Rozwój poznawczy dziecka
Rozwój poznawczy dziecka to przede wszystkim rozwój umiejętności postrzegania, zapamiętywania i przetwarzania informacji dochodzących do niego z otoczenia. Tempo rozwoju przedszkolaka zależy od jego wrodzonych predyspozycji, ale także od jego środowiska i samodzielnego wysiłku.
1. Rozwój poznawczy dziecka trzyletniego
Poznawczy rozwój trzylatka w dużej mierze zależy od jego środowiska. Jeśli w otoczeniu malucha nie ma bodźców, które pobudzały by jego rozwój poznawczy, trzeba liczyć się ze spowolnieniem tego procesu. Bez możliwości rozwijania swoich umiejętności dziecko nie wykorzysta swojego potencjału.
Dziecko w wieku trzech lat skupia się tylko na tym, co dzieje się tu i teraz. Na tym etapie dziecko rozwija się obserwując swoje otoczenie i interesując się konkretnymi bodźcami. Im częściej pobudzone jest jego zainteresowanie, tym częściej angażuje się w jakieś działania, które pobudzają jego rozwój poznawczy.
Orientacja w czasie i pamięć z tym związana jest jeszcze nie rozwinięta. Dziecko dopiero zaczyna kojarzyć pewne wydarzenia z określeniami „rano” czy „wieczór”. Dlatego nie zadawajmy dziecku pytań, czy pamięta, co robiliśmy przedwczoraj rano, bo prawdopodobnie w tym wieku odpowiedź sprawi dziecku trudności.
Aby pobudzać rozwój dziecka starajmy się natomiast dostarczać mu różnorodnych bodźców – zabawki powinny mieć różne kolory, faktury i kształty. Dziecko powinno dzięki temu uczyć się grupować przedmioty według kryteriów wielkości, miękkości, itp. Metodą radzenia sobie z postawionymi przed dzieckiem zadaniami jest metoda prób i błędów. Pozwólmy dziecku samemu przekonywać się, jakie działania odnoszą skutek, a jakie nie.
2. Rozwój poznawczy dziecka czteroletniego
Animizm to sposób myślenia zarówno trzy- jak i czterolatka. Maluch w tym wieku bez dłuższego zastanowienia przypisuje cechy istot żywych martwym przedmiotom. Charakterystyczne jest także przypisywanie swoich własnych cech przedmiotom i zwierzętom. W wieku czterech lat dziecko dopiero zaczyna odróżniać przedmioty od zwierząt, a zwierzęta od ludzi.
Czterolatek zadaje z reguły coraz więcej pytań o otaczający go świat. Przygotujmy się więc na odpowiedzi na pytania typu „Dlaczego trawa jest zielona?” i „Dlaczego niebo jest niebieskie?”. Dziecko dzięki odpowiedziom rodzica będzie budowało swój obraz świata, więc starajmy się odpowiadać w miarę logicznie, ale tak, by zrozumiało naszą odpowiedź.
3. Rozwój poznawczy dziecka pięcioletniego
Pięciolatek coraz sprawniej posługuje się językiem mówionym. Jego monologi zewnętrzne (u małych dzieci często występuje to zjawisko, polegające na tym, że dziecko mówi do siebie o tym, co właśnie robi) zostają zastąpione monologami wewnętrznymi. Potrafi także coraz lepiej klasyfikować rzeczy i zjawiska, a także wyciągać wnioski.
Aby pobudzić rozwój poznawczy przedszkolaka, trzeba pamiętać, że do rozwijania się potrzeba dziecku bodźców i zachęty. Próbujmy zainteresować dziecko różnymi przedmiotami, historyjkami, zachęcajmy malucha do własnych przemyśleń. Ważnym czynnikiem jest czytanie dziecku książek i wspólne spędzanie czasu.