Niemowlę nie przybiera na masie ciała
Zahamowanie przyrostu masy ciała niemowlaka raczej rzadko stanowi powód do zmartwień rodziców. W ogromnej większości przypadków dziecko przybiera na masie (poza pierwszymi dniami życia malucha, kiedy masa ciała może nieznacznie spaść), jednak nie jest to równomierny proces. Tempo wzrostu dziecka może cyklicznie wzrastać i spadać, a nawet zatrzymać się na jakiś czas (np. podczas choroby) i jest to zupełnie normalne. Jednak jeżeli okres zahamowania przybierania na wadze niemowlaka przedłuża się, należy umówić się na wizytę u lekarza.
1. Przyczyny zbyt niskiej masy ciała niemowlaka
Gdy niemowlę słabo przybiera na masie zwykle świeżo upieczeni rodzice wpadają w panikę. Pojawiają się pytania: czy coś dolega mojemu dziecku? Czy może rozwija się w niewłaściwy sposób?
Tymczasem istnieje tak wiele możliwych przyczyn zahamowania wzrostu niemowlaka, że czasem lekarz miesiącami przeprowadza badania, analizuje dietę, historię chorób, poziom aktywności fizycznej oraz możliwe czynniki stresogenne oddziałujące na malucha, zanim odnajdzie źródło problemu.
W większości przypadków, jeżeli niemowlę nie przybiera na masie, najprawdopodobniej nie spożywa wystarczających ilości pokarmu lub nie przyswaja i nie przetwarza składników odżywczych. Wśród możliwych przyczyn zaistnienia powyższych sytuacji znaleźć można np.:
- zmęczenie niemowlaka prowadzące do zaśnięcia przed skończeniem karmienia,
- słaby odruch ssania malucha, przez co nie jest on w stanie wypić wystarczająco dużo mleka matki lub z butelki (chociaż częściej problem pojawia się podczas karmienia piersią).
Podczas karmienia pierwsza dawka pokarmu matki nazywana jest mlekiem początkowym i jest zawsze dostępna dla dziecka. Podczas karmienia organizm kobiety wyzwala oksytocynę, która prowadzi do pojawienia się drugiego rodzaju pokarmu – mleka końcowego. Proces ten nazywany jest odruchem wypływu pokarmu i w jego czasie często pojawia się mrowienie w sutkach i wytrysk mleka. Mleko końcowe jest bardziej pożywne niż mleko początkowe.
Jeżeli matka karmiąca piersią jest zestresowana lub odczuwa ból, odruch wypływu pokarmu może ulec zaburzeniu, przez co w piersi nie pojawi się mleko końcowe. W celu ułatwienia wytwarzania mleka końcowego należy znaleźć spokojne miejsce do karmienia.
Poza tym dzieci karmione w konkretnych godzinach zamiast wtedy, gdy poczują głód, mogą spożywać zbyt małą ilość pokarmu matki. Niektórzy eksperci wierzą, że dziecko powinno być karmione piersią lub butelką tak długo jak potrzebuje i wtedy, kiedy wykaże chęć jedzenia.
Do innych przyczyn zhamowania przyrostu masy ciała malucha zaliczamy:
- utratę apetytu wskutek przebytej choroby,
- chroniczne problemy żołądkowo-jelitowe (biegunki, nietolerancja mleka, refluks żołądkowy),
- depresję poporodową matki lub pozostałe dzieci odciągające uwagę kobiety od potrzeb najmłodszego dziecka (sytuacja taka może prowadzić do zbyt rzadkiego karmienia lub niedostarczania maluchowi kalorii potrzebnych do rozwoju).
W rzadkich przypadkach zbyt wolne przybieranie na masie ciała niemowlaka może być spowodowane mukowiscydozą, chorobami serca, celiakią lub zaburzeniami endokrynologicznymi. Tego typu schorzenia powinny być jak najszybciej zdiagnozowane i wyleczone.
2. Przywracanie prawidłowej masy ciała noworodka
Po odnalezieniu źródła problemu dziecko powinno szybko zacząć przybierać na masie ciała. Konieczne może okazać się leczenie zaistniałych problemów zdrowotnych noworodka lub zwiększenie ilości dostarczanego pokarmu. Jeżeli dziecko ma mniej niż 3 miesiące, a matka karmi je wyłącznie piersią, łatwo poznać, kiedy maluch jest najedzony. Dziecko spożywa wystarczająco dużo pokarmu, gdy:
- przez pierwszy miesiąc jego wypróżnienia przybierają musztardową barwę (po pierwszym miesiącu wypróżnienia będą rzadsze lub wystąpią między nimi kilkudniowe przerwy),
- można zaobserwować ruchy szczęki i odgłos ssania malucha,
- piersi po karmieniu są bardziej miękkie niż przed.
Poza tym, gdy dziecko robi się senne podczas karmienia, należy pobudzić malucha poprzez łaskotanie w stopy, zmianę piersi lub posadzenie i odbicie połkniętego przez niemowlaka powietrza w czasie karmienia.
Więcej na ten temat przeczytasz w artykułach: Spadek masy ciała u niemowląt oraz Dlaczego niemowlę nie przybiera na wadze?.