Gorączka u dziecka

Wysoka gorączka u dziecka nie zawsze jest niebezpieczna. Niemniej, wymaga kontrolowania, zwłaszcza gdy pojawia się u niemowlaka. Kiedy zaczyna się wysoka gorączka?

Uznaje się, że idealna temperatura ciała wynosi 36,6 st. C. Ze względu na różne czynniki zewnętrzne, może się ona wahać. Wyższą temperaturą objawia się nawet intensywny płacz. Do 38 st. C mamy do czynienia jedynie ze stanem podgorączkowym, powyżej – z gorączką. O wysokiej gorączce mówimy powyżej 39 st. C.

1. Sposoby mierzenia temperatury

Temperaturę można mierzyć w różnych częściach ciała – pod pachą, na czole, w odbycie, za uchem lub w ustach. Wygodne są termometry elektroniczne na podczerwień – wynik otrzymujemy już po kilku sekundach. Miejsce przyłożenia musi być jednak dokładne, zgodne z instrukcją. Hitem jest termometr w smoczku (czujniki w silikonowej części, wyświetlacz w tarczy). Najdokładniejszy wydaje się być pomiar uzyskiwany w odbytnicy. Końcówkę smarujemy wazeliną i delikatnie wsuwamy w odbyt. Od wyniku odejmujemy 0,5 st. C. Prawo wycofało z użycia termometry rtęciowe.

Zobacz film: "Za co lekarze przyznają punkty w skali Apgar?"

Temperatura przekraczająca 38 st. C wymaga podania leków je obniżających, zwłaszcza jeśli dziecko jest skłonne do wystąpienia drgawek gorączkowych. Dawkę leku należy podać zgodnie z zaleceniami, odpowiednio do wieku i wagi chorego. Forma czopków jest bezpieczniejsza. Dzieciom do 12. roku życia nie wolno podawać aspiryny.

2. Pielęgnacja dziecka z wysoką gorączką

Wraz z narastaniem gorączki dziecko należy okryć. Potem opatulanie już nie jest konieczne, może wręcz doprowadzić do przegrzania. Lepsze jest lekkie ubranko. Przepocone trzeba zmienić. Maluch z wysoką gorączką zwykle nie ma apetytu i nie można zmuszać go do jedzenia. Trzeba jednak przypilnować, żeby dużo pił (woda, rozcieńczone soki, herbatki). Niemowlę karmione naturalnie musi być częściej, ale na krótko przystawiane do piersi. Pokój, w którym przebywa chory, musi być nawilżony i przewietrzony. Wysoką gorączkę można obniżać letnimi okładami.

3. Rola podwyższonej temperatury

Wzrastająca temperatura świadczy o reakcji obronnej podejmowanej przez zaatakowany organizm. Układ immunologiczny zostaje zmobilizowany do przeciwdziałania drobnoustrojom. Gorączka niezbyt wysoka przyspiesza też przemianę materii sprzyjającej powstawaniu przeciwciał odpornościowych. Ponadto wysoka gorączka zapobiega dalszemu rozwojowi wirusów. Taką pozytywną rolę spełnia podwyższona temperatura w początkowej fazie.

Gorączka przedłużająca się jest szkodliwa – wyczerpuje organizm, może skutkować odwodnieniem, blokuje akcje odpornościowe. U niektórych dzieci mogą wystąpić drgawki gorączkowe. W ten sposób układ nerwowy odpowiada na gwałtownie rosnącą gorączkę, najczęściej po przekroczeniu 39 st. C. Mięśnie szybko kurczą się, a maluch może nawet stracić przytomność. Atak zawsze wymaga wezwania lekarza. Najbezpieczniejsze jest podanie leku w czopku. Po wystąpieniu drgawek gorączkowych lekarz zaleca badanie EEG.

4. Obniżanie gorączki u dzieci bez leków

Bez leków pozostawiamy temperaturę do 38 st. C. Warto wtedy zastosować letnie okłady (na kark i czoło), a zmoczonym ręcznikiem owinąć łydki. Możemy też krótko wykąpać dziecko w wodzie o temperaturze o 2 stopnie mniejszej niż temperatura ciała. Kąpiel w zimnej wodzie wywoła szok termiczny. Jeśli temperatura osiąga 38,5 st. C, sięgamy po leki.

Kiedy do dziecka z wysoką gorączką należy wezwać lekarza? Trzeba to zrobić, gdy:

• temperatura wynosi powyżej 38 st. C u noworodka;

• występuje wysoka gorączka u niemowlaka – powyżej 39 st. C;

• pojawiają się drgawki gorączkowe;

• gorączka towarzyszy przewlekłej chorobie;

• występują trudności z oddychaniem;

• dziecko bardzo mocno płacze;

• zaobserwujemy usztywnienie karku, opór przy przybliżaniu głowy do klatki piersiowej;

• pojawia się biegunka;

• występują wymioty;

• pojawia się nadmierna senność lub pobudzenie;

• dziecko jest odwodnione (brak łez i śliny w buzi).