Witamina A w ciąży
Witamina A jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu, rozwoju płodu. Główne źródło witaminy stanowią jaja, marchewka oraz pomarańczowe i czerwone owoce. Z uwagi na fakt, że witamina A rozpuszcza się w tłuszczach, łatwo jest ją przedawkować. Nadmiar witaminy A w ciąży uszkadza płód i może powodować poronienia.
1. Rola witaminy A
Witamina A należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Wykazuje właściwości antyoksydacyjne, usuwa wolne rodniki, chroniąc komórki przed uszkodzeniem. Ponadto chroni przed rozwojem chorób nowotworowych.
Witamina A warunkuje prawidłowe procesy widzenia, zapobiega wystąpieniu kurzej ślepoty. Zapewnia również prawidłowy rozwój płodu, gdyż jest niezbędna do wzrostu kości i zawiązków zębów. Ponadto wspomaga proces zapłodnienia, gdyż chroni przed resorpcją zarodka w macicy, a u mężczyzn wpływa na proces spermatogenezy, czyli produkcji plemników.
Niedobór witaminy A jest przyczyną spadku odporności, suchości skóry, braku apetytu, łysienia plackowatego, zmian skórnych oraz zaburzenia widzenia. Ze względu na fakt, że witamina A jest rozpuszczalna w tłuszczach, bardzo łatwo jest ją przedawkować. Do objawów zatrucia należą: spadek ciśnienia śródczaszkowego, wymioty, nudności, bóle głowy, zaburzenia napięcia mięśniowego.
Nadmiar witaminy A jest szczególnie toksyczny dla rozwijającego się płodu. Dlatego kobiety w ciąży nie powinny spożywać suplementów diety zawierających witaminę A. Przedawkowanie witaminy A powoduje wystąpienie wodogłowia, małogłowia, wad wrodzonych twarzoczaszki oraz chorób układu krążenia.
2. Witamina A w diecie
Dziennie zapotrzebowanie na witaminę A kobiet nieciężarnych wynosi 800 µg, w czasie ciąży wzrasta do 1250 µg, natomiast w czasie laktacji do 1600 µg. Najwięcej witaminy A dostarczają produkty pochodzenia zwierzęcego, jak: wątróbka, masło, śmietana, ser żółty. Jednakże kobiety nie powinny jeść wątróbki, ponieważ jest to narząd, który metabolizuje różne toksyny, z którymi miało kontakt zwierzę. Spożywając podroby, kobieta dostarcza nie tylko witaminy, ale również mnóstwo substancji szkodliwych.
Prekursorami witaminy A są obecne w roślinach karotenoidy. W organizmie z jednej cząsteczki witaminy beta-karotenu powstają dwie cząsteczki witaminy A. Najwięcej beta-karotenu zawierają warzywa i owoce o barwie żółtej, pomarańczowej, czerwonej i niebieskiej.
Wystarczającą dzienną dawkę witaminy A dla kobiet ciężarnych pokrywają dwie marchewki, dlatego nie ma potrzeby dodatkowej suplementacji w postaci preparatów witaminy A. Wystarczy spożywać więcej surówek lub szklankę soku marchwiowego dziennie.
| Produkt | Zawartość karotenu w µg/ 100 g | Produkt | Zawartość witaminy A w µg/ 100 g |
|---|---|---|---|
| Morele | 1523 | Mleko 3,2% | 36 |
| Brokuły | 920 | Śmietana | 249 |
| Dynia | 2974 | Ser twarogowy półtłusty | 39 |
| Marchew | 9938 | Żółtko | 770 |
| Papryka czerwona | 3165 | Masło extra | 814 |
| Sałata zielona | 1153 | Wątróbki drobiowe | 9304 |
| Pomidor | 640 | Makrela | 100 |
Odpowiednio zbilansowana dieta zawiera wystarczającą ilość witamin (z wyjątkiem kwasu foliowego) i składników mineralnych, które zapewniają prawidłowy wzrost i rozwój płodu. Bezpieczniejsze jest spożywanie naturalnych witamin, których źródłem są warzywa i owoce, niż preparatów farmaceutycznych, ponieważ bardzo łatwo można je przedawkować.