Badanie krwi w celu wykrycia anemii
Krew jest płynną tkanką łączną, która krąży wewnątrz naczyń krwionośnych. Składa się ona z osocza (55-60% objętości krwi) i elementów morfologicznych – krwinek czerwonych (erytrocyty), krwinek białych (leukocyty), płytek krwi (trombocyty). W organizmie człowieka znajduje się 5-5,5 l krwi.
1. Rola krwi
- rozprowadzanie tlenu po organizmie i zbieranie dwutlenku węgla,
- transport substancji odżywczych, hormonów po organizmie,
- odprowadzanie do narządów wydalniczych zbędnych lub szkodliwych substancji,
- utrzymanie stałego pH,
- pomoc w utrzymaniu stałej temperatury ciała i obronie organizmu przed infekcjami.
2. Morfologia krwi
Morfologia krwi to najczęściej wykonywane badanie. Pozwala ono na ilościowe określenie poszczególnych rodzajów krwinek oraz niektórych ich własności (np. wielkość czy zawartość hemoglobiny) w próbce krwi. Pozwala stwierdzić, czy nie ma anemii, podejrzenia białaczki, zapalenia itp.
3. Jak przygotować się do badania krwi?
Badanie krwi można przeprowadzić w każdym momencie. Przeważnie osoba poddająca się badaniu powinna być na czczo, najlepiej 12 godzin po posiłku. Jedzenie przed badaniem mogłoby spowodować, że wynik będzie nieprawdziwy, np. mógłby wskazać na wysoki poziom glukozy (co może budzić podejrzenia o cukrzycę) u osoby zdrowej, będącej jednak po posiłku.
Badanie krwi niektórych parametrów czasami nie wymaga, aby pacjentka była na czczo, ale o tym decyduje lekarz. Nie trzeba odstawiać żadnych leków, jeśli takie pacjentka przyjmuje. Przed pobraniem krwi należy poinformować pielęgniarkę o zakażeniach (WZW, AIDS). Krew pobierana jest w laboratorium, najczęściej ze zgięcia łokciowego, po wcześniejszym przemyciu miejsca ukłucia środkiem dezynfekującym. Można pobrać krew także z grzbietu dłoni lub opuszka palca.
4. Wyniki badania krwi
- wartości RBC – to ilość krwinek czerwonych (określana jest zdolność przenoszenia tlenu),
- wartości WBC – to ilość białych krwinek (podwyższona może wskazywać na występowanie zakażenia),
- hematokryt – to procentowa zawartość krwinek w stosunku do pełnej krwi,
- liczba płytek krwi – biorą one udział w procesie krzepnięcia krwi,
- MCH – to średnia zawartość hemoglobiny w krwinkach,
- MCHC – to średnie procentowe stężenie hemoglobiny w krwince,
- MCV – to średnia objętość krwinki.
5. Niedokrwistość w ciąży
Powyższe wskaźniki pomocne są w diagnostyce niedokrwistości. Przed ciążą, a także w czasie jej trwania, kobieta powinna sprawdzać, czy nie choruje na anemię. Około 40% ciężarnych ma problemy związane z niedoborem żelaza w organizmie. Dzieje się tak dlatego, że rozwijające się dziecko i łożysko wykorzystują zapasy żelaza z organizmu matki. Anemia w czasie ciąży jest szczególnie niebezpieczna.
Niedobór żelaza pogłębia niewłaściwa dieta, zaburzenia wchłaniania w przewodzie pokarmowym, ogniska zakażeń, uporczywe wymioty. Niedokrwistość powoduje u kobiety:
- uczucie zmęczenia,
- duszność,
- osłabienie,
- senność,
- kłopoty z koncentracją,
- osłabioną odporność,
- rozdwajanie włosów i paznokci.
Poza tym jeśli kobieta ma anemię ucierpieć może i dziecko – np. może urodzić się słabsze, z niską wagą urodzeniową. Zdrowa kobieta potrzebuje codziennie 14 mg żelaza, przyszła mama ma jednak większe zapotrzebowanie na żelazo – powinna go dostarczać w ilości 26 mg organizmowi. Można to robić poprzez właściwą dietę w ciąży lub poprzez suplementację tabletkami.
6. Badania krwi w ciąży
Badanie krwi w ciąży przyszłej mamy pozwala także określić poziom stężenia cukru we krwi, co przydatne jest w diagnostyce cukrzycy, kwasu moczowego – w diagnostyce dny moczanowej, mocznika i kreatyniny – w ocenie funkcji nerek, enzymów wątrobowych – w ocenie wątroby, a bilirubiny – w diagnostyce chorób wątroby i dróg żółciowych.
7. Wyniki badań krwi w ciąży
- krwinki białe (LEU, WBC)
4000 - 10000 /ul
- krwinki czerwone (ERY, RBC)
4200000 - 5400000 /ul
- hemoglobina (HGB)
12-16 g/dl
- hematokryt (HCT)
37-47 %
- MCV
81-99 fl
- MCH
27-31 pg
- MCHC
33-37 g/dl
- RDW
11.5-14.5 %
- płytki krwi (PLT)
130000 - 400000 /ul