Co musisz wiedzieć gdy dziecko ma gorączkę?
Gorączka u dzieka pojawia się najczęściej przy infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Temperatura ciała maluszka potrafi zmieniać się z godziny na godzinę. Stan podgorączkowy nieprzekraczający 38ºC działa korzystnie w walce z chorobą, ponieważ zwiększa ukrwienie tkanek i stymuluje układ odpornościowy. Jednak gdy gorączka przekracza 38ºC, osłabia organizm – wtedy należy ją obniżyć. Najlepiej za pomocą łagodnych leków przeciwgorączkowych w syropie lub czopkach.
1. Jakie są objawy gorączki u dziecka?
Początek gorączki u dziecka łatwo zauważyć, nawet bez użycia termometru. Wystarczy przyłożyć dłoń do czoła dziecka, by sprawdzić, czy główka nie jest gorąca. Przy gorączce dziecko może mieć również czerwone wypieki na twarzy i oddychać przez usta.
Kiedy występuje wysoka gorączka u dziecka, maluch bywa marudny, apatyczny, senny. Popłakuje, ma załzawione oczy, jego oddech staje się szybszy i płytszy niż zazwyczaj. Jeśli dziecko umie mówić, może skarżyć się, że jest mu zimno lub że ma dreszcze.
U dziecka do piątego roku życia wysoka gorączka może wywołać drgawki. Drgawki gorączkowe przypominają nieco atak padaczki. Dziecko zaczyna drżeć, pręży się, sztywnieje, może stracić przytomność. Drgawki trwają zazwyczaj nie dłużej niż kilka minut.
Gdy maluch przechodzi długotrwałą infekcję, pobieżne badanie temperatury ciała nie wystarcza. Trzeba mierzyć temperaturę u dziecka dwa razy dziennie – rano po obudzeniu i po południu. Pomiary warto zapisywać, by przebieg gorączki u dziecka przedstawić potem lekarzowi.
Przy infekcji wirusowej gorączka u dziecka utrzymuje się zazwyczaj trzy-pięć dni, potem spada, podnosi się znowu i ustępuje całkowicie. Jeśli jednak gorączka nie spada lub po spadku utrzymuje się przez długi czas, to prawdopodobną przyczyną infekcji są bakterie i maluszkowi należy podać antybiotyk.
2. W jaki sposób mierzyć temperaturę u dziecka?
Są różne sposoby na mierzenie temperatury, by zobaczyć, czy nie ma gorączki u dziecka:
- Pod pachą – ta metoda jest najwygodniejsza w przypadku dzieci starszych, ewentualnie cierpliwych i mało ruchliwych.
- W ustach – sposób ten sprawdza się u małych i większych dzieci; pomiar daje wynik wyższy o 0,3ºC od rzeczywistego.
- W odbytnicy – w ten sposób mierzymy gorączkę u niemowlaka, z uwagi na krótki czas mierzenia i szybki wynik pomiaru; końcowy wynik jest wyższy o 0,5ºC od rzeczywistej temperatury ciała.
W aptekach dostępne są do mierzenia gorączki u dziecka termometry elektroniczne, przykładane na czoło termometry paskowe, termometry cyfrowe do pomiaru temperatury w uchu oraz termometry cyfrowe do ekspresowego pomiaru temperatury po zbliżeniu aparatu do głowy dziecka.
3. Jak pomóc dziecku z gorączką?
Podwyższona temperatura ciała sprawia, że organizm dziecka poci się i traci elektrolity oraz wodę. Przy gorączce u dziecka należy poić malca, by uzupełniać niedobory płynów w organizmie i zapobiec odwodnieniu. Najlepiej podawaj maluchowi do picia czystą wodę.
Jeśli dziecko odmawia picia, do wody dodaj kilka kropel cytryny i sok z malin. Możesz również podawać dziecku niesłodzone herbatki owocowe, rozcieńczony sok, mleko z miodem albo zrobiony w domu syrop z cebuli i czosnku z dodatkiem cytryny.
