Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Paweł Baljon

Rzeżączkowe zapalenie jąder

Avatar placeholder
29.09.2020 12:09
Rzeżączkowe zapalenie jąder
Rzeżączkowe zapalenie jąder

Rzeżączkowe zapalenie jąder jako powikłanie zakażenia rzeżączką – chorobą przenoszoną drogą płciową – może stanowić istotny czynnik ryzyka niepłodności u mężczyzn. Przyczynia się ono bowiem nie tylko do konieczności ograniczenia kontaktów seksualnych, ale może skutkować niemożnością odbycia satysfakcjonującego aktu płciowego, a nawet wpływać na obniżenie jakości nasienia. Z powodu ograniczenia żywotności plemników zapłodnienie komórki jajowej może być utrudnione lub nawet niemożliwe.

spis treści

1. Zakażenie rzeżączką

Rzeżączka (łac. Gonorrhoea) to choroba zakaźna, przenoszona drogą płciową. Rzeżączkę wywołuje Gram-ujemna bakteria, dwoinka rzeżączki (łac. Neisseria gonorrhoeae). Źródło zakażenia stanowi chory człowiek (rzeżączka rozprzestrzenia się głównie poprzez kontakty seksualne) lub zakażone przedmioty codziennego użytku stosowane przez chorego, np. ręczniki, przybory toaletowe itp. Do zakażenia Neisseria gonorrhoeae może dojść również u noworodków w trakcie porodu od chorej na rzeżączkę matki. U noworodków infekcja prowadzi do niebezpiecznego dla wzroku gonokokowego zapalenia spojówek.

Rzeżączka jest typową chorobą weneryczną i praktycznie jedyną możliwą drogą zakażenia są kontakty płciowe bez stosowania zabezpieczenia w formie prezerwatywy. Ryzyko zakażenia rzeżączką w czasie stosunku jest duże, ponieważ u wielu osób choroba przebiega bezobjawowo i dlatego nie jest rozpoznawana. Bakterie dwoinki rzeżączki mogą przenikać również przez nieuszkodzoną błonę śluzową. W doniesieniach naukowych istnieją jednak udokumentowane przypadki infekcji poprzez używanie publicznych urządzeń sanitarnych, wspólnych ręczników oraz przez brudne ręce pomocy pielęgniarskiej. Dwoinka rzeżączki jest wrażliwa na wysychanie i nieprzystosowana do przebywania poza organizmem człowieka. W materiale ropnym może jednak przeżyć nawet do kilkunastu godzin.

2. Objawy rzeżączkowego zapalenia jąder

Zobacz film: "Jakie badania powinnyście wykonać zanim zdecydujecie się na dziecko?"

Około trzech dni po zakażeniu rzeżączką u mężczyzn pojawiają się palące bóle w czasie oddawania moczu. Wkrótce potem obserwuje się żółtawą, ropną wydzielinę z cewki moczowej. Z biegiem czasu zakażenie może rozszerzyć się na cały układ moczowo-płciowy, czasem drogą naczyń krwionośnych. Nieleczona rzeżączka prowadzi do powstania powikłań w formie stanów zapalnych, ropni, a w konsekwencji staje się przyczyną niepłodności.

U mężczyzn rzeżączka grozi zapaleniem gruczołu krokowego, zapaleniem jąder oraz najądrzy. Jądra mogą stać się bolesne, opuchnięte, co w konsekwencji uniemożliwia przeprowadzenie udanego aktu seksualnego. Przy wzwodzie pacjent może odczuwać uczucie ciężkości, ból i dyskomfort. Rzeżączkowe zapalenie jąder przyczynia się do obniżenia parametrów jakości nasienia i stanowi niejednokrotnie przyczynę męskiej niepłodności. Przewlekły proces zapalny jąder prowadzi do niepłodności u mężczyzn poprzez zamknięcie przewodów nasiennych, którymi odprowadzana jest na zewnątrz sperma z wydzieliną prostaty.

U połowy chorych mężczyzn w wyniku zakażenia rzeżączką może dochodzić do zainfekowania przewodu pokarmowego, zwłaszcza gardła. Głównym objawem choroby atakującej układ pokarmowy jest obecność śluzowo-ropnej domieszki w stolcu. W razie stwierdzenia takich objawów nie wolno zaniedbywać leczenia. Oralne praktyki seksualne mogą prowadzić do stanów zapalnych jamy ustnej. Czasem powikłaniem rzeżączki jest zapalenie stawów, które ma bardzo bolesny przebieg i zwykle obejmuje jeden staw. W ciężkich przypadkach zachorowań może dojść do uogólnionego zakażenia krwi i do zapalenia wsierdzia.

3. Leczenie rzeżączki

Ostateczne rozpoznanie rzeżączki ustala lekarz na podstawie wymazu. Wątpliwości powinny zostać wyjaśnione w ciągu trzech dni. Leczenie rozpoczyna się od podania penicyliny. W przypadku braku skuteczności leku lub uczulenia można zastosować spektynomycynę lub rzadziej antybiotyki z grupy tetracyklin. Odradza się picie alkoholu, gdyż sprzyja on rozwojowi choroby. Dla potwierdzenia wyzdrowienia, należy po tygodniu od zakończenia leczenia ocenić wymazy pobrane z miejsc zakażenia. Dopiero wówczas można mówić o pełnym wyleczeniu oraz podjąć współżycie płciowe bez ryzyka. Po trzech miesiącach należy przeprowadzić badania kontrolne. Rzeżączka podlega obowiązkowi zgłoszenia. Odwlekanie leczenia w czasie grozi rozwojem powikłań, np. rzeżączkowego zapalenia jąder, co stanowi zagrożenie niepłodności wtórnej.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze