciał.

Można również podać immunoglobulinę w 28 tygodniu ciąży (dodatkowa dawka). Niestety jednak w Polsce się tego nie praktykuje, ze względu na wysoką cenę immunoglobuliny. W naszym kraju podajemy jedynie jedną dawkę - po porodzie lub po poronieniu.

Jest bardzo istotne, by w porę wykryć konflikt serologiczny. Robi się to za pomocą badania krwi matki w kierunku przeciwciał raz na trymestr. W momencie, gdy wykryjemy pojawienie się przeciwciał, pacjentkę obejmujemy ścisłą kontrolą - wykonujemy regularnie badanie USG dopplerowskie (przepływy w tętnicy środkowej mózgu dziecka), które ma za zadanie wykryć przyspieszony przepływ w razie wystąpienia niedokrwistości.

Jeśli w badaniu USG stwierdzimy poważną niedokrwistość, konieczne stają się wewnątrzmaciczne przetoczenia krwi - podajemy nienarodzonemu dziecku świeżą, pełnowartościową krew prosto do pępowiny. W tych sytuacjach tylko takie postępowanie pozwala uniknąć wewnątrzmacicznej śmierci płodu.