W obniżaniu gorączki u dziecka pomóc mogą chłodne okłady na czoło albo kąpiel w wodzie o temperaturze niższej o 2ºC od temperatury ciała. Krótką kąpiel można wykonać dopiero po podaniu malcowi leku przeciwgorączkowego, by uniknąć nieprzyjemnych dreszczy. Kąpiel nie jest wskazana u dziecka mocno osłabionego.
Pamiętaj, że dziecko z gorączką powinno odpoczywać w łóżku. Zadbaj, by temperatura pokojowa nie była zbyt wysoka – nie większa niż 20ºC. Pokój dziecka powinien być regularnie wietrzony.
Na czas wietrzenia przenieś maluszka do innego pomieszczenia, by powietrze z zewnątrz nie owionęło go. Ważne jest również nawilżanie powietrza w pokoju, ponieważ wilgotne powietrze ułatwia oddychanie. Ponieważ dziecko mocno się poci, regularnie wymieniaj mu pidżamkę i pościel.
Gorączka u dziecka wskazująca o 1 stopień więcej niż podstawowa temperatura ciała, to również wzrost zapotrzebowania o 12 proc., w związku z czym przy temperaturze 38,6 stopnia, dziecko potrzebuje praktycznie dodatkowego posiłku, bo aż 384 kcal.
Co zrobić jeśli dziecko z gorączką nie jeść i nie ma apetytu? Można wspomagać się specjalnymi preparatami dostępnymi w aptekach, które będą doskonałym uzupełnieniem, a ich płynna konsystencja będzie bardziej akceptowalna przez dziecko niż stały posiłek.
W momencie drgawek gorączkowych nie wkładaj maluchowi niczego do buzi. Najlepiej połóż dziecko na boku, na podłodze i pilnuj, żeby o nic się nie uderzyło. Po ataku drgawek jak najszybciej wezwij pogotowie ratunkowe lub lekarza. Najczęściej drgawki w gorączce u dziecka nie pozostawiają żadnych zdrowotnych następstw. Lepiej jednak na tyle szybko obniżyć gorączkę, na ile to możliwe – by uniknąć drgawek.
4. Czym zbijać gorączkę u dziecka?
Gorączka u dziecka najczęściej pojawia się wieczorem lub w nocy. Do rana możesz pomóc maluszkowi przetrwać, podając mu lek przeciwgorączkowy. Niemowlęta i kilkulatki powinny przyjmować specjalne preparaty przeciwgorączkowe w syropach, przeznaczone specjalnie dla nich.
Te leki zawierają dawki paracetamolu lub ibuprofenu dostosowane do masy ciała małych dzieci.
Najmłodszym szkrabom najczęściej podaje się paracetamol, który zaczyna działać w ciągu 30-60 minut od podania i obniża gorączkę na blisko cztery godziny. Ibuprofen oprócz działania przeciwgorączkowego ma również działanie przeciwzapalne.
W aptekach dostaniesz bez recepty preparaty przeciwgorączkowe w różnej postaci. Najszybciej przy gorączce u dziecka działają czopki, dlatego przy wysokiej gorączce u dziecka użyj właśnie ich. Gorączkę u dziecka obniżaj systematycznie i nie dopuszczaj do skoków temperatury ciała.
Wiele maluchów po obniżeniu temperatury zaczyna bawić się, szaleć, dokazywać. Jednak nie sugeruj się szybką poprawą stanu zdrowia dziecka po podaniu leków. Na ich odstawienie jest jeszcze za wcześnie.
Bez zastosowania lekarstw temperatura ciała dziecka mogłaby znowu gwałtownie wzrosnąć. Pamiętaj, że dzieciom do końca 12. roku życia nie wolno podawać salicylanów, np. aspiryny i polopiryny, bo mogą one wywołać zespół Reye'a.
