Ciąża urojona. Czym jest i jak się objawia?
Ciąża urojona zdarza się rzadko i dotyczy kobiet, które albo bardzo pragną mieć dziecko, albo przeciwnie – panicznie obawiają się, że zajdą w niechcianą ciążę. Inaczej określa się ją jako histeryczną. Należy do poważnych zaburzeń psychicznych, które wymagają profesjonalnej pomocy. Najczęściej dotyka kobiet, które przez wiele lat walczą z niepłodnością i bezskutecznie starają się o dziecko albo kobiet, którym towarzyszy lęk i stres przed możliwością poczęcia dziecka, którego tak naprawdę nie chcą. U kobiety, która jest przekonana o byciu w ciąży, pojawiają się charakterystyczne objawy ciąży, np. nudności, wymioty, ból piersi, brak menstruacji, wzrost masy ciała, a nawet laktacja.
1. Przyczyny i objawy ciąży urojonej
Ciąża urojona, inaczej ciąża rzekoma ukazuje, jak mocno psychika i umysł człowieka oddziałują na funkcje biologiczne. Organizm kobiety zaczyna reagować na silne bodźce psychiczne i stwarza pozory realnego istnienia ciąży, chociaż w rzeczywistości nie doszło do zapłodnienia. Pojawiają się zaburzenia myślenia w postaci urojeń i irracjonalnych przekonań, a także typowe objawy ciąży, jak:
- powiększenie piersi,
- bóle podbrzusza,
- powiększenie obwodu talii,
- mdłości,
- wymioty,
- wahania nastroju,
- parcie na pęcherz,
- brak krwawienia miesięcznego,
- zmiany somatyczne w narządach płciowych,
- ospałość i zmęczenie.
Objawy ciąży urojonej są identyczne jak tej realnej. Kobieta może mieć nawet ciążowe zachcianki, a w niektórych przypadkach pojawia się laktacja.
Dlaczego pojawiają się takie urojenia? Wiąże się to z dwoma skrajnymi przypadkami. Pierwszy dotyczy sytuacji, kiedy kobieta bardzo obawia się zajścia w ciążę. Lęk ten dotyka najczęściej kobiet samotnych albo nastolatek niegotowych do bycia matką.
Strach przed ciążą jest na tyle silny, że mimo braku realnego prawdopodobieństwa, kobieta jest przekonana, że spodziewa się dziecka i interpretuje wszystkie sygnały jako zapowiedź ciąży.
Drugi przypadek dotyczy najczęściej kobiet, które borykają się z problemem niepłodności. Pragną mieć dziecko i każdy, nawet najmniejszy, sygnał świadczący o ciąży biorą za „dobrą monetę”, chociaż w rzeczywistości nie są w odmiennym stanie.
Bardzo często zwlekają z wizytą u ginekologa, by nie doznać przykrego rozczarowania. Stwierdzenie przez lekarza braku ciąży jest dla nich potężnym szokiem.
2. Leczenie ciąży urojonej
Obecnie bardzo łatwo zweryfikować, czy kobieta spodziewa się dziecka rzeczywiście, czy to jedynie wymysł jej umysłu. Badania hormonalne oraz USG umożliwiają sprawdzenie, czy naprawdę jest w ciąży.
Czasem jednak zdarza się tak, że nawet negatywny wynik testu ciążowego nie przekonuje kobiety, że nie będzie matką. Może utrzymywać, że czuje przemieszczanie się dziecka, chociaż będą to jedynie ruchy robaczkowe jelit.
Panie, którym zależy na potomstwie, niejednokrotnie nie mogą się pogodzić z faktem, że nie są w ciąży. Dla nich to ogromna strata, porównywana z żałobą po dziecku. Dlatego w przypadku ciąży urojonej bardzo ważne jest wsparcie psychiatry, psychologa i konsultacja z ginekologiem.
Nie bez znaczenia pozostaje też bliskość oraz pomoc ze strony partnera i rodziny. O ile w przypadku kobiet, które leczą się z niepłodności, wiadomość o braku ciąży to strata, o tyle dla kobiet, które nie chcą mieć dziecka, taka wiadomość to prawdziwa ulga.
W obu przypadkach ciąża rzekoma wymaga psychoterapii, a nierzadko leczenia farmakologicznego. Ciąża rzekoma zwiększa ryzyko zachorowania na inne zaburzenia psychiczne, np. depresję, zaburzenia lękowe i poważne zaburzenia osobowości.