Syndrom HELLP
Syndrom HELLP uważany jest za jeden z wariantów stanu przedrzucawkowego, ale może wystąpić niezależnie od niego. Przyczyna występowania HELLP jest jeszcze niejasna i często ten zespół chorób w ciąży nie jest rozpoznawany. Szacuje się, że syndrom HELLP pojawia się u około 0,2 do 0,6 procent wszystkich ciąż.
1. Zespół HELLP
- hemoliza wewnątrznaczyniowa (ang. H – Hemolysis),
- podwyższone stężenie enzymów wątrobowych (ang. EL – elevated liver enzyme),
- niska liczba płytek krwi (ang. LP – low platelets).
Często zakłada się, że syndrom HELLP występuje w połączeniu ze stanem przedrzucawkowym, jednakże nie zawsze tak jest. Syndrom HELLP rozwija się u około 4-12% kobiet ze zdiagnozowanym stanem przedrzucawkowym. HELLP może być pierwszym sygnałem stanu przedrzucawkowego, co często prowadzi do błędnej diagnozy.
2. Objawy HELLP
Objawy HELLP mogą także przyczynić się do błędnego rozpoznania takich chorób jak zapalenie wątroby, choroby pęcherzyka żółciowego lub idiopatyczna/zakrzepowa plamica małopłytkowa.
Najczęstsze symptomy zespołu HELLP obejmują:
- bóle głowy,
- nudności i wymioty, które się pogłębiają,
- bóle brzucha po prawej stronie po żebrami i tkliwość w tym miejscu,
- zmęczenie,
- cukrzyca w ciąży.
Kobiety z HELLP mogą doświadczać także innych objawów:
- zaburzenia wzroku,
- wysokie ciśnienie krwi,
- białko w moczu,
- puchnięcie,
- przewlekłe bóle głowy,
- krwawienie.
3. Jak rozpoznać syndrom HELLP podczas ciąży?
Ponieważ syndrom HELLP może przypominać inne choroby lub komplikacje, które mogą pojawić się w ciąży, zaleca się, aby lekarz wykonał serię testów krwi, w których zbadana zostanie czynność wątroby, jeśli kobieta odczuje jakieś objawy HELLP podczas trzeciego trymestru ciąży.
Syndrom HELLP może wystąpić również przed trzema ostatnimi miesiącami ciąży, ale zdarza się to rzadko. Podczas diagnozy syndromu wykonywany jest pomiar ciśnienia tętniczego i badanie moczu w kierunku wystąpienia w nim białka.
4. Leczenie syndromu HELLP
Leczenie syndromu HELLP zależne jest od wieku ciąży, ale najlepszym rozwiązanie, by choroba nie spowodowała poważnych komplikacji u matki i dziecka jest poród. Większość objawów i skutków schorzenia ustępuje po 2-3 dniach od porodu. Jeśli ciążą ma mniej 34 tygodnie, lekarze starają się ocenić, w jakim stopniu płuca dziecka są rozwinięte. Mogą wtedy zalecić kobiecie:
- odpoczynek w łóżku lub wyjazd do specjalnej placówki, gdzie będzie cały czas monitorowana,
- kortykosteroidy, aby płuca dziecka szybciej się rozwijały,
- siarczan magnezu, który zapobiegnie wystąpieniu drgawek,
- transfuzję krwi, jeśli liczba krwinek jest zbyt mała,
- leki obniżające ciśnienie,
- monitorowanie płodu i badania w tym badania biofizyczne, ultrasonograficzne, niestresujące.
Jeśli ciąża ma więcej niż 34 tygodnie lub objawy HELLP pogłębiają się, jako leczenie traktuje się poród.
5. Czynniki HELLP
Lekarze nadal nie wiedzą co dokładnie wywołuje HELLP. Czynniki, które podnoszą ryzyko wystąpienia syndromu HELLP to:
- wystąpienie syndromu HELLP w poprzedniej ciąży (19-27% szans, ze pojawi się kolejny raz),
- stan przedrzucawkowy, nadciśnienie,
- wiek kobiet powyżej 25 lat,urodzenie kilkorga dzieci, m.in. ciąża bliźniacza,
- rasa biała.
6. Komplikacje związane z HELLP
Jeśli syndrom HELLP nie został rozpoznany i nie jest leczony, może zagrażać zarówno życiu dziecka i matki. Najczęstsze komplikacje związane z HELLP to:
- przedwczesne oddzielenie się łożyska obrzęk płuc (nagromadzenie płynu w płucach),
- zespół niewydolności oddechowej dorosłych (niewydolność płuc) ,
- pęknięcie krwiaka wątroby,
- ostra niewydolność nerek,
- hipotrofia płodu (IUGR),
- zespół niewydolności oddechowej noworodków (niewydolność płuc) .
Śmiertelność okołoporodowa kobiet z zespołem HELLP wynosi ok. 1,1%. Zachorowalności śmiertelność niemowląt sięga 10-60% w zależności od wielu czynników, takich jak wiek ciąży, nasilenie objawów i szybkość leczenia.