Kifoza u dziecka – co ją powoduje i jak się objawia?

Kifozę u dziecka najprościej przedstawić można jako tzw. okrągłe plecy. Jej rozpoznaniem i leczeniem zajmuje się ortopeda. Oprócz zaburzenia estetyki wada ta wiąże się z wieloma przykrymi konsekwencjami. Dowiedz się, jakie są przyczyny powstania i jak leczy się kifozę piersiową u dzieci.

Co to jest kifoza?

Kifoza to łukowate wygięcie kręgosłupa na poziomie odcinka piersiowego i krzyżowego, które uważa się za fizjologiczne, jeśli wartość jego kąta nie wynosi więcej niż 40 stopni mierzone na rentgenogramach bocznych metodą Cobba. W przypadku nadmiernego wygięcia kręgosłupa do tyłu mówi się o patologicznej lub pogłębionej kifozie. W postawieniu diagnozy ważne miejsce zajmują badania palpacyjne, ocena postawy i zakresu wykonywania ruchów zgięcia i rotacji kręgosłupa oraz badania obrazowe – zdjęcie RTG kręgosłupa na całej jego długości (przód/tył/góra/dół).

Jak się objawia kifoza u dzieci?

Kifoza możliwa jest do zaobserwowania u dziecka na podstawie następujących objawów: wysunięcie barków i głowy do przodu, odstające łopatki, ramiona stają się bardziej zaokrąglone, zapadnięcie klatki piersiowej, zmiana ustawienia miednicy. W ciężkich przypadkach w wyniku kifozy może rozwinąć się garb. Dzieci z pogłębioną kifozą piersiową mogą odczuwać ból mięśni pleców ze względu na nieprawidłowe obciążenie kręgosłupa. Mocno zaokrąglone plecy wiążą się z ryzykiem powstania problemów z oddychaniem na skutek wywieranego przez nie nadmiernego nacisku na płuca.

Jakie są przyczyny kifozy u dziecka?

Za najczęstszą przyczynę powstania kifozy u dziecka uważa się krzywicę. Choroba ta najczęściej rozwija się wśród dzieci od 3. miesiąca do 2. roku życia. Tzw. choroba angielska polega na zaburzeniu wzrostu kości i ich zniekształceniu. Za jej powstanie odpowiadają zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforowej i niedobór witaminy D. Przyczynia się do powstania tzw. garbu krzywiczego siedzeniowego.

Powstanie nadmiernej kifozy piersiowej może być konsekwencją innych chorób. Przykładowo choroba Scheuermanna odpowiada za kifozę młodzieńczą, gruźlica – za garb gruźliczy (ale i za inne choroby układu oddechowego – astmę oskrzelową, mukowiscydozę). Czynnikiem sprawczym okazują się niekiedy zmiany pourazowe i wady wzroku – mowa o kifozie ocznopochodnej. U osób w wieku dojrzewania wada może wystąpić z powodów psychologicznych jako tzw. kifoza wstydliwa. Kolejną częstą przyczyną kifozy u dzieci są zgniecenia kręgów w wyniku dźwignięcia zbyt dużego ciężaru w postaci szkolnego plecaka. Pogłębiona kifoza piersiowa rozwinąć się może również pod wpływem nieprawidłowych nawyków siedzenia i spędzania dużo czasu w pozycji siedzącej, która prowadzi do dystonii mięśniowej (nierównowagi statycznej mięśni, osłabienia mięśni grzbietu).

Na czym polega leczenie kifozy?

Leczenie kifozy u dziecka determinowane jest przede wszystkim stopniem zaawansowania zmiany. W przypadku postaci łagodnej postępowanie lecznicze opiera się przede wszystkim na wykonywaniu indywidualnie określonych ćwiczeń. Bardzo dobrą formą terapii dla dzieci z kifozą jest basen. Zalecona może zostać farmakoterapia – leki przeciwbólowe i przeciwzapalnie. Jeżeli kifoza jest głębsza, konieczne okazuje się stosowanie pomocy ortopedycznych, np. szelek, a w bardzo zaawansowanych przypadkach nawet leczenie operacyjne. W leczeniu nadmiernej kifozy piersiowej u dzieci stosowane są również zabiegi fizykoterapeutyczne, m.in. ultradźwięki, promieniowanie nadfioletowe. Zaleca się też spanie na średniomiękkim materacu. Oprócz zwalczania wady kręgosłupa należy skupić się na likwidacji czynnika odpowiadającego za jej powstanie.