Nerwica w ciąży
Nerwica w ciąży jest podwójnie niebezpieczna – zagraża nie tylko kobiecie ciężarnej, ale również jej dziecku. Permanentnie przeżywany lęk powoduje, że przyszła mama pozostaje w ciągłym stanie gotowości. Przedłużający się stres może nieść poważne konsekwencje dla rozwoju płodu. Dodatkowo sam fakt oczekiwania na dziecko niesie ze sobą mnóstwo obaw i wątpliwości. Kobieta ciężarna zastanawia się nad tym, czy maluch będzie zdrowy, jak będzie przebiegał poród, jak będzie wyglądała rzeczywistość po narodzinach brzdąca, czy poradzi sobie w roli matki. Jak nerwica może wpływać na przebieg ciąży?
1. Obawy przyszłej mamy
Wiele mówi się na temat diety w czasie ciąży, potrzebie relaksacji i odpoczynku, ale mało miejsca poświęca się tematyce zaburzeń lękowych w czasie ciąży. A przecież 9-miesięczne oczekiwanie na narodziny malucha niesie ze sobą wiele niewiadomych i lęków.
Przyszła mama obawia się macierzyństwa i obowiązków z nim związanych. Wówczas ciąża może stać się katalizatorem rozwoju nerwicy u ciężarnej. Ciąża bowiem należy do czynników astenizujących, czyli potencjalnie zagrażających, przeciążających, wyczerpujących, osłabiających, której towarzyszy wiele zmian – zaburzenia snu, labilność (chwiejność) emocjonalna, burza hormonów, silne przeżycia itp.
Ciąża jednak nie musi być widziana jako przyczyna powstawania nerwicy. Czasami ciąża nasila objawy nerwicowe u kobiet, które już wcześniej chorowały na jakąś postać nerwicy (np. nerwicę natręctw, nerwicę lękową, nerwicę neurasteniczną).
Zdarza się jednak też tak, że wiadomość o dziecku okazuje się panaceum na zaburzenia lękowe u kobiety. W czasie ciąży ma szansę się wyciszyć, uspokoić, zaczyna dbać o swoje zdrowie i samopoczucie ze względu na dobro maluszka, co wtórnie przekłada się na jej lepszy nastrój.
Ciąża zawsze niesie ze sobą napięcia i lęki, bo to sytuacja potencjalnie stresująca. W sercu kobiety mieszają się ambiwalentne uczucia – szczęście, radość, ale też niepokoje, obawy i strach. Dodatkowo kobieta silniej przeżywa ciążę, kiedy wie, że nie może liczyć na wsparcie ze strony rodziny czy ojca dziecka.
W takiej sytuacji niejednokrotnie znajdują się nastoletnie matki, niegotowe na macierzyństwo i często zaskoczone wiadomością o ciąży.
2. Nerwica a ciąża
Wiele poradników i artykułów nazbyt podkreśla negatywny wpływ stresu na rozwój płodu. Owszem, długotrwały i silny stres może nieść ze sobą poważne konsekwencje, np. w postaci powikłań okołoporodowych, ale codzienne stresy, jakich przeciętnie doświadcza ciężarna, nie zagrażają zdrowiu malucha ani jego mamie. Jak na rozwój płodu może wpływać nerwica w ciąży?
Wśród skutków ciągłych nerwów w ciąży po pierwsze można powiedzieć, że silny lęk powoduje szereg objawów somatycznych ze względu na pobudzenie wegetatywnego układu nerwowego. Wzrasta stężenie związków katecholowych we krwi produkowanych przez nadnercza oraz hormonów stresu – adrenaliny i noradrenaliny oraz kortyzolu. Podwyższa się poziom glukozy we krwi, przyspiesza praca serca, wzrasta ciśnienie i napięcie mięśni, następuje redukcja perystaltyki jelit.
Organizm kobiety jest w stanie ciągłej mobilizacji. Często objawy ze strony ciała spowodowane nerwicą zazębiają się z naturalnymi objawami, jakie towarzyszą kobiecie w ciąży – nudnościami, wymiotami, zawrotami głowy, zaparciami, zgagą, bólami stawów czy uczuciem parcia na pęcherz moczowy.
Szczególne zagrożenie niesie ze sobą nerwica w pierwszym trymestrze ciąży, kiedy kształtują się wszystkie narządy wewnętrzne płodu. Wzrasta ryzyko poronienia. Dodatkowo nerwica osłabia odporność ciężarnej, przez co kobieta może często chorować na różne infekcje, mające negatywny wpływ na rozwój płodu.
Stały wysoki poziom kortyzolu i adrenaliny we krwi kobiety skutkuje niebezpieczeństwem przedwczesnego porodu (adrenalina wywołuje skurcze macicy). Matki cierpiące na nerwicę niejednokrotnie rodzą dzieci z niską wagą urodzeniową.
Pojawia się też ryzyko niedotlenienia płodu. Maluchy matek nerwicowych zdobywają też mniej punktów w skali Apgar, są bardziej płaczliwe, niespokojne i mogą wykazywać opóźnienia rozwojowe, szczególnie w sferze motoryki.
Ponadto noworodki matek z nerwicą są obciążone genetycznie możliwością zachorowania na nerwicę. Jeśli chodzi o zagadnienie nerwicy w ciąży, pojawia się też problem prowadzenia ciąży.
Ciężarna z nerwicą jest przypadkiem szczególnym, który wymaga współpracy lekarza ginekologa, jak i psychiatry, którzy powinni konsultować ze sobą wszelkie sposoby terapii. Wiadomo przecież, że leki psychotropowe nie pozostają bez wpływu na rozwój płodu.
