Co wpływa na rozwój fizyczny dziecka i jak go wspierać?
Rozwój fizyczny dziecka to złożony proces, który u każdego może przebiegać nieco inaczej - zmienna jest długość trwania, tempo oraz poziom. Co się z tym wiąże, dzieci będące w podobnym wieku mogą istotnie się między sobą różnić. Nie zawsze jednak jest to nieprawidłowością, lecz niewątpliwie warto mieć ów rozwój na uwadze oraz starać się go skutecznie wspierać.
Artykuł sponsorowany
1. Rozwój fizyczny dziecka - czym jest i co należy sprawdzać?
Rozwój ciała najintensywniej przebiega właśnie w okresie dzieciństwa. Badacze wskazują trzy ważne aspekty jakościowe - pierwszym z nich jest wzrastanie związane ze zwiększaniem się nie tylko wymiarów ciała, lecz także tworzeniem nowych komórek. Drugim jest różnicowanie, czyli transformowanie i doskonalenie się wszystkich struktur oraz układów organizmu (zarówno pod względem kształtów, jak i proporcji). Trzecim jest zaś dojrzewanie, czyli usprawnianie funkcjonalności owych układów oraz integrowanie ich w holistycznie współgrający ze sobą organizm.
Baczne obserwowanie rozwoju fizycznego dziecka - inaczej nazywanego somatycznym lub biologicznym - jest istotne z co najmniej kilku względów. Jednym z nich jest szybkie wykrycie już istniejących nieprawidłowości. Drugim zaś wychwycenie potencjalnych czynników mogących dopiero w przyszłości zagrażać rozwojowi młodego człowieka, czego przykładem jest np. stosowanie nadmiernie restrykcyjnych diet odchudzających u dziewcząt mających wagę w normie. Co ważne, to właśnie masa ciała - jej spadek, wzrost lub zatrzymanie - jest jednym z elementów, które obserwuje się właśnie w kontekście rozwoju fizycznego dziecka. Sprawdza się ją w odniesieniu do wzrostu, a następnie te wartości porównuje się do norm przyjętych dla ogółu populacji. Dzięki temu możemy sprawdzić, jak przebiega dynamika rozwojowa danego dziecka, a jeśli robimy to regularnie, widzimy też jej zmienność w określonych jednostkach czasu.
2. Co wpływa na rozwój fizyczny dziecka?
- Sposób odżywiania
Jeżeli maluch jest narażony na przewlekłe niedobory żywieniowe - zarówno ilościowe, jak i jakościowe - znacznie wzrasta ryzyko ewentualnych zaburzeń w rozwoju fizycznym (choć nie tylko, ponieważ wszelkie braki w tym zakresie mogą prowadzić także do trudności w sferze poznawczej, emocjonalnej etc.). Jak wskazuje Instytut Żywności i Żywienia, dieta dziecka musi być urozmaicona i bogata w zróżnicowane składniki odżywcze, w jej skład powinny wchodzić przede wszystkim produkty pełnoziarniste, warzywa i owoce oraz odpowiednia ilość wody - maluchy w wieku 1-3 lata powinny spożywać około 1250 ml dziennie, a 7-9-latki już nawet 1750 ml. Należy ograniczyć zaś tłuszcze zwierzęce oraz słodycze i inne produkty wysokoprzetworzone, np. fast foody, chipsy, słone przekąski.
Co istotne, problemem nie jest tylko zbyt mała podaż energii, lecz także zbyt duża, która może prowadzić do nadwagi i otyłości. Ta zaś staje się chorobą coraz poważniej zagrażającą nawet najmłodszym dzieciom. Przy czym należy zaznaczyć, że osoby z otyłością również mogą cierpieć na różnego rodzaju niedobory.
O czym warto pamiętać, biorąc pod uwagę rozwój fizyczny dziecka? Oto niektóre z istotnych elementów żywieniowych:
*wapń - pozwala budować zdrowe kości i zęby;
*żelazo - usprawnia pracę układu krwionośnego i tym samym umożliwia prawidłowe dotlenienie wszystkich narządów i tkanek;
*witaminy - biorąc pod uwagę rozwój fizyczny dziecka, ważna jest m.in. witamina A, której niedobór może prowadzić do braku łaknienia lub nawet zahamowania wzrostu.
- Aktywność fizyczna
Czy wiesz, że ograniczona ilość ruchu może skutkować zmniejszeniem ilości krwi, jaka krąży w organizmie? Zmniejszona jest wtedy także liczba czerwonych krwinek. Regularna aktywność fizyczna, która jest odpowiednio dopasowana do potrzeb i możliwości dziecka, pozwala też optymalnie adaptować się organizmowi do warunków zewnętrznych. Mowa m.in. o układzie oddechowym (ruch poprawia wentylację płuc). Działa też prewencyjnie w zakresie takich chorób, jak cukrzyca typu II, choroby serca, otyłość, różnego rodzaju nowotwory, depresja etc. Stymuluje również pracę układu odpornościowego, co pozwala ograniczyć epizody infekcji.
Co istotne, w większości przypadków aktywność korzystnie wpływa też na kształtowanie prawidłowej sylwetki, co jest nieodłącznym elementem rozwoju fizycznego dziecka - stąd też najmłodszym zaleca się minimum 30 minut ruchu dziennie (wskazane jest ok. 60 minut).
- Integracja sensoryczna
To metoda ułatwiająca dzieciom przetwarzanie informacji, jakie docierają do nas przez zmysły - zarówno bezpośrednio z ciała, jak i ze świata zewnętrznego. Integracja Sensoryczna (SI) bazuje na ,,nauce przez zabawę”, dzięki czemu w przyjemny sposób dzieci mogą stymulować swój układ nerwowy i tym samym pobudzać zdolności poznawcze. Rozwojowi ulega też zmysł równowagi, w czym pomagają zajęcia na różnego rodzaju sprzętach, jak np. huśtawki i drabinki. Co istotne, zadania ustalane są w odniesieniu do indywidualnych potrzeb, umiejętności oraz poziomu rozwoju fizycznego dziecka (oraz psychicznego). W całym procesie ważne jest też silne docenienie malucha, bo motywacja jest jednym z kluczowych aspektów tego typu pracy.
Wydawać by się mogło, że zajęcia SI nie wpływają na rozwój fizyczny. Owszem, podstawą jest stymulacja poznawcza, lecz często dopiero zredukowanie deficytów w jej zakresie pozwala na wzmocnienie rozwoju somatycznego. Co ważne, terapia integracji sensorycznej przede wszystkim jest wskazana dzieciom mającym wspomniane wyżej deficyty. Jeśli jednak Twoje dziecko jest całkowicie zdrowe, dla niego również może stać się dodatkowym bodźcem wspierającym rozwój.
Artykuł sponsorowany